O παραλογισμός της εξόρυξης χρυσού

Το περιβαλλοντικό κόστος που πληρώνει ο πλανήτης για να συντηρούμε τον σπάταλο τρόπο ζωής που περιγράψαμε στην προηγούμενη καταχώρηση είναι ανυπολόγιστο και θα συνεχίσει να αυξάνεται καθώς οι περιεκτικότητες των μεταλλευμάτων φθίνουν ραγδαία σε παγκόσμιο επίπεδο.

Και αν ορισμένα μέταλλα είναι απαραίτητα και η ύπαρξη κάποιων μεταλλείων μπορεί να θεωρηθεί ως αναγκαίο κακό, στην περίπτωση των μεταλλείων χρυσού τίθενται τεράστια ηθικά ζητήματα, και η κατάσταση αγγίζει πλέον τα όρια του παραλογισμού. Η παραγωγή χρυσού υπερδιπλασιάστηκε από το 1980 και μετά, προερχόμενη κατά κανόνα από μεταλλεία μικρότερης περιεκτικότητας (βλ. διαγράμματα) και με τρομακτικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και τις τοπικές κοινωνίες.

Σύμφωνα με στοιχεία που έχουν συλλεχθεί από την ίδια τη μεταλλευτική βιομηχανία (“Resource Consumption Intensity and the Sustainability of Gold Mining”, Gavin Mudd, 2007) για την παραγωγή ενός κιλού χρυσού απαιτούνται  κατά μέσο όρο:

• 150 κιλά κυανίου
• 40.000 kWh ενέργειας και
• 477.000 λίτρα νερού

και εκπέμπονται 11,5 τόνοι διοξειδίου του άνθρακα. Η μεταλλουργία χρυσού είναι μια εξαιρετικά ενεργοβόρα βιομηχανία, με σημαντική “συνεισφορά” στην επιδείνωση του φαινομένου του θερμοκηπίου. Όλα αυτά τα κρίσιμα για το περιβάλλον μεγέθη αυξάνονται δραματικά, καθώς μειώνεται η περιεκτικότητα των μεταλλευμάτων, όπως δείχνουν τα παρακάτω διαγράμματα. Για μετάλλευμα περιεκτικότητας κάτω των 2 γρ. χρυσού ανά τόνο, όπως είναι πολλά από τα σημερινά “κοιτάσματα” (οι Σκουριές στη Χαλκιδική έχουν 0,8 γρ. ανά τόνο), απαιτείται το τρομακτικό ποσό των 1.000 κιλών κυανίου για κάθε κιλό χρυσού!

Αν σε όλα τα παραπάνω προσθέσουμε τους όγκους των στείρων και των επικινδύνων αποβλήτων, την όξινη απορροή, την αποστράγγιση του υδροφόρου ορίζοντα, την καταστροφή των τοπικών οικοσυστημάτων, η εικόνα συμπληρώνεται.

Είναι αυτό το περιβαλλοντικό κόστος αποδεκτό για ένα άχρηστο μέταλλο;