Οικοκτονική λιτότητα

Kριτική στο άρθρο των New York Times “Η Ελλάδα βλέπει άνθηση στην εξόρυξη χρυσού, αλλά με κόστος” κάνει το site NYTeXaminer (εδώ), αποκαλύπτοντας την αλήθεια για τα υποτιθέμενα οφέλη από την εξόρυξη, το μέγεθος της κοινωνικής αντίδρασης, αλλά και την ανάμιξη του “σημαντικού πυλώνα της ελληνικής οικονομικής ολιγαρχίας” που φέρει το όνομα “Μπόμπολας”.

Aξίζει να διαβάσετε εδώ τι είναι το NYT eXaminer που έχει μεταξύ των συμβούλων του τρανταχτά ονόματα όπως Julian Assange, Richard Falk, John Pilger και άλλα.

[Φωτογραφία: Chris Spannos για το NYT eXaminer. Διαδήλωση στην Αθήνα ενάντια στα μεταλλεία χρυσού στην Ελλάδα.]

Του Costas Panayotakis

Ένα πρόσφατο άρθρο της Suzanne Daley ξύνει απλώς την επιφάνεια των καταστροφικών περιβαλλοντικών επιπτώσεις που έχει στην Ελλάδα το βάναυσο πρόγραμμα λιτότητας. Το άρθρο επικεντρώνεται στην διαμάχη γύρω από τα σχέδια εξόρυξης χρυσού από την Καναδική Eldorado Gold Corporation, που εγκρίθηκαν από την ελληνική κυβέρνηση. Παρά το γεγονός ότι το άρθρο παίρνει στοιχεία και από τις δύο πλευρές στη συζήτηση, υπάρχουν περισσότερα που πρέπει να ειπωθούν, ειδικά για τις πιο προβληματικές πλευρές του άρθρου.

Πρώτα απ ‘όλα, ο τίτλος: “Η Ελλάδα βλέπει άνθηση (έκρηξη) στην εξόρυξη χρυσού, αλλά με κόστος: Οι επικριτές λένε ότι το περιβάλλον πλήττεται από τις συμφωνίες”. Η αναφορά σε μια “χρυσή έκρηξη” είναι κάπως μεγαλόπρεπη, με δεδομένο το γεγονός ότι, σύμφωνα με το άρθρο της Daley , οι εργασίες της Eldorado “υπόσχονται 1.500 θέσεις εργασίας μέχρι το 2015.” Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι αυτές οι θέσεις εργασίας θα είναι προσωρινές και ότι η Ελλάδα έχει πληθυσμό πάνω από 10 εκατομμύρια ανθρώπους, εκατομμύρια εκ των οποίων είναι άνεργοι ή υποαπασχολούμενοι, ένας πιο ακριβής τίτλος θα ήταν “Η Ελλάδα βλέπει μια σταγόνα στον ωκεανό, και με κόστος”.

Εκτός από τον τίτλο που υπερβάλλει τα οφέλη από το μεταλλείο, το άρθρο υποτιμά επίσης το μέγεθος της αντίδρασης στο έργο σε όλη την Ελλάδα. Όποιος διαβάσει την αναφορά του άρθρου σε “εκατοντάδες … οι οποίοι έχουν κάνει επανειλημμένες διαμαρτυρίες” θα βγάλει δικαιολογημένα το συμπέρασμα ότι αυτή η διαμάχη είναι μια περιορισμένη τοπική υπόθεση, όταν, στην πραγματικότητα, υπήρξαν μια σειρά από πολύ μεγάλες διαμαρτυρίες, όχι μόνο στην περιοχή της Βόρειας Ελλάδας, όπου κατασκευάζεται το μεταλλείο χρυσού, αλλά σε μια σειρά από μεγάλες πόλεις, συμπεριλαμβανομένης της Αθήνας που βρίσκεται εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά.

Επίσης προβληματικό είναι το ότι δεν αναφέρεται στο άρθρο ο ρόλος σε αυτήν την υπόθεση ενός σημαντικού πυλώνα της ελληνικής οικονομικής ολιγαρχίας, της οικογένειας Μπόμπολα, που έχει βγάλει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ ως αποτέλεσμα της έγκρισης του έργου και έχει χρησιμοποιήσει την κατοχή ποσοστών σε μέσα ενημέρωσης στην  Ελλάδα για να προωθήσει το έργο και για να καταργήσει κάθε Έλληνα υπουργό περιβάλλοντος που δεν εκτιμά αρκετά τα «οφέλη» που πρόκειται να παράγει το μεταλλείο χρυσού. Η παράλειψη αυτή προκαλεί ακόμη μεγαλύτερη έκπληξη, δεδομένου ότι, στο βίντεο των New York Times που συνοδεύει το άρθρο, ένας από τους εργαζόμενους στην κατασκευή των εγκαταστάσεων του έργου εμφανίζεται φορώντας ένα μπουφάν που τον προσδιορίζει ως υπάλληλο της κατασκευαστικής εταιρείας του Μπόμπολα.

Από αυτή την άποψη, η σημερινή ελληνική κυβέρνηση είναι ειλικρινής στην προθυμία της να υπερασπιστεί τα συμφέροντα της ελληνικής οικονομικής ολιγαρχίας και του υπερεθνικού κεφαλαίου, ακόμη και ποδοπατώντας το δικαίωμα των πολιτών της στη διαμαρτυρία, με τη χρήση βάναυσων κατασταλτικών τακτικών, όπως σφαίρες από καουτσούκ. Δεν αποτελεί έκπληξη ότι η συνεπής εξυπηρέτηση των συμφερόντων της  Eldorado από την Ελληνική κυβέρνηση έχει δώσει στην εταιρεία την αίσθηση ότι είναι υπεράνω του νόμου, όπως φαίνεται από ένα πρόσφατο περιστατικό που αναφέρθηκε στον ελληνικό Τύπο, όπου πράκτορες της εταιρείας προσπάθησαν να εμποδίσουν πεζοπόρους να περπατήσουν κατά μήκος μιας δημόσιας δασικής οδού στην περιοχή λειτουργίας της εταιρείας.

Θα πρέπει να προστεθεί εδώ ότι, αν και τα τωρινά αστρονομικά επίπεδα ανεργίας στην Ελλάδα κάνουν την προοπτική οποιασδήποτε εργασίας ελκυστική για κάποιους από τους κατοίκους της περιοχής, μεταλλευτικές δραστηριότητες με καταστροφικές οικολογικές συνέπειες, είχαν γίνει στην περιοχή ακόμη και πριν την κρίση. Αυτό το είδος της ρύπανσης και της οικολογικής υποβάθμισης δεν συνιστά κάποιο εξαιρετικό γεγονός, αλλά ένα κανονικό τμήμα της επιδίωξης του κέρδους από τις καπιταλιστικές  εταιρείες, μέσω της εξωτερίκευσης του οικολογικού κόστους της δραστηριότητάς τους σε άλλους…

Το υπόλοιπο άρθρο αφορά άλλα ζητήματα. Διαβάστε το ολόκληρο εδώ.

*Ο Costas Panayotakis είναι αναπληρωτής καθηγητής Κοινωνιολογίας στο The New York City College of Technology του City University της Νέας Υόρκης και συγγραφέας του “Ξαναφτιάχνοντας την Σπανιότητα: Από την Καπιταλιστική Αναποτελεσματικότητα στην Οικονομική Δημοκρατία” (Pluto Press).