Πανηγυριζουν οι μεταλλευτικες εταιρειες για την ψηφιση του «Εθνικου Χωροταξικου»
Εξόρυξη ελαφρόπετρας στο Γυαλί, λιγνίτη στην Κοζάνη, λευκολίθου στο Βάβδο: το “Αναπτυξιακό Όραμα” του κ. Σουφλιά!
Με δελτία τύπου και ανακοινώσεις προς τους μετόχους τους, πολυεθνικές μεταλλευτικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, εκφράζουν την “ιδιαίτερη ικανοποίησή” τους για το “Γενικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού” ή “Εθνικό Χωροταξικό Σχέδιο» το οποίο ψηφίστηκε στις 25/6/2008 από τους 152 Βουλευτές της ΝΔ.
Και όχι άδικα. Με το Γενικό Χωροταξικό ικανοποιούνται ΟΛΑ τα πάγια αιτήματα του κλάδου: «προστασία» της εξορυκτικής/μεταλλευτικής δραστηριότητας από ανταγωνιστικές δραστηριότητες, προτεραιότητα στη χρήση γης, απρόσκοπτη πρόσβαση στους ορυκτους πόρους, ακόμα και σε παράκτιες ζώνες και προστατευόμενες περιοχές.
Συγκεκριμένα με το Γενικό Χωροταξικό δίδονται οι ακόλουθες κατευθύνσεις, οι οποίες εξειδικεύονται περαιτέρω στο Εδικό Πλαίσιο για τη Βιομηχανία που θα ακολουθήσει:
– Διατήρηση της εξορυκτικής δραστηριότητας στις υφιστάμενες περιοχές εκμετάλλευσης και διασφάλιση επέκτασης σε περιοχές όπου εντοπίζονται νέα κοιτάσματα ή ορυκτά, με τήρηση των όρων προστασίας του περιβάλλοντος και των προϋποθέσεων λειτουργίας των γειτονικών δραστηριοτήτων.
– Διασφάλιση των χώρων της εξορυκτικής δραστηριότητας από ανταγωνιστικές χρήσεις με κριτήρια τις επιπτώσεις στο περιβάλλον και τη σπανιότητα των προς εκμετάλλευση πόρων, ειδικά στις παράκτιες ζώνες και στις περιοχές του δικτύου ΦΥΣΗ 2000.
– Εξασφάλιση των προϋποθέσεων σταδιακής και οριστικής αποκατάστασης των μεταλλείων και των λατομείων.
Πρόκειται, κυρίως, για ορυκτούς πόρους όπως:
• Λιγνίτης στην Δυτική Μακεδονία και την Πελοπόννησο
• Βωξίτης στην Φωκίδα, Βοιωτία και Φθιώτιδα
• Σιδηρονικελιούχα μεταλλεύματα στη Βοιωτία, Φθιώτιδα, Εύβοια, Δυτική και Κεντρική Μακεδονία
• ‘Αστριοι στην κεντρική Μακεδονία
• βιομηχανικά ορυκτά στην Δυτική και Κεντρική Μακεδονία
• Μεικτά θειούχα και λευκόλιθος στη Χαλκιδική
• Χρυσός στην Κεντρική και Ανατολική Μακεδονία (η Θράκη αφαιρέθηκε την τελευταία στιγμή από τις «χρυσοφόρες» περιοχές, επειδή ξεσηκώθηκε το σύνολο των φορέων της και απαίτησε την απαλοιφή της!)
• Ποζολάνη, περλίτης, μπεντονίτης και γενικά βιομηχανικά ορυκτά στις Κυκλάδες και το νότιο Αιγαίο και ιδίως στη Μήλο, τη Νίσυρο και το Γυαλί
• Γύψος στην Κρήτη
• Μάρμαρα σε διάφορες θέσεις στο Ελλαδικό χώρο και κυρίως στους νομούς Δράμας, Καβάλας, Ημαθίας, Ιωαννίνων, Αττικής, Βοιωτίας, Αργολίδος, Αρκαδίας και νήσων.
Σύμφωνα με τον Υπουργό κ. Σουφλιά:
«Στόχος και όραμα του Χωροταξικού, στα πλαίσια των αρχών και βιώσιμης ανάπτυξης είναι η ολοκληρωμένη χωρική ανάπτυξη και αειφόρος οργάνωση του εθνικού χώρου που προωθεί την προστασία και ανάδειξη του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος της χώρας και ενισχύει την οικονομική και κοινωνική συνοχή και ανταγωνιστικότητα».
Το «Όραμα Αειφόρου Ανάπτυξης» του κ. Σουφλιά είναι η παράδοση εκατομμυρίων στρεμμάτων ανά τη χώρα σε ληστρικές δραστηριότητες εκμετάλλευσης, με μοναδικό κριτήριο το κέρδος των εταιρειών. «Προστασία και ανάδειξη του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος» είναι, κατά τον κ. Σουφλιά, η μετατροπή δασικών εκτάσεων και παραγωγικής γης σε απέραντο τοπίο εξορύξεων και αποθέσεων μεταλλευτικών αποβλήτων και στείρων. Σε μια εποχή όπου το καθαρό νερό είναι πιο πολύτιμο κι από το χρυσό, ο κ. Σουφλιάς επιδιώκει την αποστράγγιση του υδατικού πλούτου τεράστιων περιοχών και, στην περίπτωση των θειούχων μεταλλευμάτων, τη ρύπανσή του με όξινες ενώσεις και βαρέα τοξικά μέταλλα.
Η «οικονομική και κοινωνική συνοχή» που προσφέρουν τα μεταλλεία είναι ολοφάνερη σε περιοχές όπως το Μαντούδι και το Λαύριο που κατέρρευσαν οικονομικά και μετατράπηκαν σε θύλακες ανεργίας όταν έκλεισαν τα μεταλλεία – εξέλιξη προδιαγεγραμμένη, αφού η μεταλλεία είχε σβήσει όλες τις άλλες δραστηριότητες. Αν ο στόχος της Κυβέρνησης ήταν να τονώσει την οικονομική δραστηριότητα, θα έπρεπε να αποσύρει τον απαράδεκτο Μεταλλευτικό Κώδικα της Χούντας που ορίζει την μεταλλεία ως «εθνικής ωφελείας» και καθιερώνει την προτεραιότητα της έναντι όλων των άλλων δραστηριοτήτων, οι οποίες οδηγούνται τελικά στον αφανισμό. Όμως το Εθνικό Χωροταξικό ενισχύει τις διατάξεις του Μεταλλευτικού Κώδικα, εδραιώνει τη θέση των μεταλλευτικών επιχειρήσεων και τις καθιστά ουσιαστικά «απρόσβλητες» από τις αντιρρήσεις των πολιτών. Με τον δια νόμου χαρακτηρισμό περιοχών της χώρας ως «μεταλλευτικών», δηλαδή προορισμένων αποκλειστικά για μεταλλευτική εκμετάλλευση, προδιαγράφεται εκ των προτέρων η έγκριση όλων των «επενδυτικών» σχεδίων και αφαιρείται από τις τοπικές κοινωνίες κάθε δυνατότητα να πουν «ΟΧΙ».
Και ποιο είναι αυτό το «εθνικό όφελος» από την εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου, χάριν του οποίου καταστρατηγείται το άρθρο 24 του Συντάγματος; Αυτό το ερώτημα κατατέθηκε γραπτά στον Υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών κ. Αλογοσκούφη. Και η απάντηση του Υπουργού ήταν ότι: «Τα έσοδα του Δημοσίου από τις μεταλλευτικές εταιρείες εμπίπτουν στο φορολογικό απόρρητο» και άρα δεν είναι ανακοινώσιμα! Η άρνηση απάντησης από τον αρμόδιο Υπουργό υποκρύπτει την πραγματικότητα ότι τα οφέλη του Δημοσίου από τα μεταλλεία είναι ανύπαρκτα. Τα δικαιώματα (royalties) του Δημοσίου από τα ιδιωτικά μεταλλεία, όπως είναι και τα περισσότερα, είναι μηδενικά!
Η μεταλλευτική δραστηριότητα είναι η βιαιότερη και βαρύτερη επέμβαση του ανθρώπου στο φυσικό περιβάλλον. Η μεταλλεία είναι εξ’ορισμού μη βιώσιμη εφ’όσον στηρίζεται στην εκμετάλλευση μη ανανεώσιμων φυσικών πόρων. Δεν τηρείται ούτε ο βασικός όρος της «φειδωλής εξόρυξης» που θέτει η πάγια νομολογία του Συμβουλίου Επικρατείας, ώστε να διαφυλαχθούν επαρκή αποθέματα για τις επόμενες γενεές. Ο στόχος των μεταλλευτικών εταιρειών – και όπως φαίνεται και του κ.Σουφλιά – είναι η απόληψη του συνόλου των διαθέσιμων αποθεμάτων στο συντομότερο δυνατό χρόνο, ώστε να επιτευχθούν υψηλά κέρδη για τους μετόχους. Με τις σημερινές τιμές των μετάλλων, ακόμα και τα φτωχά κοιτάσματα είναι οικονομικά εκμεταλλεύσιμα και με τους εξοντωτικούς ρυθμούς εξόρυξης που ακολουθούνται ή προγραμματίζονται, όλα τα διαθέσιμα αποθέματα θα έχουν εξαντληθεί μέσα σε 10-20 χρόνια.
Όσο για την αποκατάσταση των μεταλλείων και λατομείων, το εξαιρετικά κακό ιστορικό της χώρας μας δεν άλλαξε σε τίποτα με τη «Νέα Διακυβέρνηση» που δεν είναι πια και τόσο νέα. Πρόσφατο επίτευγμα του κ. Σουφλιά στον τομέα της περιβαλλοντικής προστασίας και αποκατάστασης είναι τα λατομεία Μαρκόπουλου: παρά τα «εξοντωτικά πρόστιμα» που ουδέποτε πληρώθηκαν, τις θριαμβολογίες και τα τηλεοπτικά σόου του κ. Υπουργού, τα λατομεία είναι εκεί και συνεχίζουν ανενόχλητα την περιβαλλοντική τους συνεισφορά.
Η «περίπτωση Μαρκόπουλου» κάθε άλλο παρά μεμονωμένη είναι. Οι «επενδυτές» έρχονται και φεύγουν ανενόχλητοι, αφήνοντας πίσω τους χαίνουσες και αιμορραγούσες πληγές στην ελληνική ύπαιθρο – την Κίρκη, το Μαντούδι, το Βάβδο, τα Μεταλλεία Αμιάντου Κοζάνης, τα Μεταλλεία Κασσάνδρας Χαλκιδικής – η αποκατάσταση των οποίων πέφτει στους ώμους του Έλληνα φορολογούμενου.
Το όραμα του κ. Υπουργού είναι κοινό με τα οράματα των αντίστοιχων Υπουργών των Τριτοκοσμικών και Υπανάπτυκτων χωρών όλου του κόσμου που «ανάθεσαν» την ανάπτυξή τους σε μεταλλευτικές/εξορυκτικές επιχειρήσεις. Και για να είναι ανταγωνιστικός προς τους συναδέλφους του των Τριτοκοσμικών χωρών, ο κ. Υπουργός θα πρέπει να επιτύχει χαμηλότερο τελικό κόστος για τον παραγόμενο στην Ελλάδα χρυσό, βωξίτη, μόλυβδο ή νικέλιο. Πρέπει δηλαδή να εξασφαλίσει χαμηλότερο εργατικό κόστος, μεγάλα αποθέματα φθηνής ηλεκτρικής ενέργειας, μεγάλες διαθέσιμες ποσότητες νερού προς αχρήστευση, χώρους απόθεσης τοξικών αποβλήτων και στείρων – και φυσικά χαμηλό κόστος προστασίας του περιβάλλοντος.
Ο κ. Υπουργός προσπαθεί να μετατρέψει την Ελλάδα σε Γκάνα – ή στην καλύτερη περίπτωση σε Χιλή. Το «Γενικό Χωροταξικό Πλαίσιο» είναι το πρώτο βήμα σε αυτή την κατεύθυνση.