Σπάνε τη σιωπή του χρυσού

Ενα πράσινο δένδρο είναι πολυτιμότερο από κάθε άλλο που θα είχε φτιαχτεί από χρυσό§ΜΑΡΤΙΝΟΣ ΛΟΥΘΗΡΟΣ Γερμανός μεταρρυθμιστής μοναχός (1483-1546)

Εχει λεχθεί ότι η σιωπή είναι χρυσός, κι αυτό συμβαίνει κυριολεκτικά: για μια ντουζίνα εξορυκτικών εταιρειών που δρουν ανά τον κόσμο, η αποσιώπηση της αντικοινωνικής, καταστροφικής πρακτικής τους μεταφράζεται σε εξόρυξη χρυσού με τεράστια κέρδη για τα ταμεία τους, αλλά και τους διαπλεκόμενους πολιτικούς κι επιχειρηματικούς κύκλους στις χώρες-στόχους.

 Από την Ελλάδα, με τις κινητοποιήσεις στις Σκουριές, στη Ρουμανία, με τις μαζικές διαδηλώσεις στη Ρόσια Μοντάνα της Τρανσυλ-βανίας. Κοινός παράγοντας, οι εξορύξεις χρυσού από καναδικές εταιρείες (φωτ. Αρχείο «Ε») Τώρα όμως αυτό αλλάζει. Η συνολικότερη κοινωνική αφύπνιση και ριζοσπαστικοποίηση, που έχει προκαλέσει η καλπάζουσα συστημική κρίση τα τελευταία χρόνια, έχει διαχυθεί και στο πεδίο αυτό, ενεργοποιώντας μια νέα «πράσινη επανάσταση» με καλά αποτελέσματα. Από την Ελλάδα, με τις κινητοποιήσεις στις Σκουριές της Χαλκιδικής, και τη Ρουμανία, με τις μαζικές διαδηλώσεις στη Ρόσια Μοντάνα της Τρανσυλβανίας, μέχρι τους δρόμους της Μπουκαραμάνγκα στην Κολομβία και την Ματαγκάλπα της Νικαράγουας, δεκάδες χιλιάδες πολίτες στήνουν οδοφράγματα για να μην επιτρέψουν στις πολυεθνικές εξορυκτικές να υλοποιήσουν τα καταστροφικά τους επιχειρηματικά σχέδια. Στον Ισημερινό, στο Περού, στη Βολιβία, στη Δομινικανή Δημοκρατία, στη Σλοβακία και στο Ισραήλ, εξορυκτικές επιχειρήσεις -κυρίως καναδικών συμφερόντων- έχουν υποχρεωθεί σε μακροχρόνια αδράνεια λόγω ακριβώς των μαζικών κινητοποιήσεων εναντίον τους.

Παγκόσμιο κοινό αίτημα

Κοινό αίτημα αυτού του τόσο ενιαίου όσο και ανεξάρτητου παγκόσμιου κινήματος κατά των ανεξέλεγκτων εξορύξεων είναι να μην επιτραπεί στην ανάλγητη επιχειρηματικότητα να καταστρέψει τις ζωές και το φυσικό περιβάλλον στις χώρες-στόχους. Στη βαλκανική γειτονιά, η ρουμανική περίπτωση δίνει νέα διάσταση στο κίνημα, καθώς πετυχαίνει να διεθνοποιήσει την αντιεξορυκτική δράση, αλλά και να ξεμπροστιάσει την πολιτική διαπλοκή που εκτρέφει την επιχειρηματική αναλγησία, μετατρέποντας ένα μείζον περιφερειακό πρόβλημα σε συνολική κριτική κατά της πολιτικής αναξιοπιστίας και διαφθοράς.

Εχοντας ακινητοποιήσει τις «μηχανές» της καναδικής εξορυκτικής Gabriel Resources, εδώ και 14 χρόνια, ο περιβαλλοντικός ακτιβισμός της Ρόσια Μοντάνα συγκρούστηκε με την αστυνομία πρώτα στους δρόμους των ρουμανικών μεγαλουπόλεων και στη συνέχεια προχώρησε «σε ευφάνταστες, δημιουργικές και εμψυχωτικές» διαδηλώσεις σε ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις, με τελευταίο παράδειγμα στο Λονδίνο. Αναγγέλλοντας την ανάδυση του «ρουμανικού φθινοπώρου» -τη διάχυση του αντιεξορυκτικού ακτιβισμού στη χώρα-, οι διαδηλωτές στο Λονδίνο έσπασαν τη σιωπή που καλύπτει την καναδική επιχειρηματική εισβολή στον τομέα της εξόρυξης χρυσού, υπογραμμίζοντας «τη συναφή πολιτική κακοδιαχείριση, τη γενική διαφθορά και τα διαπλεκόμενα συμφέροντα» που επιτρέπουν την εκμετάλλευση σε όλες τις χώρες-στόχους.

Ανάλογες διαδηλώσεις δεκάδων χιλιάδων ακτιβιστών καταγράφηκαν πρόσφατα στην Κολομβία, όπου η καναδική Eco Oro σχεδιάζει καταστροφικές εξορύξεις χρυσού στα τροπικά καταπράσινα υψίπεδα των Ανδεων, εισάγοντας εκατομμύρια δολάρια στα ταμεία της και εκατοντάδες χιλιάδες τόνους κυανιδίου στα υπόγεια υδάτινα αποθέματα των Ανδεων.

Οι καναδικές εταιρείες

Είναι αυτός ο ακτιβισμός που έχει ενημερώσει επαρκώς την κοινή γνώμη τόσο για τους περιβαλλοντικούς κινδύνους από την εξόρυξη χρυσού όσο και για τους πρωταγωνιστές της αναλγησίας, που «συμπτωματικά» είναι κυρίως καναδικής ταυτότητας. Ο λόγος; Η πρωτοφανής καναδική νομοθεσία, που δεν επιτρέπει σε ξένες χώρες να φέρουν στα καναδικά δικαστήρια τις καναδικές εταιρείες που παραβιάζουν τις εθνικές κοινωνικές και περιβαλλοντικές πολιτικές στις χώρες-στόχους. Μια προσπάθεια της καναδικής αντιπολίτευσης να εισαγάγει νόμο (τον Bill C-300) που θα επέβαλλε τα διεθνή στάνταρντ για το περιβάλλον και τα ανθρώπινα δικαιώματα στον επιχειρηματικό σχεδιασμό των πετρελαϊκών και εξορυκτικών εταιρειών του Καναδά, απέτυχε πριν από 2,5 χρόνια.

Ετσι, νομικά ανεξέλεγκτες και πολικά διαπλεκόμενες, οι καναδικές εξορυκτικές εταιρίες σχεδιάζουν τα ορυχεία τους, αλλά βρίσκουν απέναντί τους δεκάδες χιλιάδες ριζοσπαστικοποιημένων ακτιβιστών που δίνουν στο δίλημμα «νερό ή χρυσός» την αυτονόητη απάντηση.

***

Τα ‘καψαν

Δουλεύουν κάτω από άθλιες συνθήκες και με μεροκάματα πείνας. Οχι, δεν είναι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στο Μπανγκλαντές, όπου ξεκίνησε μια απεργία διαρκείας στα εργοστάσια ειδών ένδυσης, και πάνω από 200.000 απεργοί βγήκαν στους δρόμους για να πάρουν τη συνήθη (αστυνομική) απάντηση των δακρυγόνων και των λαστιχένιων σφαιρών. Ετσι όμως οι απεργοί αγριεύουν και από τον κανόνα δεν εξαιρούνται οι Ασιάτες, που εκτός από μπλόκα σε κεντρικούς αυτοκινητοδρόμους και στην πρωτεύουσα Ντάκα, έπιασαν τις μολότοφ κι έκαψαν δύο εργοστάσια ρουχισμού που φρόντιζαν τα ράφια του Wal-Mart και του Η&Μ.

Την είδηση για τις πυρπολήσεις την έδωσε κάθιδρος στο Γαλλικό Πρακτορείο ο αντιπρόεδρος της ένωσης των εργοστασιαρχών, αλλά ελάχιστοι τη μετέδωσαν, αρκούμενοι μόνο στο κλείσιμο των βιομηχανιών.

***

Τον κυνηγούσαν

«Ξαναμμένοι αναρχικοί κυνήγησαν τον Μπόνο» τιτλοφορούσαν την είδηση για το κράξιμο που εισέπραξε ο διάσημος τραγουδιστής των U2, όταν οι διαδηλωτές κατά της συνόδου του G8 στο Χελιγκένταμ (Γερμανία) τον εντόπισαν να προσεγγίζει το κτήριο των συνέδρων όπου ήταν προσκεκλημένος. Οι διώκτες ήταν οι εμπνευστές της καμπάνιας «κάντε τον Μπόνο παρελθόν», δηλαδή μιας ομάδας με διακηρυγμένο στόχο «να διώξει τον Μπόνο από το επίκεντρο της δημοσιότητας, για να αποκατασταθεί η αξιοπρέπεια του ανθρώπινου είδους».

Μια λεπτομέρεια: το γεγονός συνέβη το 2007, αλλά αποκαλύφθηκε τώρα από τη βρετανική «Guardian», που βρήκε την αποκάλυψη ενδιαφέρουσα αφού κι ο ίδιος ο Μπόνο γέλασε ότι «αν και έτρεχα για τη ζωή μου, είχε πλάκα». Πρόσφατα πήγε σε μια πολιτικο-κοινωνική εκδήλωση του Κλίντον στη Νέα Υόρκη κι από ‘κει θα εμφανιστεί σε διεθνές φεστιβάλ κατά της φτώχειας, στην ίδια πόλη, τις μέρες αυτές. Τα κυνηγάει κάτι τέτοια.

Δίψα ελευθερίας

Βρίσκεται στο Πόρτο Αλέγκρε, στη Βραζιλία, κι είναι μια (ίσως η πρώτη) κοπερατίβα ζυθοποιίας, που πάει να πει παρασκευαστήριο μιας μπίρας που προορίζεται για το διψασμένο προλεταριάτο που συνειδητοποιεί ότι τα χρήματα που δίνει για τις εμπορικές μπίρες δεν πάνε για καλό σκοπό, αλλά για τον πλουτισμό αδίστακτων κερδοσκόπων επιχειρηματιών. Είναι η μπίρα Vendetta, παρασκευασμένη με τα αγνότερα υλικά και ζυμωμένη με το πνεύμα της εξέγερσης, που στοχεύει να κόψει τη ροή των χρημάτων προς τις άλλες μπίρες και «να ελευθερώσει τον κόσμο από τις σάπιες πολυεθνικές».

Η μπίρα αυτοσυστήνεται ως «εναλλακτική ελευθεριακή πρόταση απέναντι στις μπίρες των μεγάλων πολυεθνικών». Εχει και email για όσους ενδιαφέρονται (cervejavendetta@ gmail.com) και διψούν για τη γεύση της ελευθερίας.

Aπό enet.gr