Τα είπαμε, τα ξαναείπαμε, δεν ιδρώνει κανενός το αυτί του.
Τα γράψαμε, τα ξαναγράψαμε, δεν ιδρώνει κανενός η συνείδηση.
Το ΠΔ ετοιμάστηκε, ασχολούνται όλοι με τι προσόντα πρέπει να έχει ο εισηγητής και ο τμηματάρχης αλλά για την ουσία κανείς.
Και ποιά ειναι η ουσία; Μα η προστασία της ανθρώπινης ζωής, της δημόσιας ασφάλειας και υγείας, του δημοσίου συμφέροντος. Αρχές που οι Επιθεωρήσεις Μεταλλείων εξυπηρετούν για πάνω από 50 χρόνια.
Σε πλήρη αντίθεση με την ανάγκη για στελέχωση κι ενίσχυσή τους, ώστε να φροντίζουν για το δημόσιο αγαθό του ορυκτού πλούτου, το περιβάλλον και τις ζωές των εργαζόμενων, σχεδιάζεται ο άμεσος περαιτέρω υποβιβασμός των Επιθεωρήσεων από διευθύνσεις σε τμήματα με ακόμα λιγότερο προσωπικό. Η διοικητική υπαγωγή των Επιθεωρήσεων Μεταλλείων στην Υπηρεσία Επιθεώρησης (Σώμα Επιθεώρησης Περιβάλλοντος, Δόμησης, Ενέργειας και Μεταλλείων!), ως τμήματα αυτής, θεωρούμε ότι αποτελεί υποβάθμιση και όχι μόνο δεν εξυπηρετεί αλλά υπονομεύει τον σκοπό και τον ρόλο που οφείλουν να διαδραματίσουν οι εν λόγω υπηρεσίες. Μια τέτοια υπαγωγή οδηγεί στην ανεξέλεγκτη υποβάθμιση των συνθηκών εργασίας στα μεταλλευτικά-λατομικά έργα και τη διόγκωση των παράνομων εξορύξεων κάτι που ήδη αποτελεί το μεγαλύτερο ζήτημα στον τομέα.
Επιπλέον, κάτι τέτοιο θα αποτελούσε παγκόσμια πρωτοτυπία καθόσον σε όλες τις χώρες του κόσμου η Επιθεώρηση των μεταλλείων και λατομείων ασκείται από αυτόνομες και ισχυρές διοικητικές μονάδες (Αναφέρουμε ενδεικτικά: ΗΠΑ – Mines Safety and Health Administration (MSHA), Αγγλία – HM Inspectorate of Mines, Κύπρος – Υπηρεσία Μεταλλείων, κ.λ.π.).
Αλλωστε η χώρα μας, με τον Ν. 3249/55 (ΦΕΚ 139/Α/1955), έχει εδώ και δεκαετίες κυρώσει την 81/1947 Διεθνή Σύμβαση Εργασίας (ΔΣΕ) «Περί Επιθεωρήσεως Εργασίας εις την Βιομηχανίαν και το Εμπόριον». Οι ρυθμίσεις της 81 ΔΣΕ, οι οποίες εισάγουν την αρχή της ανεξαρτησίας της Επιθεώρησης Εργασίας από κυβερνητική μεταβολή και η ελευθερία κρίσεως (άρθρο 6 της 81 ΔΣΕ), αποτελούν τη νομική βάση των Επιθεωρήσεων Εργασίας στα κράτη μέλη της ΕΕ τα οποία την έχουν κυρώσει και ισχύουν και για τις αντίστοιχες Επιθεωρήσεις Μεταλλείων, εξ’ ου και η μέχρι σήμερα σχετική αυτονομία των υπηρεσιών αυτών.
Μετά τα παραπάνω είναι πιθανόν η οποιαδήποτε διαφορετική αντιμετώπιση των Επιθεωρήσεων Μεταλλείων και η αμφισβήτηση της εν λόγω αυτονομίας τους, να ενέχει τον κίνδυνο καταδίκης της χώρας και την επιβολή τυχόν προβλεπόμενων κυρώσεων, από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, όπως έχει συμβεί και στο παρελθόν, (Καταδίκη της χώρας μας, μετά από καταγγελία του Ιδρύματος Μαραγκοπούλου, για πλημμελή έλεγχο σε ορυχεία λιγνίτη, Καταδίκη της χώρας μας για την αποκέντρωση στις Περιφέρειες των Επιθεωρήσεων Εργασίας και στη συνέχεια συμμόρφωση, με την επακόλουθη, ίδρυση των ΣΕΠΕ, κ.λ.π.).
Και κάτι ακόμη, επειδή αυτήν την περίοδο εχει δρομολογηθεί η μεταρρύθμιση του συστήματος αδειοδότησης/ελεγχου των επιχειρήσεων (νομοσχέδιο Υπ. Ανάπτυξης). Η αδειοδότηση/έλεγχος δραστηριοτήτων ΟΠΥ είναι δημοσίου συμφέροντος όπως επίσης και η προστασία του περιβάλλοντος αλλά και η ασφάλεια και η δημόσια υγεία για τα οποία οι επιπτώσεις της εκμετάλλευσης είναι σημαντικότατες και χρήζουν δημοσίου ελέγχου πριν την έναρξή τους δεδομένου της ειδικής φύσης του αντικειμένου, του υψηλού κόστους επενδύσεων και της ειδικής τεχνολογίας και τεχνογνωσίας που απαιτείται.
Δεν είναι το ίδιο να “αδειοδοτείς” και να “ελέγχεις” με outsourcing ή με μητρώο ιδιωτών επιθεωρητών ένα μεταλλείο ή μια εγκατάσταση επεξεργασίας με κυάνιο, όπως ενδεχομένως μπορείς να κάνεις με μια άλλη δραστηριότητα όπως γίνεται πχ. με τους ενεργειακούς επιθεωρητές και τους επιθεωρητές δόμησης. Το όριο μιας τέτοιας αδειδοδότησης με ex-post ελέγχους συμμόρφωσης είναι εκεί που διακυβεύεται το δημόσιο συμφέρον και στην περίπτωση των ΟΠΥ αυτη η διακύβευση είναι διαρκής και απαιτεί εγγυήσεις για τη διασφάλιση της.
Τέλος, επειδή οι υπόψη δραστηριότητες ΟΠΥ παρά την σπουδαιότητά τους για την εθνική οικονομία στερούνται κοινωνικής αποδοχής απαιτείται ακόμη περισσότερο να παραμείνουν οι αρμοδιότητες της δημόσιας διοίκησης, ως εγγυητής της διασφάλισης των ορθών πρακτικών ώστε να υπάρξει η μέγιστη δυνατή αποδοχή των υπόψη οικονομικών δραστηριοτήτων από τις τοπικές κοινωνίες αλλά και ευρύτερα.
Νοιάζεται κανείς;
[του Πέτρου Τζεφέρη] [by Tzeferis Petros]