Του Σαράντη Δημητριάδη, ομότιμου καθηγητή γεωλογία ΑΠΌ.
Από το Κιλκίς 24
Χρόνια τώρα η εταιρεία Ελληνικός Χρυσός διά των πλέον υπεύθυνων διοικητικών και επιστημονικών εκπροσώπων της κατακεραύνωνε όλους, επιστήμονες και μη, που εξέφρασαν ή εξέφραζαν συγκεκριμένες αντιρρήσεις ή και την πλήρη αντίθεσή τους για την υλοποίηση της επένδυσής της στα μεταλλεία Κασσάνδρας στην ανατολική Χαλκιδική.
Η επωδός και το βαρύ τους επιχείρημά ήταν πως όλοι οι κατ” αυτούς «δήθεν επιστήμονες», «δήθεν οικολόγοι», οι «άσχετοι με τα μεταλλευτικά» οι συγχέοντες τους γεωγραφικούς προσδιορισμούς και τα διαφορετικά υποέργα (Σκουριές για τα πάντα), οι μη γνωρίζοντες πού και γιατί χρησιμοποιείται το νατριούχο κυανίδιο στις μεταλλευτικές εργασίες, καθώς και χίλια δυο άλλα, δεν τολμούν, κατ” εξοχήν δε οι εξ αυτών επιστήμονες, να εκφράσουν τις αντιθέσεις τους με δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά και σε σχετικά συνέδρια, ή οτι δεν τολμούν να αντιπαρατεθούν με τους αρμόδιους της εταιρείας σε έναν ανοικτό, αυστηρά επιστημονικό διάλογο.
Το επιχείρημά τους αυτό βέβαια παραβλέπει πως απαραίτητη προϋπόθεση για τέτοιες επιστημονικές δημοσιεύσεις και για μια ισότιμη επιστημονική αντιπαράθεση είναι τα δύο μέρη να έχουν και ισότιμη ελεύθερη πρόσβαση σε πρωτογενή στοιχεία παρατήρησης, μετρήσεων, δειγματοληψιών, αναλύσεων κ.λπ. Χωρίς αυτά οι θέσεις των αντιτιθέμενων, που θα μπορούσαν να είναι απόλυτα βάσιμες, θα μοιάζουν όταν εκτίθενται σε ένα επιστημονικό κοινό εντελώς αστήρικτες και άρα πρακτικά απορρίψιμες.
Και ασφαλώς μια τέτοια ισότιμη πρόσβαση σε πρωτογενή στοιχεία δεν ήταν εφικτή για τους αντιτιθέμενους όταν αυτή εμποδιζόταν από το άβατο της ιδιωτικότητας της περιοχής, από αστυνομικές και κατασταλτικές δυνάμεις, από φράχτες «τύπου ΝΑΤΟ» και από την, κατανοητή βέβαια, δυσπιστία έως εχθρότητα των υπευθύνων της εταιρείας που δεν θα άφηναν οποιονδήποτε ξένο μη αρμόδιο, όσο επιστήμονας και να ήταν, να κινείται ελεύθερα στα εργοτάξια, να φωτογραφίζει, να κάνει δειγματοληψίες και να φεύγει με τα δείγματα για να τα αναλύσει στα εργαστήρια που εκείνος θα έχει επιλέξει.
Μια επιστημονική αντιπαράθεση υπό αυτούς τους όρους λοιπόν θα ήταν πολύ, μα πολύ σικέ. Θα ήταν, όπως έχω ξαναγράψει, σαν μια παρτίδα σκάκι ανάμεσα σε έναν εντελώς τυφλό και έναν εντελώς ανοιχτομάτη -και με την σκακιέρα επιπρόσθετα εντελώς αθόρυβη.
Αλλά επιστήμονες που μπορούν να έχουν έστω και περιοδικά ισότιμη πρόσβαση σε πρωτογενή στοιχεία των δραστηριοτήτων της εταιρείας ευτυχώς υπάρχουν και είναι οι επιθεωρητές περιβάλλοντος. Που μάλιστα δεν συμπεριλαμβάνονται στη συνομοταξία των αντιτιθέμενων και δεν έχουν καμία πρόθεση να πλήξουν την εταιρεία και τα επενδυτικά της σχέδια. Που το μόνο τους καθήκον είναι να ελέγχουν και να επιβλέπουν, όσο μπορούν, κατά πόσο τηρούνται οι περιβαλλοντικοί όροι με βάση τους οποίους χορηγήθηκε η άδεια λειτουργίας των μεταλλείων Κασσάνδρας στην εταιρεία. Και που είναι υποχρεωμένοι, με τις περιοδικές εκθέσεις που υποβάλλουν προς το υπουργείο περιβάλλοντος, να περιγράφουν με ακρίβεια τα όσα βλέπουν και τα όσα διαπιστώνουν από τις αναλύσεις που πραγματοποιούν στα δείγματα που παίρνουν από τα διάφορα εργοτάξια, τις διάφορες εξορυκτικές και μεταλλευτικές δραστηριότητες και τα συνεπακόλουθά τους.
Εδώ λοιπόν ακριβώς, από τις εκθέσεις αυτές, από τις απαντήσεις της εταιρείας επί των παραβάσεων που διαπιστώνουν οι επιθεωρητές περιβάλλοντος και από τον σχολιασμό των τελευταίων επί των απαντήσεων της εταιρείας, πραγματοποιείται μια ισότιμη ως προς τους όρους και σε βάθος επιστημονική αντιπαράθεση. Με όλους τους αντιτιθέμενους επιστήμονες εκτός αρρένας, ως θεατές, ακροατές αλλά και κριτές των εκατέρωθεν επιχειρημάτων -κάτι που δεν μπορεί να τους το απαγορεύσει κανείς. Θεατές, ακροατές και κριτές, μαζί με όλους τους, ειδικούς ή μη, επιστήμονες ή μη, πολίτες αυτού του τόπου που ενδιαφέρονται σοβαρά και ανησυχούν για τους τυχόν κινδύνους που απειλούν το ευρύτερο περιβάλλον όπου ζουν.
Αυτοί λοιπόν, αν έχουν το ενδιαφέρον, κάποιες σχετικές γνώσεις και την απαραίτητη υπομονή, ας παρακολουθήσουν την αυστηρά επιστημονική αντιπαράθεση μεταξύ επιθεωρητών περιβάλλοντος και εταιρείας όπως αναπτύσσεται στις δύο εκθέσεις ελέγχου τήρησης περιβαλλοντικών όρων που συνάπτονται και ας βγάλουν τα δικά τους συμπεράσματα:
https://drive.google.com/file/d/0B4fsfLy8Na6QVG9YQmRFQkpSWU0/view?usp=sharing
https://drive.google.com/file/d/0B4fsfLy8Na6QT1VUai05VDh0NGs/view?usp=sharing