Διορθώθηκε ήδη (!) το μπέρδεμα που είχαμε εντοπίσει στον πολυνόμο 4512/2018 (ΦΕΚ Α 5/17-1-2018) σχετικά με την κατάταξη, ως προς τις επιπτώσεις τους στο περιβάλλον, των ερευνητικών γεωτρήσεων για τη διαπίστωση κοιτασμάτων μεταλλευτικών ορυκτών. Ομολογουμένως ταχύτατα και χωρίς αμφιβολία προς μεγάλη απογοήτευση της Eldorado Gold και άλλων εκμεταλλευτών σε Αττική, Βοιωτία και Φωκίδα.
Απρίλιος 2017: Eρευνητικό γεωτρύπανο της Eldorado στη ΒΑ Χαλκιδική (θέση “Τσικάρα”), με αστυνομική προστασία λόγω αντίδρασης των πολιτών
Υπενθυμίζουμε οτι το άρθρο 70 του πολυνόμου τροποποιούσε την κατάταξη των ερευνητικών γεωτρήσεων από την κατηγορία Α2, των “σημαντικών επιπτώσεων στο περιβάλλον”, στην κατηγορία Β “τοπικές και μη σημαντικές επιπτώσεις”. Η τροποποίηση αυτή θα είχε ως αποτέλεσμα η περιβαλλοντική αδειοδότηση των γεωτρήσεων να μην ακολουθεί πλέον τη διαδικασία της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και της Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) αλλά να απαιτούνται μόνο Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις (ΠΠΔ). Το κυριότερο είναι οτι με τη νέα κατάταξη δεν θα απαιτούνταν πλέον όχι μόνο γνωμοδότηση της τοπικής κοινωνίας αλλά ούτε καν ενημέρωσή της.
Με το άρθρο 122 παρ.4 του Ν. 4514/2018 οι ερευνητικές γεωτρήσεις για την ανεύρεση μεταλλευτικών ορυκτών παραμένουν στην κατηγορία Α2 και διατηρείται η υποχρέωση για ΜΠΕ. Σημειώνεται δε οτι μέχρι πριν από μόλις 17 μήνες οι ερευνητικές γεωτρήσεις ήταν στην κατηγορία Α1, των “πολύ σημαντικών επιπτώσεων στο περιβάλλον”!
Δεν υπάρχει αμφιβολία οτι η θεσμική υποβάθμιση των επιπτώσεων των ερευνητικών γεωτρήσεων ήταν καθ’υπόδειξη των μεταλλευτικών εταιρειών, διακαής πόθος των οποίων είναι να παρακαμφθεί το στάδιο γνωμοδότησης των τοπικών κοινωνιών με τις οποίες έχουν πολλά ανοιχτά μέτωπα. Και είναι φανερό ποιοι θα ήταν οι άμεσα ωφελημένοι από τη διάταξη αυτή, εφ’οσον γινόταν νόμος:
- Στη Χαλκιδική, εκκρεμεί η αίτηση της ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ για τη διενέργεια 59 ερευνητικών γεωτρήσεων νότια-νοτιοδυτικά του κοιτάσματος Μαύρων Πετρών. Ο Δήμος Αριστοτέλη έχει γνωμοδοτήσει αρνητικά, αλλά η υπόθεση δεν έχει τεθεί ακόμα στο Περιφερειακό Συμβούλιο Κεντρικής Μακεδονίας.
- Στη Θράκη εκκρεμεί αίτηση της ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΗΣ ΘΡΑΚΗΣ (θυγατρικής κατά 100% της Eldorado Gold, όπως και η ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ) για 16 ερευνητικές γεωτρήσεις στην περιοχή των Σαπών. Ο Δήμος Μαρώνειας-Σαπών έχει γνωμοδοτήσει ομόφωνα αρνητικά, αλλά η υπόθεση δεν έχει τεθεί ακόμα στο Περιφερειακό Συμβούλιο ΑΜ-Θ
- Στην Αττική, εκκρεμεί αίτηση της ΔΕΛΦΟΙ-ΔΙΣΤΟΜΟΝ (του Ομίλου Μυτιληναίου) για ερευνητικές γεωτρήσεις ανεύρεσης κοιτασμάτων βωξίτη σε μεταλλευτικές παραχωρήσεις έκτασης 50.000 στρεμμάτων στα Γεράνεια Όρη. Ο Δήμος Μεγαρέων έχει γνωμοδοτήσει ομόφωνα αρνητικά, ενώ αρνητικά γνωμοδότησε και το Περιφερειακό Συμβούλιο Αττικής (με μία λευκή ψήφο). Πρωθυπουργός και αρμόδιος Υπουργός φάνηκαν να συμμερίζονται την απαίτηση της τοπικής κοινωνίας για απόρριψη της αίτησης, αλλά τελική απόφαση από το Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης δεν έχει ληφθεί.
Οι απόψεις της τοπικής αυτοδιοίκησης, α’ και β’ βαθμού, έχουν μόνο γνωμοδοτική ισχύ αλλά μεγάλο πολιτικό βάρος. Σε περιπτώσεις στο παρελθόν όπου το σύνολο της κοινωνίας και των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης ήταν αντίθετο στη δραστηριότητα, έχουμε δει τις αιτήσεις για ερευνητικές γεωτρήσεις να “παγώνουν” για χρόνια αλλά να μην απορρίπτονται – όπως αυτή της Μεταλλευτικής Θράκης που είναι στα συρτάρια από το 2012. Το ίδιο φυσικά συμβαίνει και με τις μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων για εκμετάλλευση κοιτασμάτων που έχουν αντίθετη την κοινωνία. Μπορεί οι νόμοι να λένε οτι η γνώμη της τοπικής κοινωνίας λαμβάνεται σοβαρά υπ’οψη, αλλά στην πράξη λαμβάνεται υπ’οψη μόνον όταν συμφωνεί με τα σχέδια των εταιρειών.
Η νομοθεσία λοιπόν παραμένει ίδια όσον αφορά την περιβαλλοντική αδειοδότηση των γεωτρήσεων και η θέση μας, από Θράκη μέχρι Αττική, είναι ξεκάθαρη. Δεν δεχόμαστε πολιτικές υποσχέσεις χωρίς αντίκρυσμα, δεν εφησυχάζουμε, διεκδικούμε τίποτα λιγότερο από ΚΑΘΑΡΗ ΑΠΟΡΡΙΨΗ αυτών των αιτήσεων.