Αποψη: Οι αναφορές μας για παρανομίες κρατούνταν στα συρτάρια

Δημοσιεύθηκε στην “Καθημερινή”

Η νομιμότητα της δραστηριότητας στις Σκουριές βασίστηκε σε φωτογραφικούς νόμους και διατάξεις. Οι αναφορές του Παρατηρητηρίου Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων για το σύνολο των παρανομιών της εταιρείας έχουν υποβληθεί στα επίσημα θεσμικά όργανα, αλλά κρατούνταν για πάνω από τρία χρόνια στα συρτάρια. Το κύριο πρόβλημα της «επένδυσης» δεν είναι οι επιμέρους εγκρίσεις και άδειες. Είναι η απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΑΕΠΟ), η οποία αδειοδοτεί κάτι που δεν μπορεί να υλοποιηθεί.

Ως στόχος, λοιπόν, της «επένδυσης» έχει τεθεί από τη σύμβαση μεταβίβασης η κατασκευή και λειτουργία μονάδας μεταλλουργίας χρυσού, διότι μόνο από την παραγωγή καθαρών μετάλλων μπορεί να έχει φορολογικά έσοδα το Δημόσιο. Οπως αποδεικνύεται όμως, η μέθοδος μεταλλουργίας, το περίφημο flash smelting που ενέκρινε η ΑΕΠΟ, είναι ακατάλληλη για συμπυκνώματα με υψηλή περιεκτικότητα σε αρσενικό όπως είναι το μείγμα συμπυκνωμάτων των Σκουριών και της Ολυμπιάδας. Οι Αρχές πείστηκαν από τις διαβεβαιώσεις της εταιρείας και ενέκριναν κάτι που δεν έχει καμία πιθανότητα να εφαρμοστεί, καθιστώντας αδύνατη την υλοποίηση των στόχων της σύμβασης και ακυρώνοντας την προοπτική εσόδων του Δημοσίου.

Τα στοιχεία που αποδεικνύουν τα επιχειρήματά μας κατατέθηκαν και στο ΣτΕ, το οποίο όμως αποφάσισε να μην τα λάβει υπόψη ως κατατεθέντα εκπρόθεσμα. Ετσι το ουσιαστικότερο πρόβλημα της ΑΕΠΟ δεν έχει κριθεί από το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο.

Εκθεση της μητρικής εταιρείας δημοσιευμένη στο εξωτερικό αποκαλύπτει ότι η εταιρεία ποτέ δεν είχε σκοπό να κατασκευάσει μονάδα μεταλλουργίας. Ο στόχος της ήταν και είναι να εξάγει τα συμπυκνώματα αφορολόγητα, ως άνευ αξίας προϊόντα σε μεταλλουργίες της Κίνας και να εισπράττει τα καθαρά κέρδη της εκεί. Το συνολικό κέρδος από την πώληση σε μορφή συμπυκνωμάτων της συνολικής εξόρυξης των μεταλλευμάτων που προβλέπεται στο Επενδυτικό Σχέδιο, υπολογίσθηκε σε 13 δισεκατομμύρια ευρώ.

Οπως αποκάλυψε η ολλανδική ΜΚΟ SOMO στην έκθεση που παρουσιάστηκε στην Αθήνα, η «Ελντοράντο» διοχετεύει τα κέρδη από τα ελληνικά μεταλλεία μέσω ολλανδικών εταιρειών-θυρίδων στον φορολογικό παράδεισο των νήσων Μπαρμπάντος. Οι ατέλειωτες αναφορές της εταιρείας στα μέσα μαζικής ενημέρωσης για το μεγάλο όφελος της εθνικής οικονομίας από τη δραστηριότητά της είναι καθαρά επικοινωνιακού χαρακτήρα.

Ως προς την τήρηση της νομοθεσίας και των εγκεκριμένων περιβαλλοντικών όρων, πέραν της μεταλλουργίας, οι παραβιάσεις είναι συνεχείς και επαναλαμβανόμενες. Παράνομη αποψίλωση τμήματος δάσους στις Σκουριές. Παράνομη κατασκευή τμήματος του ΧΥΤΑ επικινδύνων αποβλήτων του Κοκκινόλακκα. Παράνομες μεταφορές επικίνδυνων υλικών στη Θεσσαλονίκη, με ακατάλληλα φορτηγά χωρίς σήμανση και μέτρα ασφαλείας, που θέτει σε κίνδυνο περιοίκους, περιβάλλον, αλλά και τους εργαζομένους της εταιρείας. Βαρέα μέταλλα σε ασύλληπτα υψηλές συγκεντρώσεις σε ρέματα της Ολυμπιάδας. Οι εκθέσεις των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος που είδαν πρόσφατα το φως της δημοσιότητας αποκάλυψαν και άλλες παραβιάσεις, ειδικά σε σχέση με τα νερά. Είναι φανερό ότι για την τοπική κοινωνία η αξιοπιστία της εταιρείας είναι μηδενική.

Το σχέδιο υλοποιείται αυτή τη στιγμή με φρενήρεις ρυθμούς που επιδιώκουν να εγκλωβίσουν τη νέα κυβέρνηση, να διχάσουν περισσότερο την τοπική κοινωνία και να διαπραγματευτούν στη βάση δημιουργίας τετελεσμένων γεγονότων. Το υπουργείο Περιβάλλοντος οφείλει να διερευνήσει τις καταγγελίες και να επανεξετάσει ριζικά το θέμα, ελέγχοντας τόσο την ΑΕΠΟ όσο και τη σύμβαση.

* Η κ. Μαρία Καδόγλου είναι μέλος του Παρατηρητηρίου Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων.