Toυ Σαράντη Δημηριάδη, ομότιμου καθηγητή γεωλογίας ΑΠΘ.
Η καμπάνια.
Θα έχει ίσως υποπέσει στην αντίληψη πολλών πως τον τελευταίο καιρό η Ελληνικός Χρυσός διεξάγει μια διαφημιστική καμπάνια διοχετεύοντας άρθρα και ραδιοτηλεοπτικά σποτάκια με τα οποία μας ‘‘πληροφορεί’’ για τη μεγάλη σημασία που έχουν τα μέταλλα (και τα ορυκτά γενικότερα) στην ανθρωπότητα, όπως και στην διατήρηση και παραπέρα ανάπτυξη της τεχνολογικής μας προόδου. Κάτι βέβαια που όλοι λίγο πολύ το γνωρίζουμε και δεν περιμέναμε την πληροφοριακή αυτή καμπάνια της Ελληνικός Χρυσός για να το μάθουμε. Ταυτόχρονα βλέπουμε μια παράλληλα αυξημένη παρουσία ανάλογων άρθρων από διάφορους υποστηρικτές της εταιρείας αυτής -ή των μεταλλευτικών εξορύξεων γενικότερα, μεταξύ των οποίων και σχετικοί επιστήμονες, οι οποίοι προπαγανδίζουν πως οι τυχόν αντιτιθέμενοι στο εξορυκτικό έργο της Ελληνικός Χρυσός στη Χαλκιδική είναι άτομα που ζουν πίσω από τον κόσμο και που θα ήθελαν να γυρίσει η ανθρωπότητα στη λίθινη εποχή και στη μεταξύ μας επικοινωνία με φρυκτωρίες.
https://www.hellas-gold.com/tosopolytima/
http://politesaristoteli.blogspot.com/2019/04/blog-post.html#more
http://politesaristoteli.blogspot.com/2019/04/smartphones.html#more
http://politesaristoteli.blogspot.com/2019/04/160-2000.html#more
http://politesaristoteli.blogspot.com/2019/04/blog-post_12.html#more
Σκοπός αυτών των μηνυμάτων δεν είναι βέβαια η με τη βοήθεια αυτών των ‘‘ειδικών’’ διεύρυνση των εγκυκλοπαιδικών μας γνώσεων στον τομέα της χρήσης και χρησιμότητας των μετάλλων. Είναι κάτι άλλο, πιο πεζό. Πιο συγκεκριμένα, είναι η αιτιολόγηση με ‘‘ατράνταχτα’’ δήθεν επιχειρήματα της εδώ, θεόσταλτης σχεδόν, παρουσίας και δραστηριότητας της Ελληνικός Χρυσός, κυρίως δε η προσπάθεια μέσω των μηνυμάτων και άρθρων αυτών να διευρυνθεί όσο γίνεται περισσότερο το ήδη υπάρχον υποστηρικτικό προς την εταιρεία αυτή κοινό που είναι πρόθυμο, εν ονόματι της ‘‘επιτακτικής’’ μας ανάγκης για μέταλλα, να παραβλέψει όλες τις άλλες, όσο σοβαρές και αν είναι αυτές, πλευρές που σχετίζονται με την εξορυκτική αλλά και την όλη επιχειρηματική δράση και συμπεριφορά της εταιρείας αυτής. Γιατί υπάρχουν και αυτές οι άλλες παράμετροι οι οποίες αφορούν κυρίως τον σε τοπική κλίμακα αρνητικό περιβαλλοντικό και κοινωνικό αντίκτυπο του εξορυκτικού της έργου (όπως διαπιστώνεται από τις επανειλημμένες εκθέσεις των επιθεωρητών περιβάλλοντος και τα δυστυχώς απλά και μόνο πρόστιμα που επιβάλλονται στην εταιρεία) αλλά και της επιχειρηματικής της συμπεριφοράς (τη γνωστή διαδρομή φοροαποφυγής μέσω εταιρειών-βιτρινών στην Ολλανδία και τελικό σταθμό τον φορολογικό παράδεισο των νησιών Μπαρμπέϊντος). Αυτές δε οι παράμετροι, από την άποψη της σημασίας τους σε τοπικότερη, περιφερειακή κλίμακα, έχουν πιο βαρύνουσα σημασία σε σχέση με την γενικότερη ανάγκη της ανθρωπότητας για την εξόρυξη μεταλλευμάτων και την ανάκτηση από αυτά των ‘‘τόσο πολύτιμων και απαραίτητων για τη ζωή και την ανάπτυξή μας’’ μετάλλων, ακόμα και αν αυτό το τελευταίο είναι μια αλήθεια.
Το ζητούμενο και η εξασφάλισή του.
Το στοιχειωδέστερο βέβαια και αναγκαίο ζητούμενο σε τέτοιες περιπτώσεις, όπου οι διάφορες παράμετροι ενός έργου ή μιας επιχειρηματικής δραστηριότητας μπορεί να κατατείνουν προς αντίθετες κατευθύνσεις, είναι το πόσο σημαντικό εκτιμάται ότι θα είναι το τελικά αναμενόμενο να προκύψει όφελος για την εθνική οικονομία από την πραγματοποίηση ενός έργου ή μιας επένδυσης, αφού ληφθούν υπόψη και σωστά εκτιμηθούν όλες οι παράμετροι που υπεισέρχονται και επηρεάζουν τη σχέση οφέλους – ζημίας (και κοινωνικής, όχι μόνο ξερά οικονομικής). Εάν δεν υπάρχει τελικά τέτοιο όφελος ή εάν αυτό δεν είναι τόσο σημαντικό ώστε σαφέστατα να υπερκαλύπτει και επισκιάζει τις συχνά αναπότρεπτες παράπλευρες ζημίες, τότε το προγραμματιζόμενο έργο ή η επένδυση πρέπει να κρίνονται ως ασύμφορα. Η επ’ αυτού θέση της Ελληνικός Χρυσός και των υποστηρικτών της βέβαια είναι πως η επένδυσή της στα μεταλλεία της Χαλκιδικής, πέρα από το ότι εξυπηρετεί τις ‘‘επιτακτικές’’ ανάγκες της ανθρωπότητας σε μέταλλα -ας μην ξεχνάμε την επιτακτική όντως ανάγκη πρόσκτησής τους για την πάντα ανθούσα παγκόσμια εξοπλιστική (‘‘αμυντική’’ sic) βιομηχανία- εγγυάται ένα σημαντικό να προκύψει όφελος για την εθνική μας οικονομία. Κατά πόσο όμως ανταποκρίνεται κάτι τέτοιο στην αλήθεια είναι το ζητούμενο.
Κατ’ αρχήν, αν ανατρέξει κανείς στο κείμενο της Σύμβασης με την οποία το Ελληνικό Δημόσιο παραχώρησε τα Μεταλλεία Κασσάνδρας στην Ελληνικός Χρυσός δεν θα δει πουθενά να αναφέρεται ότι αποφασιστικός παράγοντας που λήφθηκε υπόψη για την παραχώρησή τους προς εκμετάλλευση στην παραπάνω εταιρεία ήταν η ανάγκη ικανοποίησης της παγκόσμιας ζήτησης για τα μέταλλα ‘‘τα τόσο απαραίτητα για τη ζωή μας’’. Κάτι τέτοιο δεν υπολογίστηκε ως στοιχείο που θα επέβαλε τη λειτουργία των μεταλλείων αυτών. Δεν θα δούμε επίσης κάτι τόσο γενικό, αόριστο και ‘‘φιλάνθρωπο’’ να αναφέρεται και στην ΑΕΠΟ του 2011 με την οποία δόθηκε η αρχική αδειοδότηση του συνόλου των υποέργων αυτών των μεταλλείων. Διαφορετικό και πιο συγκεκριμένο ήταν εκείνο που αποτέλεσε την από μέρους του Ελληνικού Δημοσίου αιτιολογία (τη δικαιοδοτική βάση) για την παραχώρηση των μεταλλείων αυτών στην Ελληνικός Χρυσός προς εκμετάλλευση. Και αυτό ήταν το προσδοκώμενο από το Δημόσιο και διαβεβαιούμενο από το επειχειρηματικό πλάνο της εταιρείας σημαντικό οικονομικό όφελος του Ελληνικού Δημοσίου από την εντός της χώρας μας παραγωγή καθαρών μετάλλων υψηλής προστιθέμενης αξίας μέσω μιας πλήρως καθετοποιημένη παραγωγής. Έτσι ώστε να μεγιστοποιείται το όποιο μερίδιο αναλογεί στο Ελληνικό Δημόσιο από την παραπέρα εμπορία των καθαρών αυτών μετάλλων, κάτι που ασφαλώς κρίθηκε πως δεν εξασφαλίζεται από μια μη πλήρως καθετοποιημένη παραγωγή: εάν δηλαδή εδώ στη χώρα μας γινόταν μόνο η εξόρυξη και ο εμπλουτισμός των μεταλλευμάτων η δε ανάκτηση από αυτά των καθαρών μετάλλων γινόταν μετά την αποστολή τους από την εταιρεία σε ξένες μεταλλουργικές μονάδες, με όλη την προστιθέμενη αξία τους να την καρπώνεται στην περίπτωση αυτή αποκλειστικά η εταιρεία. Με την κρίσιμη λοιπόν από μέρους της εταιρείας συμβατική υποχρέωση μιας εντός της χώρας παραγωγής καθαρών μετάλλων παραχωρήθηκαν τα μεταλλεία αυτά στην Ελληνικός Χρυσός και όχι για να καλύψουμε τις παγκόσμιες ανάγκες σε μέταλλα.
Η πραγματικότητα.
Η αλήθεια βέβαια είναι ότι ακόμα και αυτήν τη βασική απαίτηση το Ελληνικό Δημόσιο δεν την εξασφάλισε στο εύρος που έπρεπε, ούτε όμως και την υπερασπίστηκε με το σθένος που θα έπρεπε όταν στη συνέχεια προέκυψαν προβλήματα με τις συμβατικές υποχρεώσεις της εταιρείας.
Πρώτα πρώτα γιατί δεν συμπεριέλαβε όλα τα μέταλλα που υπάρχουν στα κοιτάσματα των μεταλλείων Κασσάνδρας στην απαίτηση της εντός της χώρας καθετοποιημένης παραγωγής μέχρι τελικού προϊόντος. Η απαίτηση παραγωγής καθαρών μετάλλων περιορίστηκε μόνο στα χαλκός, χρυσός και άργυρος, αφήνοντας εκτός τα μέταλλα ψευδάργυρος και μόλυβδος που σε μεγάλες ποσότητες επίσης υπάρχουν στα κοιτάσματα των μεταλλείων Κασσάνδρας (μεταλλεία Μαύρων Πετρών και Ολυμπιάδας). Ούτε όμως για τα τρία πρώτα (χαλκός, χρυσός, άργυρος) προβλέφθηκε η εντός της χώρας παραγωγή του συνόλου τους που περιέχεται στα παραχωρηθέντα κοιτάσματα. Και αυτό γιατί η στα σχέδια μεταλλουργική μονάδα στο Στρατώνι, μέσω της οποίας υποτίθεται πως θα επιτυγχάνεται η ανάκτηση των καθαρών αυτών μετάλλων, προβλέφθηκε να ξεκινήσει τη λειτουργία της όχι ταυτόχρονα, αλλά χρόνια μετά την έναρξη εξόρυξης μεταλλευμάτων και παραγωγής εμπλουτισμάτων τα οποία -μέχρι την έναρξη λειτουργίας της μεταλλουργίας- αδειοδοτήθηκε να μπορούν να αποστέλλονται από την εταιρεία στο εξωτερικό για την ανάκτηση εκεί των περιεχόμενων σ’ αυτά καθαρών μετάλλων (και του χρυσού και αργύρου, πέραν των μολύβδου και ψευδαργύρου). Αλλά ακόμα και μετά την έναρξη της λειτουργίας της μεταλλουργίας, όποτε αυτή και αν ξεκινούσε, σημαντικό μέρος του μεταλλεύματος χαλκού – χρυσού από το μεταλλείο των Σκουριών προβλέφθηκε κατά την αδειοδότηση να υφίσταται επεξεργασία επί τόπου και όχι στη μονάδα μεταλλουργίας του Στρατωνίου, να αποδίδει δε ως τελικό προϊόν ένα κράμα χαλκού-χρυσού που στη συνέχεια θα πωλείται ως τέτοιο, με μειωμένη βέβαια προστιθέμενη αξία σε σχέση με τα καθαρά συστατικά του μέταλλα (χρυσό και χαλκό).
Αλλά και μέσω άλλων διαδρομών, μεγάλο μέρος από το δυναμικό σε μέταλλα των μεταλλείων Κασσάνδρας δεν προβλέφθηκε να αξιοποιηθεί κατά τον καλύτερο και επωφελέστερο για την εθνική μας οικονομία τρόπο. Στην ουσία ‘‘αφέθηκε’’ να διοχετεύεται στο εξωτερικό επ’ ωφελεία σχεδόν αποκλειστικά της Ελληνικός Χρυσός. Αναφέρθηκε προηγουμένως η περίπτωση των ψευδαργύρου και μολύβδου, αλλά πρέπει να σημειωθεί εδώ και η επιπρόσθετη διαφυγή στο εξωτερικό μεγάλων ποσοτήτων αργύρου μαζί με τα εμπλουτίσματα του γαληνίτη (του μεταλλεύματος από όπου ανακτάται ο μόλυβδος) όπου κατ’ εξοχήν φιλοξενείται και ο άργυρος. Σε παλαιότερο άρθρο:
https://antigoldgr.org/blog/2016/06/29/fs-me-patates-sto-fourno/
έχω υπολογίσει, με βάση αποκλειστικά στοιχεία από την ΜΠΕ της Ελληνικός Χρυσός, τις ποσότητες των διαφόρων μετάλλων που, ακόμα και με την αυστηρότερη τήρηση των όσων προβλέπονται στα αδειοδοτηθέντα ή υπό αδειοδότηση μεταλλεία της Ελληνικός Χρυσός, δεν πρόκειται να ανακτηθούν εδώ αλλά στο εξωτερικό επ’ ωφελεία, να το ξαναπούμε, αποκλειστικά της Ελληνικός Χρυσός (της Eldorado Gold για να είμαστε ακριβέστεροι). Και οι ποσότητες αυτές δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητες, στην πραγματικότητα είναι εντυπωσιακά μεγάλες. Τις μεταφέρω εδώ και είμαι στη διάθεση του οποιουδήποτε θελήσει να τις αμφισβητήσει:
Α). Το σύνολο των συμπυκνωμάτων γαληνίτη από το μεταλλείο Μαύρων Πετρών: με περιεχόμενους 98.490 τόννους μολύβδου και 233,6 τόννους αργύρου.
Β). Το σύνολο των συμπυκνωμάτων σφαλερίτη από το μεταλλείο Μαύρων Πετρών: με περιεχόμενους 136.695 τόννους ψευδαργύρου και 25,9 τόννους αργύρου.
Γ). Το σύνολο των συμπυκνωμάτων γαληνίτη από το μεταλλείο Ολυμπιάδας: με περιεχόμενους 490.000 τόννους μολύβδου, 3,8 τόννους χρυσού και 1.487 τόννους αργύρου.
Δ). Το σύνολο των συμπυκνωμάτων σφαλερίτη από το μεταλλείο Ολυμπιάδας: με περιεχόμενους 704.671 τόννους ψευδαργύρου, 2,11 τόννους χρυσού και 9,3 τόννους αργύρου.
Ε) Το σύνολο των συμπυκνωμάτων μίγματος πυριτών που θα παραχθούν κατά τη φάση 2 (έτη 4, 5 και 6) από το μεταλλείο Ολυμπιάδας: 351.280 τόννοι με περιεχόμενους 8,6 τόννους χρυσού και 11,2 τόννους αργύρου.
Στ). Το σύνολο των συμπυκνωμάτων χαλκού-χρυσού (632.000 τόννοι) που θα παραχθούν κατά τα πρώτα 6 παραγωγικά έτη του μεταλλείου των Σκουριών, πριν το προβλεπόμενο ξεκίνημα της μεταλλουργικής μονάδας: με περιεχόμενους 164.347 τόννους χαλκού και 17 τόννους χρυσού.
Ζ). Το μη κατευθυνόμενο για τροφοδοσία της μονάδας μεταλλουργίας μέρος των παραγόμενων συμπυκνωμάτων χαλκού-χρυσού του μεταλλείου Σκουριών κατά τα υπόλοιπα έτη λειτουργίας του: συνολικά 2.448.000 τόννοι συμπυκνώματος χαλκού-χρυσού, με περιεχόμενους 636.532 τόννους χαλκού και 66.1 τόννους χρυσού.
Όλα δε τα παραπάνω, όπως προείπα, με βάση τα στοιχεία και τα προβλεπόμενα από την Ελληνικός Χρυσός που αναγράφονται στη ΜΠΕ της και που έγιναν αποδεκτά από το Ελληνικό Δημόσιο με την ΑΕΠΟ του 2011. Δες επίσης και το σχετικό:
https://antigoldgr.org/blog/2016/08/19/anti-panigirikou/
Τα πράγματα εν τούτοις είναι ακόμα χειρότερα σε ό,τι αφορά το προσδοκώμενο Δημόσιο όφελος. Και αυτό γιατί η μεταλλουργική μονάδα Στρατωνίου (που θα εξασφάλιζε υποτίθεται την εδώ παραγωγή καθαρών μετάλλων, όσων τέλος πάντων δεν θα διοχετεύονταν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο με τη μορφή μεταλλευτικών εμπλουτισμάτων στο εξωτερικό) προτάθηκε να λειτουργήσει με μια μέθοδο (flash smelting – ακαριαία τήξη) που, με δεδομένη την εξαιρετικά υψηλή περιεκτικότητα του προβλεπόμενου υλικού τροφοδοσίας της στο τοξικό αρσενικό, ήταν/είναι αδύνατο να μπορέσει να αδειοδοτηθεί τελικά -εκτός αν παραβλεφθεί ή αποσιωπηθεί η σοβαρότατη απειλή που θα συνιστούσε η λειτουργία της για τη δημόσια υγεία από την διαφυγή στο περιβάλλον των τεράστιων ποσοτήτων αεριοποιημένου αρσενικού που (θα) σχηματίζεται στη μεταλλευτική κάμινο της ακαριαίας τήξης κατά τη λειτουργία της. Συν το γεγονός ότι τα παραγόμενα στη συνέχεια ‘‘καθαρά’’ μέταλλα θα είναι πιθανότατα επιμολυσμένα με ποσότητες αρσενικού, πράγμα που υποβιβάζει κατά πολύ την αξία τους, ίσως δε τα καθιστά και μη εμπορεύσιμα. Για τους λόγους αυτούς αμφιβάλλω αν είναι δυνατό να αδειοδοτηθεί από τη σημερινή αλλά και όποια της διάδοχο πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ η σχεδιασθείσα και προταθείσα από την Ελληνικός Χρυσός μεταλλουργική μονάδα στο Στρατώνι. Πράγμα που σημαίνει πως δεν θα υπάρχει στα μεταλλεία Κασσάνδρας πλήρως καθετοποιημένη παραγωγή με τελικά προϊόντα καθαρά μέταλλα.
Η πατέντα.
Αλλά γιατί προέκυψε ένα τέτοιο θέμα; Γιατί αυτή η ‘‘αστοχία’’ σε ό,τι αφορά το σχεδιασμό της μεταλλουργικής επεξεργασίας. Ήταν αυτοί που τον πρότειναν άσχετοι; Όχι ακριβώς. Κατά τη γνώμη μου ήταν μεν σχετικοί αλλά και αφελείς συνάμα. Επειδή βασίστηκαν στο ότι μπορούν, επιδιώκοντας την μεγιστοποίηση των κερδών της εταιρείας και την ελαχιστοποίηση των επενδυτικών τους εξόδων, να πειραματιστούν με πρωτόφαντες και παρακινδυνευμένες μεθόδους (στου κασίδη το κεφάλι) και ό,τι βγει. Το θέμα για να εξηγήσουμε έχει ως εξής:
Η μεταλλουργική μέθοδος ακαριαίας τήξης θα μπορούσε να λειτουργήσει χωρίς προβλήματα με μια τροφοδοσία της μόνο από το μετάλλευμα των Σκουριών στο οποίο δεν υπάρχει αρσενικό. Κάτι τέτοιο παρόλα αυτά δεν προτάθηκε από την εταιρεία. Προφανώς κατά τη γνώμη μου γιατί τότε θα έπρεπε η εταιρεία να προτείνει και μια δεύτερη μονάδα μεταλλουργίας για να επεξεργαστεί τα πλούσια στο ανεπιθύμητο αρσενικό μεταλλεύματα από τα μεταλλεία Μαύρων Πετρών και Ολυμπιάδας (στο δεύτερο από τα οποία η συγκέντρωση χρυσού είναι σημειωτέον υπερδεκαπλάσια σε σχέση με το κοίτασμα των Σκουριών). Πράγμα όμως που εκτός του ότι θα απαιτούσε επί πλέον σημαντικά επενδυτικά κεφάλαια θα ήταν επίσης πολύ δύσκολο (για την ακρίβεια αδύνατο) να αδειοδοτηθεί. Και αυτό επειδή μια μεταλλουργική μονάδα αποκλειστικά για τα συγκεκριμένης σύστασης (θειούχα με πολύ μεγάλη συμμετοχή και αρσενικού) μεταλλεύματα των δύο αυτών μεταλλείων μπορεί να είναι παραγωγική μόνο αν εφαρμοσθεί η μέθοδος ανάκτησης χρυσού και αργύρου με χρήση κυανιδίων, πράγμα όμως που με προηγούμενη απόφαση του ΣτΕ είναι απαγορευμένο. Αλλά έτσι η εταιρεία θα έχανε εντελώς τη δυνατότητα εκμετάλλευσης των δύο αυτών μεταλλείων, αν η απαίτηση του Ελληνικού Δημοσίου επίμονα ήταν και παραμένει η εδώ παραγωγή του καθαρού χρυσού και αργύρου που υπάρχει στα κοιτάσματα των μεταλλείων Κασσάνδρας. Θα δυσκόλευε επίσης για την εταιρεία η αδειοδότηση και της αποστολής στο εξωτερικό, όπως παρόλα αυτά γίνεται ήδη, ακόμα και των εμπλουτισμάτων μολύβδου και ψευδαργύρου που παράγονται από τα δύο αυτά μεταλλεία, επειδή στα εμπλουτίσματα αυτά εμπεριέχεται το σύνολο του χρυσού και αργύρου που ενυπάρχει στα δύο αντίστοιχα κοιτάσματα.
Μπροστά σε αυτές τις δυσκολίες και με τον κίνδυνο να χάσει την ευκαιρία εκμετάλλευσης των μεταλλείων Μαύρων Πετρών και Ολυμπιάδας, η εταιρεία φαίνεται πως αποφάσισε κάτι εξαιρετικά παράτολμο: να πρωτοτυπήσει και να προτείνει μια δικής της έμπνευσης πατέντα (που μάλιστα την παρουσίασε και ως state of the art μέθοδο, κάτι που υιοθέτησε και το ΣτΕ βασιζόμενο στην κατά τεκμήριο;;; αξιοπιστία της εταιρείας ). Αποφάσισε λοιπόν η εταιρεία να προτείνει την συντροφοδοσία (το τσουβάλιασμα) σε μία και μόνη μεταλλουργική μονάδα ενός κοκτέϊλ μεταλλευμάτων που υπό τις συγκεκριμένες συνθήκες καμίνευσης σε θάλαμο ακαριαίας τήξης είναι απίθανο/αδύνατο να αποδώσουν τα προσδοκώμενα αποτελέσματα: την ανάκτηση καθαρών και ελεύθερων από προσμίξεις αρσενικού μετάλλων (χρυσού, χαλκού και αργύρου) και ταυτόχρονα να εξασφαλίσουν την πλήρη δέσμευση χωρίς διαφυγές στο περιβάλλον των τεράστιων ποσοτήτων εξαερωμένου αρσενικού, αλλά και διοξειδίου του θείου, που θα συμπαράγεται στη μεταλλευτική κάμινο. Αυτήν τη δικής της εμπνεύσεως ‘‘state of the art’’ ο Θεός να την κάνει πατέντα της Ελληνικός Χρυσός μας την αποκάλυψε εξάλλου σε μια στιγμή αμηχανίας και ο Δ/νων της Σύμβουλος ο κ. Δ. Δημητριάδης:
https://www.youtube.com/watch?v=EvUpNLHj9Ec
Πριν τρία χρόνια είχα γράψει ένα άρθρο με προβλέψεις για την (δίκην βαδίσματος κάβουρα) πορεία της επένδυσης της Ελληνικός Χρυσός (ή, το ίδιο, της μητρικής της Eldorado Gold):
https://www.thepressproject.gr/article/95397/Quo-vadis-Eldorado
Όσα στο άρθρο αυτό ανέφερα νομίζω πως, δυστυχώς, μέχρι σήμερα επιβεβαιώνονται. Και νομίζω ακόμα πως θα έχουν, δυστυχώς πάλι, την κατάληξη που και τότε προέβλεπα.
Τα άλλα της εμβληματικής επένδυσης.
Βέβαια η Ελληνικός Χρυσός προβάλλει και την άλλη της συμβολή στην εθνική μας οικονομία: την προσφορά θέσεων εργασίας. Αλλά το κάνει υπερμεγεθύνοντας άγαρμπα αυτή τη συμβολή, αποκαλύπτοντας έτσι την αγωνία της να δικαιωθεί στα μάτια όσων την κοιτούν με δυσπιστία. Δες επ’ αυτού και κάτι σχετικό:
‘‘Παγκοσμιοποιημένα’’ μέταλλα λοιπόν. Για την ευημερία όλων.
Η αλήθεια είναι πως είτε έτσι είτε αλλιώς, είτε εντός της χώρας είτε εκτός, η απρόσκοπτη συνέχιση της εξορυκτικής δράσης της Ελληνικός Χρυσός θα προσφέρει τελικά όλο το μεταλλευτικό δυναμικό της Χαλκιδικής στις παγκόσμιες ανάγκες για μέταλλα (και θα αφήσει βέβαια σε μας όλα τα συμπαραγόμενα μεταλλευτικά απόβλητα). Το θέμα όμως είναι τι θα αποκομίσουμε εμείς από όλη αυτή την προσφορά του μεταλλευτικού μας δυναμικού ‘‘στην ανθρωπότητα’’. Σε όσους υποστηρίξουν πως δήθεν μια τέτοια προσφορά, μέσω του κατανεμητικού δια της εμπορίας των μεταλλευμάτων και των μετάλλων έργο των εξορυκτικών εταιρειών, εξισορροπεί την εγγενή ‘‘αδικία’’ της φύσης που προίκισε πολύ ανισομερώς τις διάφορες χώρες σε κοιτάσματα μετάλλων, να σημειώσουμε πως καμία τέτοια εξισορρόπηση τελικά δεν επιτυγχάνεται. Απλά η μια (από τη φύση) αδικία αντικαθίσταται από μια άλλη μεγαλύτερη (ανθρωπογενή αυτή). Αρκεί κανείς να σκεφτεί πως ανάμεσα στις περισσότερο προικισμένες σε μεταλλεύματα χώρες συμπεριλαμβάνονται και οι : Μαυριτανία, Παπούα Νέα Γουινέα, Ζάμπια, Κονγκό, Χιλή, Μογγολία, Γουινέα, Λάος, Γουιάνα, Μάλι, Κιργιστάν, Σουρινάμ, Περού, Γκάνα, Ουζμπεκιστάν, Μπουρκίνα Φάσο.
Ο εξορυκτισμός, και παλιότερα και τώρα, συνδέεται άρρηκτα με την υφαρπαγή ορυκτών πόρων από χώρες που παραμένουν, και εξ αυτού του λόγου, φτωχές και η διοχέτευσή τους σε χώρες που από πλούσιες γίνονται πλουσιότερες -και εξ αυτού του λόγου.