Mετά και την αποκάλυψη, όχι από εμάς αλλά από τους Επιθεωρητές Περιβάλλοντος, ότι η Ελληνικός Χρυσός συστηματικά εδώ και χρόνια προκαλεί ρύπανση του ποταμού Μαυρόλακκα με βαρέα τοξικά μέταλλα, ένα μικρό σχόλιο για τη συνάντηση που είχαν εκπρόσωποι Συλλόγων και του Τοπικού Συμβουλίου Ολυμπιάδας με την εταιρεία στις 22 Φεβρουαρίου. Θέμα της συνάντησης, που έγινε με πρωτοβουλία του Συλλόγου Επαγγελματιών Ολυμπιάδας, ήταν η είδηση ότι σε παιδάκι 2,5 ετών που διέμενε κοντά στις εγκαταστάσεις τις εταιρείας ανιχνεύθηκε αυξημένο κάδμιο στο αίμα.
Τη συνάντηση ακολούθησε επιστολή της εταιρείας προς τους Συλλόγους, την οποία παραθέτουμε στη συνέχεια. Εκεί βεβαιώνεται ότι: “αναφορικά με το θέμα που έχει προκύψει τις τελευταίες μέρες σχετικά με τη φημολογούμενη επιβάρυνση του περιβάλλοντος και της τοπικής κοινωνίας από επικίνδυνες ουσίες (κάδμιο) που δήθεν προκύπτουν από τη δραστηριότητα της Ελληνικός Χρυσός και έχοντας πλήρη ευθύνη και γνώση, θα θέλαμε να διαβεβαιώσουμε και εγγράφως ότι δεν υπάρχει κανένας ουσιαστικός λόγος ανησυχίας”.
Δεν θέλουμε σε καμμία περίπτωση να αμφισβητήσουμε ή να υποβαθμίσουμε την ανησυχία και την αγωνία των τοπικών φορέων για την κατάσταση του περιβάλλοντος και τις πιθανές επιπτώσεις στην υγεία – παρ’οτι είναι περίεργο που δεν κάλεσαν στη συνάντηση τους γονείς του παιδιού. Αλλά δεν μπορούμε να μην αναρωτηθούμε: αν θέλεις να μάθεις αν έγινε ένας φόνος, τον δολοφόνο θα πας να ρωτήσεις; Μήπως να μην είναι τόσο εύπιστοι οι Σύλλογοι της Ολυμπιάδας;
Ας δούμε κάποια από τα ψέμματα και τις μισές αλήθειες της Ελληνικός Χρυσός:
1. “Σύμφωνα με την ανάλυση των μετρήσεων του προγράμματος περιβαλλοντικής παρακολούθησης, οι συγκεντρώσεις του καδμίου για το ρέμα του Μαυρόλακκα είναι πολύ χαμηλότερες από τις οριακές τιμές”. Η εταιρεία, “έχοντας πλήρη ευθύνη και γνώση”, εξαπατά τον κόσμο. Όπως αναλυτικά έχουν τεκμηριώσει οι Επιθεωρητές Περιβάλλοντος, η εταιρεία χρησιμοποιεί της οριακές τιμές της αρεσκείας της που είναι πολύ χαμηλότερες από αυτές που ορίζει η νομοθεσία και η ΚΥΑ Περιβαλλοντικών Όρων. Έτσι η εταιρεία φαίνεται να είναι εντός νομιμότητας ενώ στην πραγματικότητα, οι τιμές των βαρέων τοξικών μετάλλων καδμίου, μολύβδου, ψευδαργύρου, αρσενικού στο Μαυρόλακκα, ξεπερνούν κατά πολύ τα όρια. 985% πάνω από τα όρια ο μόλυβδος!
2. “Οι μετρήσεις του προγράμματος παρακολούθησης κοινοποιούνται σε ετήσια και τρίμηνη βάση, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, στις αρμόδιες Υπηρεσίες”. Πράγματι, κοινοποιούνται. Αλλά κατά τους Επιθεωρητές : “Η εκπλήρωση της υποχρέωσης αποστολής προς την υπηρεσία μας και τις λοιπές αρμόδιες υπηρεσίες των ετήσιων εκθέσεων παρακολούθησης της ποιότητας του περιβάλλοντος, δεν νομιμοποιεί και το περιεχόμενό αυτών. Η υποβολή των στοιχείων αυτών δεν συνεπάγεται ταυτόχρονα και “έγκριση” ή αποδοχή τους από τη Διοίκηση, πολύ δε περισσότερο όταν αυτά αντιβαίνουν θεσμοθετημένους όρους“, όπως συμβαίνει με τις μετρήσεις των νερών.
3. Η εταιρεία “διενεργεί ατομικές μετρήσεις έκθεσης εργαζομένων στις θέσεις εργασίας τους στα κυρίως τοξικά ιόντα…. οι τιμές όλων των στοιχείων συμπεριλαμβανομένου και του καδμίου είναι εξαιρετικά χαμηλές σε σχέση με τα όρια”. Και “πραγματοποιούμε πλήρη προσωπική ενημέρωση των εργαζομένων μας για τα αποτελέσματα των μετρήσεών τους”. Aς ελπίσουμε ότι τα αποτελέσματα των ιατρικών εξετάσεων των εργαζομένων δεν είναι “πειραγμένα” όπως αυτά των περιβαλλοντικών παραμέτρων. Αλλά το γεγονός ότι η εταιρεία θεωρεί τις εξετάσεις των εργαζομένων ιδιοκτησία της και αρνείται να τους τις δώσει, δημιουργεί πολλά ερωτηματικά. Σύμφωνα με την επιστολή: “Εφ’οσον υπάρχει προσωπικό αίτημα παρέχεται τεκμηριωμένη επιπλέον ενημέρωση”. Σε καμμία περίπτωση δεν παραδίδεται στον εργαζόμενο ο προσωπικός ιατρικός του φάκελος! Πέρα από το γεγονός ότι η νομιμότητα αυτής της πρακτικής είναι αμφισβητήσιμη, κατά διαβολική σύμπτωση εδώ και μερικούς μήνες υπάρχουν πληροφορίες για εργαζομένους της εταιρείας με διάφορα ανησυχητικά συμπτώματα. Τυχαία βεβαίως.
4. Όσο για την “αποκατάσταση” του παλαιού χώρου απόθεσης τελμάτων εμπλουτισμού (της γνωστής “χαβούζας”), αυτό είναι το μεγαλύτερο ανέκδοτο στην Ολυμπιάδα και σε όλη την περιοχή. Η αποκατάσταση της χαβούζας δεν είναι “πρωτοβουλία” της εταιρείας αλλά υποχρέωσή της από την ΚΥΑ Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων 201745/2011 και έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί από το 2016. Στην πραγματικότητα η “απομάκρυνση” των παλαιών τελμάτων ήταν μια ιδιαίτερα επικερδής επιχείρηση για την Ελληνικός Χρυσός, αφού αυτά περιείχαν σημαντικές ποσότητες χρυσού και αργύρου. Η εταιρεία ευχαρίστως “απομάκρυνε” και πούλησε τα πιο πλούσια σε χρυσό τμήματα του παλιού τέλματος, αφήνοντας πίσω αυτά που δεν την ενδιέφεραν, όπως και το ανάχωμα που περιβάλλει τη χαβούζα που αποτελείται από άλλα 1,5 εκατ. τόνους τέλματα που και αυτά έπρεπε να απομακρυνθούν. Εν έτει 2019, αντί για “εξυγίανση” και “φυτοτεχνική αποκατάσταση” οι κάτοικοι της Ολυμπιάδας βλέπουν να αποτίθενται στη χαβούζα νέα απόβλητα.
Ικανοποιήθηκαν οι φορείς της Ολυμπιάδας από την “ενημέρωση” της εταιρείας; Και καλά ο πρόεδρος του Τοπικού που εργάζεται στην Ελληνικός Χρυσός. Αλλά ο Σύλλογος Επαγγελματιών που στηρίζεται στον τουρισμό; Ο Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων; Όλα είναι καλά;