Καναδική Εξορυκτική Διπλωματία

Πηγή: Mining Watch Canada

Οι καναδικές Πρεσβείες, συστηματικά και κατ΄ εξακουλούθηση, προβαίνουν σε ενέργειες διασφάλισης και προστασίας των συμφερόντων καναδικών εξορυκτικών εταιρειών. Αυτό συμβαίνει κυρίως σε περιπτώσεις που οι τοπικές κοινωνίες αντιστέκονται σθεναρά στα εξορυκτικά σχέδια και σε περιπτώσεις όπου έχουν γίνει σκανδαλώδεις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και περιβαλλοντικών κανονισμών.

Οι παρεμβάσεις αυτές είναι πάντα στοχευμένες, ανάλογα με το εξορυκτικό σχέδιο και τις πολιτικές αποφάσεις που σχετίζονται με καναδικά εταιρικά συμφέροντα, και επιδεικνύουν συστηματική περιφρόνηση για τις προοπτικές εναλλακτικής ανάπτυξης και τα συμφέροντα των κοινωνιών που επηρεάζονται.

Chiapas, Μεξικό – Blackfire Exploration (2007-2010)

Έγγραφα που δημοσιοποιήθηκαν από το καναδικό Υπουργείο Εξωτερικών και Διεθνούς Εμπορίου (DFAIT), αποδεικνύουν ότι καθ ‘όλη διάρκεια των συγκρούσεων για τις εξορυκτικές δραστηριότητες της Blackfire Exploration – που κατέληξαν στη δολοφονία του ακτιβιστή Mariano Abarca και σε έρευνα της Καναδικής Αστυνομίας για διαφθορά – η καναδική πρεσβεία στο Μεξικό πρόσφερε καθοριστική και παράλογη στήριξη στις δραστηριότητες της καναδικής εταιρείας εξόρυξης.

Τα δημοσιοποιημένα έγγραφα δείχνουν ότι, στην περίπτωση της Blackfire, η πρεσβεία παρείχε σχεδόν άνευ όρων στήριξη, παρά την απαράδεκτη συμπεριφορά της εταιρείας και την κοινωνική ένταση σχετικά με τις μεταλλευτικές δραστηριότητες στην περιοχή.

Τα έγγραφα αποδεικνύουν επίσης ότι ο Mariano Abarca ήταν γνωστός στην Πρεσβεία πριν δολοφονηθεί, καθώς τον Ιούλιο του 2009, εκφώνησε ομιλία έξω από την πρεσβεία στην πόλη του Μεξικού, και τον Αύγουστο του 2009 η πρεσβεία έλαβε 1.400 επιστολές συμπαράστασης προς τον Abarca μετά τη σύλληψη και κράτηση του με βάση καταγγελία εκπρoσώπου της Blackfire.

Ακόμη και μετά τη δολοφονία του Abarca, την αναστολή εργασιών στο ορυχείο και τις καταγγελίες περί διαφθοράς, η Πρεσβεία συνέχισε να υπερασπίζεται την εταιρεία και να προσφέρει πληροφορίες και συμβουλές για το πώς να μηνύσει η Μεξικανική Κυβέρνηση το κράτος της Τσιάπας για το κλείσιμο του ορυχείου, στα πλαίσιο της Συμφωνίας Ελεύθερου Εμπορίου της Βόρειας Αμερικής (NAFTA).

Γαλικία, Ισπανία – Edgewater Resources (Ιούλιος 2013)

Τον Ιούλιο του 2013, η η αυτόνομη διοίκηση της Γαλικίας αποφάσισε την αναστολή των έργων της καναδικής εξορυκτικής εταιρείας Edgewater Resources. Η εταιρεία κλήθηκε να αποδείξει ότι μπορεί να καλύψει τουλάχιστον το 25% του προϋπολογισμού για την κατασκευή του προτεινόμενου ορυχείου. Πέντε μέρες μετά τη απόφαση αναστολής εργασιών ο Καναδός Πρέσβης στην Ισπανία συναντήθηκε με τον πρόεδρο Alberto Nuñez Feijóo.

Σύμφωνα με το ειδησεογραφικό πρακτορείο El País, αυτή ήταν η πρώτη επίσημη επίσκεψη του πρέσβη στη Γαλικία. Η ατζέντα της συνάντησης δε δημοσιοποιήθηκε επίσημα, αλλά σύμφωνα με πολλά μέλη της εκτελεστικής εξουσίας της Γαλικίας και συμβούλων για την Οικονομία και το Περιβάλλον που συμμετείχαν, το εξορυκτικό σχέδιο της εταιρείας ήταν σαφώς μέρος των συζητήσεων. Οι άνθρωποι που αντιτίθενται έκαναν λόγο για απροκάλυπτη “εμπορική στάση” της Πρεσβείας.

Santa Rosa, Γουατεμάλα – Tahoe Resources  (Απρίλιος 2013)

Ο Καναδός Πρέσβης Hughes Rousseau, διαμεσολαβεί για την επίτευξη συμφωνίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Γουατεμάλας και της καναδικής εξορυκτικής εταιρείας Tahoe Resources, που αφορά στην εθελοντική αύξηση των μεταλλευτικών δικαιωμάτων από 1% σε 5% με την έναρξη παραγωγής του ορυχείου ασημιού.

Η συμφωνία αυτή είχε ως στόχο να νομιμοποιήσει ένα ανεπιθύμητο εξορυκτικό σχέδιο. Στα δώδεκα, μέχρι στιγμής, δημοψηφίσματα σε κοινοτικό και δημοτικό επίπεδο οι κάτοικοι της περιοχής ψήφισαν, με συντριπτική πλειοψηφία, κατά του σχεδίου. Η επιμονή των αρχών της Γουατεμάλας και του Καναδά για την προώθηση του έργου, έχει δημιουργήσει μια όλο και αυξανόμενη κοινωνική ένταση και αστάθεια.

Δύο μέρες πριν την υπογραφή της εν λόγω συμφωνίας, με επίτιμο μάρτυρα τον Καναδό Πρέσβη,έξι άνδρες πυροβολήθηκαν από την ιδιωτική ασφάλεια του ορυχείου αργύρου στο Escobal, καθώς περπατούσαν δίπλα σε ιδιοκτησία της εταιρείας. Δύο τραυματίστηκαν σοβαρά. Ο επικεφαλής της ασφάλειας της εταιρείας συνελήφθη για απόπειρα ανθρωποκτονίας, ενώ προσπαθούσε να διαφύγει από τη χώρα.

 Στην περιοχή επίσης δραστηριοποιείται μια παράνομη ένοπλη ομάδα, στην οποία έχουν αποδοθεί αρκετές πρόσφατες επιθέσεις. Οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα και διεθνείς οργανισμοί ζητούν τη διεξαγωγή έρευνας εκ μέρους της Διεθνούς Επιτροπής κατά της Ατιμωρησίας στη Γουατεμάλα (CICIG).

Τρεις ημέρες μετά την υπογραφή του συμφώνου, η κυβέρνηση της Γουατεμάλας κήρυξε σε κατάσταση πολιορκίας την περιοχή του έργου, αναστέλλοντας τα ατομικά δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος στη διαμαρτυρία και τις δημόσιες συγκεντρώσεις, και επέτρεψε στην αστυνομία να διεξάγει επιδρομές και κράτηση ατόμων χωρίς ένταλμα.

Θράκη, Ελλάδα – Eldorado Gold (Μάρτιος 2013)

Ο Πρέσβης του Καναδά στην Ελλάδα Robert Peck συναντάται με τον Δήμαρχο Αλεξανδρούπολης, κ. Β.Λαμπάκη ώστε να τον πιέσει να δεχθεί το εξορυκτικό σχέδιο της Eldorado Gold που έχει έρθει σε κραυγαλέα αντίθεση με τις τοπικές κοινωνίες, απειλώντας το δάσος και αειφόρες δραστηριότητες διαβίωσης.

Ο κ.Peck διαβεβαίωσε ότι η “καναδική κυβέρνηση εγγυάται τη σοβαρότητα, υπευθυνότητα και περιβαλλοντική ευαισθησία της Eldorado Gold Corporation”, και υποστήριξε ότι “υπάρχουν 350 ορυχεία που λειτουργούν δίπλα και μέσα στις πόλεις μας [του Καναδά] χωρίς κανένα πρόβλημα”. Το στατιστικό αυτό στοιχείο μάλλον θέλει διερεύνηση καθώς στον Καναδά λειτουργούν λιγότερα από 100 ορυχεία.

Ο κ.Peck αγνοεί επίσης, πως ακόμα και κάποιες, παραδοσιακά μεταλλευτικές, κοινότητες στον Καναδά είναι ανάστατες και αντιτίθενται στις νέες εξελίξεις που αφορούν εξορύξεις κοντά σε κατοικημένες περιοχές.

Ο κ.Λαμπάκης ζήτησε από τις καναδικές αρχές να αφήσουν ήσυχους του κατοίκους της περιοχής, ώστε να μπορέσουν να αναπτύξουν τη γεωργία, την κτηνοτροφία, την αλιεία, τον τουρισμό, τα δάση. Δήλωσε επίσης ότι “θέλουμε να αναπτύξουμε το Δήμο μας με τον τρόπο που εμείς επιθυμούμε, κρατώντας τον καθαρό από τη ρύπανση”

[youtube=http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=dhAT8f2TrkQ]

Morelos, Μεξικό – Esperanza Resources (Μάρτιος 2013)

Ο Καναδός Πρέσβης παρεμβαίνει υπέρ της καναδικής εξορυκτικής εταιρείας Esperanza Resources, της οποίας το σχέδιο εξόρυξης χρυσού και αργύρου συναντά την έντονη αντίδραση των τοπικών κοινωνιών, περιβαλλοντικών οργανώσεων, τις πολιτειακές και ομοσπονδιακές περιβαλλοντικές αρχές. Το προτεινόμενο έργο χωροθετείται σε απόσταση ενός χιλιομέτρου απ΄τον δημοφιλή αρχαιολογικό χώρο Xochicalco.

Ονδούρα: Μεταρρύθμιση του Νόμου περί Εξορύξεων 2010 – 2012

Στον απόηχο του στρατιωτικού πραξικοπήματος του 2009 στην Ονδούρα – ένα πραξικόπημα που ο Καναδάς σιωπηρά υποστήριξε αρνούμενος να εξετάσει το ενδεχόμενο κυρώσεων κατά του de facto καθεστώτος και πιέζοντας τα άλλα μέλη του OAS να κάνουν το ίδιο – η Πρεσβεία του Καναδά ξεκίνησε να ασκεί πιέσεις για ένα νέο εξορυκτικό δίκαιο.

Το 2006, δεκατρία άρθρα του μεταλλευτικού κώδικα κηρύχθηκαν αντισυνταγματικά και τέθηκε σε εφαρμογή μορατόριουμ σε όλα τα νέα έργα εξόρυξης που εκκρεμούσαν, μέχρι την ψήφιση του νέου νόμου. Η κοινωνία της Ονδούρας, άσκησε πιέσεις, μεταξύ άλλων, για την απαγόρευση των ανοιχτών εξορύξεων και τη συμμετοχή της κοινωνίας στη λήψη αποφάσεων που σχετίζονται με εξορύξεις. Τη στιγμή που ο τότε Πρόεδρος Mel Zelaya ανατρεπόταν το 2009, σχέδιο νόμου, που ενσωμάτωνε τις παραπάνω προτάσεις, ήταν έτοιμο προς συζήτηση. Η συζήτηση δεν έγινε ποτέ.

Από τον Ιανουάριο του 2010 μέχρι τον Ιανουάριο του 2013, οι εκπρόσωποι του Καναδά εργάστηκαν σκληρά ώστε να ανοίξει ο δρόμος για ένα νόμο που θα είναι πιο ευνοϊκός για τα συμφέροντα των καναδικών εταιρειών.

Η καναδική πρεσβεία οργάνωσε και συντόνισε συναντήσεις μεταξύ στελεχών των καναδικών εξορυκτικών εταιρειών, κυβερνητικών αξιωματούχων και ΜΚΟ, υπό τη σημαία της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης. Στις συναντήσεις αυτές ο πρέσβης τόνισε με νόημα ότι οι καλές διπλωματικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών σχετίζονται άμεσα με την προώθηση των καναδικών συμφερόντων στην Ονδούρα.

Με αυτή και άλλες καναδικές κινήσεις υποστήριξης, ο νέος νόμος ψηφίστηκε τελικά τον Ιανουάριο του 2013, ο οποίος συμπεριελάμβανε και σχέδιο τεχνικής υποστήριξης που χρηματοδοτούμενο από την Καναδική Υπηρεσία Διεθνούς Ανάπτυξης. Ο νόμος αυτός βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με τα συμφέροντα και τη βούληση της κοινωνίας της Ονδούρας, η οποία σύμφωνα με δημοσκόπηση που έγινε το φθινόπωρο του 2011 είναι σε ποσοστό 90 % αντίθετη στις ανοιχτού τύπου εξορύξεις.

Φιλιππίνες – TVI Pacific (2011-2012)

Το 2011, το επαρχιακό συμβούλιο της Zamboanga del Norte απαγόρευσε με διάταγμα όλες τις νέες επιφανειακές εξορύξεις στην περιοχή και έδωσε στις υφιστάμενες δραστηριότητες ανοιχτής εξόρυξης, χρονικό περιθώριο ενός έτους για την περάτωση των έργων τους.

Η αντίδραση της καναδικής εξορυκτικής εταιρείας ήταν ότι θα επιστρατεύσει την υποστήριξη της Καναδικής πρεσβείας ώστε να αρθεί η απαγόρευση.

Ο τότε Καναδός Πρέσβης Christopher Thornley δήλωσε στα ΜΜΕ ότι είναι αποθαρρυντικό ότι οι καναδικές επενδύσεις εξορύξεων παρενοχλούνται από αρχές που δεν έχουν την αντίστοιχη δικαιοδοσία και επιβεβαίωσε ότι η καναδική πρεσβεία έχει διαβουλεύσεις με το DENR [Τμήμα Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων των Φιλιππίνων], το οποίο επιβλέπει και ρυθμίζει τις εξορυκτικές δραστηριότητες στη χώρα.

Το Νοέμβριο του 2011, ο Καναδός Πρέσβης Thornley έκανε μια υψηλού προφίλ επίσκεψη στο χώρο του ορυχείου Canatuan και βοήθησε στις προσπάθειες επανεγκατάστασης και επανεκκίνισης του έργου. Το Νοέμβριο του 2012, ο πρωθυπουργός του Καναδά Harper, επισκέφθηκε τις Φιλιππίνες και βρέθηκε αντιμέτωπος με διαδήλωση στην Πρεσβεία του Καναδά εναντίον των καναδικών εξορυκτικών συμφερόντων στις Φιλιππίνες.

Costa Rica – Infinito Gold (Αύγουστος 2010)

Ο Καναδός Πρέσβης στην Κόστα Ρίκα Neil Reeder, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα La Nación, προειδοποίησε για την αρνητική εικόνα που θα είχε η χώρα αν δεν εκπληρούσε τις συμβατικές της υποχρεώσεις προς την καναδική εξορυκτική εταιρεία Infinito Gold. Αν και ο πρέσβης αναγνώρισε το γεγονός ότι αυτή είναι μια “ιδιωτική υπόθεση” ανέφερε « Η κυβέρνησή μας απαιτεί καλή εταιρική συμπεριφορά, και πιστεύω ότι η Infinito Gold έχει τηρήσει όλους τους κανόνες του παιχνιδιού».

Ο πρέσβης υπερασπίστηκε την Infinito Gold, στην εκδίκαση έφεσης σε προηγούμενη δικαστική απόφαση που σταμάτησε τις εργασίες σε αμφιλεγόμενο ορυχείο της εταιρείας. Υπονόησε ότι γνωρίζει ότι οι δραστηριότητες της εταιρείας είναι αμφιλεγόμενες, λέγοντας ότι καταλαβαίνει τις ανησυχίες των πολιτών για τις αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον. Παρόλα αυτά, τόνισε ότι αν το Ανώτατο Δικαστήριο κλείσει οριστικά το ορυχείο Crucitas, αυτό ” … θα μπορούσε να στείλει ένα μήνυμα αβεβαιότητας στους διεθνείς επενδυτές, σε μια εποχή που η Κόστα Ρίκα επιδιώκει μεγαλύτερες διεθνείς επενδύσεις”.

Το Νοέμβριο του 2010, το Ανώτατο Δικαστήριο διέταξε το οριστικό κλείσιμο του ορυχείου Crucitas. Παρά το γεγονός αυτό, η καναδική πρεσβεία πραγματοποίησε τις εκδηλώσεις του 2011 για την Ημέρα του Καναδά στο Σαν Χοσέ, με κύριο χορηγό την Infinito Gold.

Ισημερινός: Μεταρρύθμιση του Νόμου περί Εξορύξεων 2008 – 2009

Ο καναδός πρέσβης στον Ισημερινό μεσολαβεί υπέρ των καναδικών εξορυκτικών εταιρειών, στις συζητήσεις για τον αμφιλεγόμενο μεταλλευτικό νόμο. Σε δηλώσεις το ανώτατο στέλεχος καναδικής εξορυκτικής εταιρείας τόνισε ότι η καναδική πρεσβεία δούλεψε ακούραστα για να επηρεάσει τη μεταρρύθμιση του νόμου προς όφελος των εταιρειών.

Η έντονη αντίθεση των τοπικών κοινωνιών είχε ήδη μετεξελιχθεί σε εθνικό κίνημα ενάντια στις μεγάλης κλίμακας εξορύξεις.

Η αναθεώρηση του Συντάγματος του Ισημερινού, προέβλεπε αναστολή όλων των μεγάλης κλίμακας εξορύξεων στις οποίες εμπλέκονται σχεδόν αποκλειστικά καναδικές εξορυκτικές εταιρείες, με βασικά επιχειρήματα την υποβάθμιση της ποιότητας του νερού, καταπάτηση προστατευόμενων περιοχών, απουσία δημόσιας διαβούλευσης με τις τοπικές κοινωνίες, και εκβιασμό της κοινωνικής ανοχής.

Κατά τις συζητήσεις για την αναθεώρηση, η καναδική πρεσβεία φρόντισε να δημιουργήσει ευνοϊκό κλίμα για τις καναδικές εξορυκτικές εταιρείες, περιθωριοποιώντας τους εκπροσώπους των τοπικών κοινωνιών, περιβαλλοντικών οργανώσεων και οργανώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα που κατήγγειλαν τη διαδικασία.

Γουατεμάλα – Skye Resources (Φεβρουάριος 2007)

Ο Καναδός πρέσβης στη Γουατεμάλα, κρίθηκε ένοχος για συκοφάντηση δημιουργών ντοκιμαντέρ που αναδείκνυε τις πρακτικές καναδικής εξορυκτικής εταιρείας στη Γουατεμάλα.

Στο ντοκιμαντέρ παρουσιάστηκε η βίαιη έξωση των αγροτών από τα σπίτια τους κατ΄εντολή της Skye Resources και σε μία από τις σκηνές εμφανιζόταν μια γυναίκα που διαμαρτυρόταν έντονα. Ο πρέσβης ισχυρίστηκε ότι η γυναίκα είχε πληρωθεί από τους δημιουργούς και ότι οι φωτογραφίες που χρησιμοποιήθηκαν ήταν στημένες.

Το δικαστήριο έκρινε ότι οι δηλώσεις του πρέσβη ήταν ψευδής και δυσφημιστικές και ότι ο πρέσβης ενήργησε απερίσκεπτα και πέρα απ΄τις αρμοδιότητές του. Το δικαστήριο επίσης αναβάθμισε την υπόθεση ισχυριζόμενο ότι είναι επικίνδυνος ο τρόπος που ο Καναδάς σπεύδει να συκοφαντήσει ανθρώπους που αντιτίθενται και πλήττονται από τις δραστηριότητες καναδικών εξορυκτικών εταιρειών.

Η εταιρεία είναι σήμερα υπόδικος για βιασμό 11 γυναικών κατά τη διάρκεια των αναγκαστικών εξώσεων, για πυροβολισμό και πρόκληση αναπηρίας, και για φόνο ενός ακτιβιστή.

[youtube=http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=Q20YxkM-CGI]

Γουατεμάλα – Glamis Gold  (Νοέμβρης 2004)

Το 2002 ξεκίνησε η εξόρυξη χρυσού από την καναδική Glamis Gold στο Marlin της Γουατεμάλας, η πρώτη και μεγαλύτερη επένδυση στη χώρα μετά τις νεο-φιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις.

Το 2004 δημοσιεύτηκε δημοσκόπηση όπου το 95.5% των κατοίκων δήλωσε αντίθετο στο έργο. Την ίδια μέρα, στην ίδια εφημερίδα δημοσιεύτηκε άρθρο του καναδού πρέσβη που απαριθμούσε τα οφέλη που αποκόμισαν οι γηγενείς πληθυσμοί στον Καναδά από τις εξορυκτικές δραστηριότητες. Ένα μήνα αργότερα η Καναδική Πρεσβεία συγχρηματοδότησε συνέδριο-διαφήμιση των καναδικών εξορυκτικών εταιρειών.

Ο Πρέσβης υπερασπίστηκε το άρθρο του, ισχυριζόμενος ότι έχει εντολή να προωθεί τόσο τα καναδικά συμφέροντα όσο και τις καναδικές αξίες – όπως η αειφόρος ανάπτυξη – και ότι αυτά τα δύο δεν είναι αντιφατικά!

Τα γεγονότα αυτά δημιούργησαν στην κοινή γνώμη της Γουατεμάλας, την αίσθηση ότι η Καναδική πρεσβεία ενδιαφερόταν περισσότερο για την προώθηση των εταιρικών συμφερόντων παρά για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Τον Ιανουάριο του 2005, και μετά από 40 ημέρες στα μπλόκα, εκατοντάδες κάτοικοι της Marlin βρέθηκαν αντιμέτωποι με 700 στρατιώτες και 300 αστυνομικούς. Ένας κάτοικος σκοτώθηκε και δεκάδες τραυματίστηκαν.