Σταυρούλα Πουλημένη- Τρεις ακόμη σοβαρές παραβιάσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας από την εταιρεία «Ελληνικός Χρυσός» βεβαίωσαν οι Επιθεωρητές Περιβάλλοντος με αντίστοιχη πράξη την οποία συνέταξαν στις 18 Μαΐου. Οι παραβιάσεις αφορούν το υποέργο της Ολυμπιάδας στην Χαλκιδική και τη μη σύννομη εκ μέρους της εταιρείας διαχείριση των αποβλήτων.
Δεν είναι η πρώτη φορά που αποδεικνύεται ότι η Ελληνικός Χρυσός παραβιάζει τους περιβαλλοντικούς νόμους θέτοντας σε κίνδυνο το περιβάλλον, και την υγεία των κατοίκων της περιοχής αλλά είναι ίσως η πρώτη φορά που οι Επιθεωρητές επισημαίνουν με τον πιο έντονο τρόπο ότι η εταιρεία συστηματικά και κατ` εξακολούθηση αδιαφορεί για την τήρηση της νομοθεσίας κατά τη διάρκεια των τελευταίων χρόνων. Ερωτήματα τίθενται σχετικά και με την στάση του Υπουργείου Περιβάλλοντος απέναντι σε μια εταιρεία που δεν συμμορφώνεται αδιαφορώντας για τους ελάχιστους κανόνες προστασίας του περιβάλλοντος από την τεκμηριωμένη καταστροφική της δραστηριότητα.
Οι Επιθεωρητές Περιβάλλοντος προέβησαν σε επιτόπιους ελέγχους στις 11 Δεκεμβρίου του 2015 και στις 23 Ιουνίου του 2016 στο υποέργο της Ολυμπιάδας, με αντικείμενο την “Απομάκρυνση, τον καθαρισμό και την αποκατάσταση του χώρου απόθεσης παλαιών τελμάτων” και παράλληλα εξέτασαν τα στοιχεία από τις υποβληθείσες από την εταιρεία ετήσιες εκθέσεις του έργου για την παρακολούθηση Ποιότητας Περιβάλλοντος για τα έτη 2015 και 2016. Από τους ελέγχους προέκυψε ότι η εταιρεία δεν προέβη σε ορθό χαρακτηρισμό των αποβλήτων. Πρόκειται για τα απόβλητα που προέρχονται από την κατεργασία των παλαιών τελμάτων και η εταιρεία οφείλει να τα χαρακτηρίσει αν είναι επικίνδυνα ή όχι έτσι ώστε να τα διαχειρίζεται σύμφωνα με το νόμο. Κατά τους Επιθεωρητές η εταιρεία παρέδιδε τα εν λόγω απόβλητα για συλλογή και μεταφορά σε μεταφορική εταιρεία ως μη επικίνδυνα χωρίς να έχει τεκμηριώσει πλήρως και να έχει αποδείξει τη μη εμφάνιση επικίνδυνων ιδιοτήτων με αποτέλεσμα να μην λαμβάνονται τα απαραίτητα μέτρα ασφαλούς διαχείρισης και να δημιουργείται έτσι κίνδυνος για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον. Το πρόβλημα αυτό αναδείχθηκε στο περιβαλλοντικό ατύχημα που σημειώθηκε στις 10 Μαρτίου του 2018 το απόγευμα όταν φορτηγό για λογαριασμό της Ελληνικός Χρυσός που μετέφερε χύδην απόβλητα από την Ολυμπιάδα στον «Χώρο Υγεινομικής Ταφής Επικίνδυνων Αποβλήτων» (ΧΥΤΕΑ) του Κοκκινόλακα, ανετράπη, με αποτέλεσμα δεκάδες τόνοι αποβλήτων να χυθούν στο δρόμο. Ενώ οι επιθεωρητές είχαν ζητήσει από την εταιρεία να μεταφέρει τα απόβλητα ως επικίνδυνα κάτω από συγκεκριμένες προδιαγραφές μέχρι να χαρακτηριστούν, η εταιρεία συνέχιζε να τα μεταφέρει χύδην.
Στην έκθεση των Επιθεωρητών τονίζεται ότι καθημερινά διακινούνταν μεγάλες ποσότητες αποβλήτων από 150 έως και 1.400 τόνους ημερησίως, (50 έως 51 φορτηγά) από την επαρχιακή οδό Ολυμπιάδας -Στρατωνίου για απόθεση στον ΧΥΤΕΑ Κοκκινόλακα, από έναν, δηλαδή, δρόμο πολυσύχναστο που αποτελεί την βασική διαδρομή για το Άγιο Όρος, αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο. Όσον αφορά στη συστηματικότητα της παράβασης αυτής να αναφερθεί ότι, σύμφωνα με τους Επιθεωρητές, η εταιρεία όφειλε από το 2012 σύμφωνα με τον σχετικό νόμο, την αντίστοιχη ΚΥΑ (Κοινή Υπουργική Απόφαση) και τις ευρωπαϊκές οδηγίες να προχωρήσει σε ορθή διαδικασία χαρακτηρισμού των εξορυκτικών αποβλήτων. Μάλιστα δεδομένης της μη ανταπόκρισης της εταιρείας στην υποχρέωσή της, το Δημόσιο απέστειλε στις 2 Δεκεμβρίου του 2016 έγγραφο ζητώντας της να συμμορφωθεί, η εταιρεία όμως επέμεινε στην αρχική της άποψη ότι έχουν πραγματοποιηθεί όλες οι προβλεπόμενες δοκιμές και αναλύσεις, άποψη που είχε απορριφθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες οι οποίες συνέχιζαν να επισημαίνουν τον μη ορθό χαρακτηρισμό των αποβλήτων και την μη επαρκή τεκμηρίωση εκ μέρους της εταιρείας. “Σε κάθε περίπτωση και μέχρι την απόδειξη της μη επικίνδυνης εκδοχής σύμφωνα με τα προβλεπόμενα της υπ` αριθμ. 2014/955/ΕΚ απόφασης της ΕΕ, η εταιρεία όφειλε να διαχειρίζεται το εν λόγω απόβλητο ως επικίνδυνο αφού δεν είχε ακόμη τεκμηριώσει τη μη επικίνδυνη εκδοχή της κατοπτρικής εγγραφής” αναφέρει συγκεκριμένα η έκθεση των Επιθεωρητών τονίζοντας το μέγεθος του κινδύνου που εγκυμονεί η ενέργεια της εταιρείας από την μεγάλη ποσότητα των αποβλήτων που μεταφέρθηκαν στο ΧΥΤΕΑ που υπολογίζονται σε 1,8 Mt αποβλήτου (συνολικά 60.000 φορτηγά από το 2014 έως το 2016 μέσης χωρητικότητας 30t). Να σημειωθεί ότι όλα αυτά τα απόβλητα μεταφέρονται σε έναν Χώρο Υγειονομικής Ταφής στο φράγμα του Κοκκινόλακα, που δεν έχει ακόμη τελική άδεια από το ΥΠΕΝ, και κατασκευάζεται πάνω σε σεισμικό ρήγμα με ελλείψεις όσον αφορά την στεγάνωσή του.
H δεύτερη παράβαση που διαπιστώνει η Επιθεώρηση Περιβάλλοντος αφορά την ελλιπή παρακολούθηση των ποιοτικών παραμέτρων των υγρών αποβλήτων και τη διάθεσή τους με υπερβάσεις ως προς τα επιτρεπόμενα όρια διάθεσής τους. Αυτό που κάνει ουσιαστικά η εταιρεία είναι να συγκρίνει τις συγκεντρώσεις σε συγκεκριμένα βαρέα μέταλλα που υπάρχουν στα υγρά απόβλητα που αποθέτει στο περιβάλλον με τα όρια που προβλέπονταν από την απόφαση του Νομάρχη Χαλκιδικής του 1985 ( 96400/2985) και όχι με τα αυστηρότερα όρια που τίθενται από την Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) του 2010. Η εταιρεία, αναφέρουν οι επιθεωρητές, δεν έχει συμμορφωθεί με τα ισχύοντα όρια διάθεσης και διαθέτει στον Μαυρόλακκα (παρακείμενο ρέμα) υγρά απόβλητα τα οποία κατά το 2015 υπερέβαιναν τα όρια διάθεσης ως προς τα μέταλλα: ψευδάργυρος (σε συγκέντρωση 614,27 ενώ το όριο είναι 125 μg/l, κάδμιο (σε συγκέντρωση 2,63 ενώ το όριο είναι τα 0,25 μg/l, μόλυβδος (συγκέντρωση 12,79 με όριο τα 7,2 μg/l ) και αρσενικό (σε συγκέντρωση 41,22 με όριο τα 30 μg/l.) Eπίσης το ph των υγρών αποβλήτων ήταν υψηλότερο του επιτροπόμενου ορίου. Η εταιρεία διέθετε και το 2016 υγρά απόβλητα με υπερβάσεις ως προς τα επιτρεπόμενα όρια διάθεσης με αποτέλεσμα, δεδομένου ότι πρόκειται για συστηματική απόρριψη αποβλήτων από το 2011 και μετά, να προκληθεί ρύπανση του περιβάλλοντος. Στην έκθεση τονίζεται ότι η εταιρεία έχει λάβει γνώση της σημασίας εφαρμογής του περιβαλλοντικού όρου της ΚΥΑ και τον αγνοεί και εφαρμόζει κατά το δοκούν με αποτέλεσμα κατ` εξακολούθηση πλημμελή επεξεργασία των υγρών αποβλήτων τα οποία διαθέτει με υπερβάσεις προκαλώντας ρύπανση και υποβάθμιση στους αποδέκτες της περιοχής. Παράλληλα επισημαίνεται ότι στα περισσότερα απο τα ρέματα κατά την διάρκεια της καλοκαιρινής περιόδου δεν υπάρχει φυσική ροή υδάτων με αποτέλεσμα η μοναδική ροή που υπάρχει να είναι τα απόβλητα της δραστηριότητάς της εταιρείας. Την ίδια παράβαση πραγματοποιεί η εταιρεία και όσον αφορά στα επιφανεικά ύδατα του ρέματος Μαυρόλακκα, δηλαδή συγκρίνει τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των επιφανειακών υδάτων των αποδεκτών με όρια παλαιότερα και χαμηλότερα από αυτά που ορίστηκαν το 2010. Και σε αυτή την παράβαση οι Επιθεωρητές Περιβάλλοντος αναφέρουν ότι πρόκειται για συστηματική- μη ορθή παρακολούθηση της ποιότητας των υδάτων από την έναρξη λειτουργίας της δραστηριότητας της το 2011 έως και τη σύνταξη της έκθεσης με αποτέλεσμα να έχει προκληθεί ρύπανση. Η Πράξη Βεβαίωσης της παράβασης καθώς και ο σχετικός φάκλεος της υπόθεσης έχουν διαβιβαστεί εκτός από τις αρμόδιες υπηρεσίες, την εταιρεία και το ΥΠΕΝ στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Χαλκιδικής για τη διερεύνηση τυχόν αξιόποινων πράξεων.
Είναι επίσης πιθανό και στην περίπτωση αυτή όπως και σε παλαιότερη, όπου βεβαιώθηκαν 21 παραβάσεις, να επιβληθεί πρόστιμο από το Υπουργείο Περιβάλλοντος. Μένει να αποδειχθεί αν τα πρόστιμα θα επιβληθούν έγκαιρα σε εύλογο χρονικό διάστημα έτσι ώστε να μην υπάρχει δυνατότητα δικαστικής αναίρεσης τους από την εταιρεία, όπως συνέβη με τα πρόστιμα ύψους 1,7 εκατ. ευρώ που είχε επιβάλει το Υπουργείο Περιβάλλοντος τον Ιανουάριο του 2016 από τα οποία η εταιρεία απαλλάχθηκε με δικαστική απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου στις 8 Ιανουαρίου του 2018 με το σκεπτικό ότι η διοίκηση καθυστέρησε 33 μήνες να το καταλογίσει. Είναι περισσότερο από προφανές ότι η Ελληνικός Χρυσός αδιαφορεί συστηματικά για την ρύπανση του περιβάλλοντος που προκαλεί. Ερώτημα αποτελεί γιατί τόσα χρόνια το Υπουργείο Περιβάλλοντος δεν βρίσκει τρόπους να την σταματήσει αφήνοντας έκθετους τους κατοίκους απέναντι σε έναν υπαρκτό και συνεχή κίνδυνο για την υγεία τους αλλά και το ίδιο το περιβάλλον από μια συνεχιζόμενη καταστροφή. *Φωτογραφία από την διαρροή αποβλήτων από φορτηγό που ανεπάτρη στις 10 Μαρτίου του 2018 έξω από τα Αρχαία Στάγειρα
Ακούστε τι δήλωσε για το θέμα ο δήμαρχος Αριστοτέλη, Γιώργος Ζουμπάς μιλώντας στο Κόκκινο Θεσσαλονίκης
http://www.stokokkino.gr/article/1000000000066920/Sustimatikes-parabiaseis-tis-nomothesias-apo-tin-Ellinikos-Xrusos-Treis-nees-bebaioseis-apo-tous-Epitheorites-Periballontos-gia-ta-apoblita