Toυ Σαράντη Δημητριάδη, ομότιμου καθηγητή γεωλογίας ΑΠΘ
Ο πολυμαθέστατος και χαίρων γενικής εκτίμησης καθηγητής και ακαδημαϊκός κ. Θ. Π. Τάσιος, σε πρόσφατο δημοσίευμά του στην Καθημερινή ασχολείται με ένα θέμα που έχει προκαλέσει διχογνωμίες και ενίοτε τοπικές διαμάχες: αυτό της εκτεταμένης όπως εξελίσσεται και σχεδόν άνευ ορίων εγκατάστασης αιολικών πάρκων σε πολλά νησιά και σε βουνά της ηπειρωτικής Ελλάδας.
Επί του άρθρου αυτού του σεβαστού καθηγητή και ακαδημαϊκού έχω να κάνω κάποιες παρατηρήσεις.
Κατ’ αρχάς, και προ πάσης συζήτησης, ο κ. Τάσσιος τοποθετείται ευθύς εξ αρχής ξεκάθαρα επί του θέματος με τη φράση που επιγράφει το άρθρο του: «Το μίσος κατά της αιολικής ενέργειας». Προβάλλει έτσι κάποιο δήθεν μίσος κάποιων, ενός μέρους της κοινωνίας μας, κατά της αιολικής ενέργειας, ενώ η πραγματικότητα είναι πως η αντίθεση (έστω και σφοδρή, αλλά όχι πάντως μίσος) δεν αφορά την αιολική ενέργεια καθ’ αυτήν, αλλά τα μέσα, τον τρόπο και ιδίως την κλίμακα των επεμβάσεων με τα οποία σχεδιάζεται να προσκτηθεί η ενέργεια αυτή στη χώρα μας. Με αυτόν βέβαια τον εισαγωγικό χαρακτηρισμό του κ. καθηγητή, αλλά και με τα επόμενα στο άρθρο του, χαρακτηρίζονται και οι αντιτιθέμενοι στις μαζικές εγκαταστάσεις αιολικών πάρκων ως άτομα που ‘‘μισούν’’ όχι μόνο την αιολική ενέργεια αλλά και γενικότερα την τεχνική πρόοδο, ή έστω ως εντελώς απληροφόρητα στα σχετικά θέματα -δεν το αποκλείω για κάποιους ή για πολλούς, αλλά δεν το δέχομαι και για το σύνολό τους.
Ο κ. Τάσιος απαξιώνει εντελώς τα επιχειρήματα περί αντιαιασθητικότητας των αιολικών πάρκων όταν αυτά αλλοιώνουν τοπία ιδιαίτερου κάλους: γνωστά, καταγεγραμμένα, υμνηθέντα, που θα μπορούσαμε να τα χαρακτηρίσουμε ως ‘‘γεωτοπόσημα’’ και που ως τέτοια είναι αποτυπωμένα στην αντίληψη του καθένα μας αλλά και στη συλλογική μας μνήμη (οι σιλουέτες των νησιών μας : «οι ίπποι οι πέτρινοι, οι γαλήνιοι αμφορείς και οι λοξές των δελφινιών ράχες», οι εντυπωσιακοί όγκοι και οι κορυφογραμμές των βουνών μας: «τα θεμέλια μου στα βουνά και τα βουνά σηκώνουν οι λαοί στον ώμο τους και επάνω τους η μνήμη καίει, άκαυτη βάτος»). Με μια, ας μου επιτραπεί, φουτουριστική διάθεση συγκρίνει πράγματα διαφορετικά από πολλές απόψεις και εκδηλώνει εξίσου, αν όχι περισσότερο, τον θαυμασμό του για την εικόνα ενός δάσους γιγαντιαίων ανεμογεννητριών σε σχέση με την εικόνα των ανεμόμυλων στα νησιά μας, ή την όντως «χάρμα ιδέσθαι» μηχανή του Ήρωνα του Αλεξανδρέως. Τέτοιες συγκρίσεις όμως μάλλον αδυνατίζουν παρά ενισχύουν τα επιχειρήματα της μερίδας των ‘‘ερώμενων’’ την αιολική ενέργεια (τα ανεξέλεγκτα πάρκα των ανεμογεννητριών ήθελα να πω).
Αλλά βέβαια το πρόβλημα δεν είναι μόνο αισθητικό. Και έχει απόλυτα δίκιο ο κ. Τάσιος στα άλλα που προβάλλει: τις ενεργειακές ανάγκες της χώρας μας αφενός, αλλά και την ακόμα μεγαλύτερη ανάγκη αντικατάστασης της χρήσης των ορυκτών καυσίμων με ΑΠΕ, ένεκα της επελαύνουσας κλιματικής αλλαγής.
Έχουμε λοιπόν στην προκείμενη περίπτωση δύο πράγματα επιθυμητά μεν αλλά εν πολλοίς αντικρουόμενα: α) τη διατήρηση των σημαντικής αισθητικής και συναισθηματικής αξίας γεωτοπόσημων της χώρας μας αφενός και β) την ανάγκη απεξάρτησής μας από τα ορυκτά καύσιμα και την επέκταση των αιολικών ΑΠΕ αφετέρου. Το πρόβλημα λοιπόν, το οποίο αποφεύγει να αντιμετωπίσει ο κ. Τάσιος με το να βγάζει απαξιωτικά από τη συζήτηση την ανάγκη προστασίας των διαχρονικής αισθητικής αξίας γεωτοπόσημων της χώρας μας, είναι η ανεύρεση μιας χρυσής τομής: Πώς θα έχουμε δηλαδή τη μέγιστη δυνατή αλλά όχι και ανεξέλεγκτη (τη μέγιστη επιτρεπόμενη καλύτερα) ανάπτυξη των αιολικών ΑΠΕ, όταν το μέγιστο αυτό καθορίζεται όχι αποκλειστικά από τους νόμους της αγοράς και της άνευ οποιουδήποτε περιορισμού εξυπηρέτησης όσων επενδυτών ενδιαφέρονται μόνο για το δικό τους κέρδος, ούτε από μόνο τα σημεία και τις θέσεις όπου παρατηρούνται τα μέγιστα του αιολικού δυναμικού, αλλά και από την αδιαπραγμάτευτη ανάγκη της μη αλλοίωσης των σημαντικής αξίας γεωτοπόσημων της χώρας μας.
Η επίλυση του προβλήματος αυτού, η ανεύρεση της χρυσής τομής δηλαδή, δεν είναι καθόλου εύκολη. Είναι εξάλλου το σημείο αμηχανίας όταν η συζήτηση σε ομάδες περιβαλλοντικές φτάνει στο θέμα της χρήσης των ανεμογεννητριών (της εγκατάστασης των αιολικών πάρκων). Προτάσεις υπάρχουν και οι περισσότερες αναδεικνύουν τη σημασία της κλίμακας των επεμβάσεων με αυτό το είδος των ΑΠΕ, καμία όμως δεν ικανοποιεί, ούτε εξάλλου θα μπορούσε να ικανοποιήσει και τις δύο πλευρές. Το θέμα είναι ανοιχτό σε συζητήσεις και οι αντιτιθέμενες απόψεις δεν λείπουν, ούτε θα λείψουν. Πολύ λίγοι όμως φαντάζομαι θα βιαστούν να συνταχθούν με την καθησυχαστική διαπίστωση του κ. Τάσιου ότι: «ύστερα από δεκάδες χρόνια διαλόγων, αντιδικιών και αναζήτησης ισόρροπων κριτηρίων, διαθέτουμε επί τέλους μιαν από τις αυστηρότερες νομοθεσίες περί το όλον θέμα». Πόσες και πόσες φορές το έχουμε ακούσει αυτό ως δήθεν εξασφάλιση και για άλλα θέματα που κατέληξαν σε περιβαλλοντική υποβάθμιση.
Θα ήταν κατά τη γνώμη μου περισσότερο χρήσιμο αν ο κ. Τάσιος, ως εξέχων γεωμέτρης και μηχανικός άλλωστε, μπορούσε να συμβάλλει στην εξεύρεση της επί του θέματος χρυσής τομής. Αντί της αναφανδόν και απαξιωτικά για την άλλη πλευρά συστράτευσής του με την ‘‘προοδευτική’’(;;) αντίληψη. Εκείνη των ερώμενων την αιολική ενέργεια, τα ανεξέλεγκτα και άνευ ορίων πάρκα των ανεμογεννητριών ήθελα να πω. Γιατί με την αιολική ενέργεια την ίδια, εγώ τουλάχιστον, δεν έχω πρόβλημα. Το πρόβλημα, όπως παραπάνω ανέφερα, γεννάται με τα μέσα και την κλίμακα των επεμβάσεων για την πρόσκτησή της.
Μία απάντηση στο “Έρωτες και μίση στη σκιά των ανεμογεννητριών #skouries”
Αγαπητέ TSOLIA, λυπάμαι αλλά το τελευταίο σου σχόλιο που περιέχει ονόματα και χαρακτηρισμούς για εργαζόμενους στην εταιρεία δεν μπορεί να δημοσιευθεί..