Πρόταση Τσίπρα για μεταλλεία Χαλκιδικής: Επανεξέταση σύμβασης – δημοψήφισμα

Από τη συζήτηση στη Βουλή για τα μεταλλεία χρυσού, 7 Δεκ. 2012

“Θέμα καραμπινάτης διαπλοκής τα μεταλλεία της Χαλκιδικής”:
Ποιος δεν το γνωρίζει;

“Επανεξέταση της σύμβασης”:
Ποιος αντιστέκεται;

“Τοπικό δημοψήφισμα”:
ΠΟΙΟΣ ΤΟΛΜΑΕΙ;

Ακολουθεί το απόσπασμα της ομιλίας του κ. Τσίπρα που αφορά τη Χαλκιδική. Βίντεο στο τέλος:

“Έρχομαι στο θέμα μας. Τρία χρόνια τώρα μια τοπική κοινωνία είναι ανάστατη. Ολόκληρη η Χαλκιδική είναι στο πόδι. Έχω επισκεφθεί δύο φορές τη Χαλκιδική, την τοπική κοινωνία. Έχω μιλήσει στην Ιερισσό τότε που ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ δεν ήταν αξιωματική αντιπολίτευση. Ήταν ένα κόμμα που είχε χαμηλά ποσοστά και στις δημοσκοπήσεις και στις κάλπες και ήμασταν οι πρώτοι –όχι οι μόνοι- υπήρξαν και άλλες δυνάμεις, αλλά οι πρώτοι οι οποίοι βρεθήκαμε εκεί και είχαμε τύχει μιας υποδοχής παλλαϊκής, θα έλεγε κανείς.

Δεν θα ξεχάσω όταν πήγα να μιλήσω στην Ιερισσό και χτύπησαν οι καμπάνες και ήρθε ο παππάς της εκκλησίας στην πρώτη σειρά, όχι γιατί ασπάζεται ενδεχομένως τις δικές μας απόψεις, την ιδεολογία μας, αλλά γιατί βρήκε σε εμάς κάποιους ανθρώπους που μέσα στον γενικότερο αποκλεισμό, το εμπάργκο που είχαν επιβάλει σ΄αυτή την τοπική κοινωνία οι πολιτικές δυνάμεις, οι κυρίαρχες τότε και τα ΜΜΕ, βρήκε μια πολιτική δύναμη που θέλει ν΄ ακούσει κατ΄ αρχήν, να εξετάσει το πρόβλημά τους. Μια τοπική κοινωνία ανάστατη και κανένα μέσο ενημέρωσης δεν είχε ενδιαφερθεί, να μάθει γιατί αντιδρούν και κινητοποιούνται. Ποια είναι τα αιτήματά τους. Κι αυτό συνεχίστηκε τρία χρόνια.

Πριν από 15 μέρες χιλιάδες αόρατοι άνθρωποι πραγματοποίησαν μία αόρατη πορεία διαμαρτυρίας στη Θεσσαλονίκη.

Καμία δημοσιοποίηση. Μόνο ένα μέσο, μία μόλις ενημερωτική εκπομπή αναφέρθηκε στο πρόβλημα.
Σαν συνεννοημένα από καιρό, όλα τα μεγάλα και συστημικά μέσα εξαφάνισαν μια κοινωνική αντίδραση, διαμαρτυρία. Δίκαιη ή άδικη. Να το εξετάσουμε

Όμως μέσα στα τρία αυτά χρόνια υπήρξε μια πορεία αντίστασης καi αξιοπρέπειας.
Δέκα χρόνια τώρα αυτοί οι πολίτες δεν έχουν φωνή και δικαιώματα, γιατί σ΄ αυτό τον τόπο δικαιώματα έχουν μόνο τα αρπακτικά. Γιατί αυτά έχουν τη δυνατότητα να αλλάζουν νόμους και να κάνουν νόμο τα δικά τους συμφέροντα. Γιατί για τα αρπακτικά μόνο υπάρχει κράτος. Όχι μόνο δημόσιο υπάρχει, αλλά το δημόσιο για τα αρπακτικά είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό και γρήγορο. Δεν είναι αποτελεσματικό για τον πολίτη και τις ανάγκες του. Γι αυτά τα συμφέροντα είναι και αποτελεσματικό και γρήγορο το δημόσιο.
Οι αποφάσεις που πάρθηκαν μέσα σε τρεις μέρες.. καθαρίσαμε.

317.000 στρέμματα πωλήθηκαν αντί 11.000.000 ευρώ. Δεν ήσασταν εσείς τότε κυβέρνηση, αλλά έχει σημασία να τα γνωρίζουμε, να τα θυμόμαστε αυτά.
Αξία μεταλλευμάτων σύμφωνα με τις μελέτες των επιστημονικών φορέων της χώρας μας, πολλές απ΄αυτές τις έχετε ήδη κλείσει, τις έχετε συρρικνώσει, τις έχετε ακυρώσει όπως το ΙΓΜΕ, αλλά και άλλες μελέτες αξιόλογων επιστημόνων από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης ότι μιλάμε για αξία μεταλλευμάτων αξίας 15,5 δις ευρώ. Και γι αυτά τα μεταλλεύματα δόθηκε η δυνατότητα σε ιδιώτες αρχικά έναντι 11 εκατομμυρίων να τα αξιοποιήσουν.
Αυτό είναι αξιοποίηση του ορυκτού μας πλούτου;

Αναφερθήκατε, δεν είναι ο κ. υπουργός εδώ, τον άκουσα στην ομιλία του από το κανάλι της Βουλής- αναφέρθηκε στα αρχαία χρόνια και το πώς οι αρχαίες κοινωνίες θα αξιοποιούσαν τον ορυκτό πλούτο. Αλλά φαντάζομαι ότι στην αρχαία εποχή ο ορυκτός πλούτος αξιοποιούνταν για το δημόσιο συμφέρον, όχι προκειμένου κάποιοι αεριτζήδες να παίζουν παιχνίδια στο χρηματιστήριο και να μην αφήνουν ούτε ένα ευρώ στην τοπική οικονομία, στην τοπική κοινωνία και σε μια οικονομία που σήμερα σπαράσσεται με εκατομμύρια, δισεκατομμύρια ευρώ χρέη..

Από την εποχή της καναδικής TVX, έως την εταιρεία ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ των γνωστών συμφερόντων και από εκεί στην EL DORADO, υπουργοί και υφυπουργοί, το ελληνικό κράτος, νόμοι και υπουργικές αποφάσεις, όλο αυτό το σύστημα διαπλοκής, προώθησαν και ταυτόχρονα συγκάλυψαν ένα τεράστιο οικονομικό σκάνδαλο.

Και φτάσαμε στο απόλυτο σημείο παραλογισμού. Φτάσαμε στον πάτο. Φτάσαμε στο σημείο να έχουμε «επενδύσεις» και «ανάπτυξη», που βρίσκει το σύνολο της τοπικής κοινωνίας αντίθετο, παρά εκτός βεβαίως ένα μικρό αριθμό εργαζομένων, για τους οποίους πρέπει επίσης να ενδιαφερθούμε και πρέπει έγνοια μας να είναι πώς αυτοί οι άνθρωποι θα συνεχίσουν να έχουν δουλειά σ΄ αυτές τις δύσκολες συνθήκες. Αλλά λύση δεν είναι ο κοινωνικός αυτοματισμός και η σύγκρουση ανάμεσα στα συμφέροντα του συνόλου της κοινωνίας και στο συμφέρον μιας ομάδας εργαζομένων. Το ζήτημα είναι να βρούμε λύσεις.

Κι εδώ θέλω ειλικρινά να απευθύνω το ερώτημα προς την πλευρά της κυβέρνησης. Γιατί δεν είναι ένα ερώτημα που αφορά μόνο τη Χαλκιδική, το Κιλκίς ή τον Έβρο.
Μιλάτε για επενδύσεις και για ανάπτυξη. Ξέρετε υπάρχουν λογιών-λογιών μοντέλα ανάπτυξης σε παγκόσμια κλίμακα.
Υπάρχει το μοντέλο της αξιοποίησης των φυσικών πόρων και της ανάπτυξης που προωθείται στη Βόρεια Ευρώπη. Υπάρχει το μοντέλο της Νορβηγίας, το οποίο είναι πραγματικά πρότυπο, παράδειγμα, όπου αξιοποιούνται οι φυσικοί πόροι, ο ορυκτός πλούτος της χώρας με συμπράξεις βεβαίως με τον ιδιωτικό τομέα, αλλά τη μερίδα του λέοντος την παίρνει το δημόσιο. Ένα ισχυρό δημόσιο fund το οποίο, όχι μόνο εκμεταλλεύεται το μεγαλύτερο μέρος της υπεραξίας του παραγόμενου πλούτου, αλλά και τον επενδύει στις μελλοντικές γενιές, στο ασφαλιστικό σύστημα. Γι αυτό σήμερα η Νορβηγία έχει το ισχυρότερο και αποτελεσματικότερο και πιο βιώσιμο προοπτικά ασφαλιστικό σύστημα σε όλο τον κόσμο. Ενώ σε όλο τον κόσμο έχουμε ασφαλιστικά συστήματα όπου οι αναλογιστικές μελέτες κρούουν τον κώδωνα ντου κινδύνου.
Αυτό είναι ένα μοντέλο ανάπτυξης και επενδύσεων το οποίο θα έπρεπε να αποτελεί πρότυπο για όλους μας. Χωρίς δογματισμούς.

Από την άλλη μεριά όμως υπάρχουν κι άλλα μοντέλα ανάπτυξης και επενδύσεων. Τα μοντέλα της λεηλασίας. Αυτά θέλετε να ακολουθήσουμε;

Υπάρχει το μοντέλο της Νιγηρίας, όπου έχουν πάει οι μεγάλες πολυεθνικές του πετρελαίου, η Shell, η BP, και τους έχουν διαλύσει, τους έχουν λεηλατήσει, δίνοντάς τους χάντρες και καθρεφτάκια ως αντάλλαγμα. Αυτό θέλετε να ακολουθήσουμε στην Ελλάδα; Αυτό είναι το πρότυπο της παραγωγικής ανασυγκρότησης; Το μοντέλο της λεηλασίας;..

Να αξιοποιήσουμε, λέτε, τον ορυκτό πλούτο και τον χρυσό. Με ποιον μεταλλευτικό κώδικα; Έχουμε μεταλλευτικό κώδικα; Μας έχει απασχολήσει ποτέ αυτό;
Φορολογικά έσοδα για το κράτος; Μηδέν ευρώ.
Μελλοντικά έσοδα για το κράτος; Μηδέν ευρώ.
Αυτό είναι αξιοποίηση;

Και σαν να μην έφτανε αυτό –επανέρχομαι στη συγκεκριμένη σκανδαλώδη περίπτωση- το ελληνικό δημόσιο έφτασε στο σημείο να προσφύγει κατά του εαυτού του.

Έφτασε στο σημείο όταν η Κομισιόν –για την Ευρώπη δεν μας λέτε τόσο καιρό, ότι εμείς δήθεν είμαστε αντιευρωπαϊστές κι εσείς.. θέλετε να σεβαστείτε τους θεσμούς της Ευρώπης;..- η Κομισιόν, αντιλαμβανόμενη τα παίγνια κυβέρνησης-ιδιωτών, επέβαλλε με απόφασή της να επιστραφούν στο ελληνικό δημόσιο 15 εκ. ευρώ από τους ιδιώτες. Και τι έκανε το ελληνικό δημόσιο; Προσέφυγε εναντίον της απόφασης…!

Μη τυχόν και πληρώσουν οι ιδιώτες. Μη τυχόν και πληρώσουν οι ιδιώτες στο ελληνικό δημόσιο. Προσέφυγε το ελληνικό δημόσιο εναντίον του εαυτού του. Σ΄ αυτό το σημείο είχε φτάσει η ασυδοσία των προηγούμενων κυβερνήσεων της διαπλοκής στο θέμα του χρυσού της Χαλκιδικής.

Και βεβαίως μπορεί να άλλαξαν οι ιδιοκτήτες, αλλά παρέμεινε η ουσία. Παρέμεινε δηλαδή ότι το ελληνικό δημόσιο δεν έχει να κερδίσει τίποτε, παρά μόνο περιβαλλοντικό κόστος απ΄ αυτή την επένδυση. Και τώρα; στο όνομα ενός δογματισμού, ενός φονταμενταλισμού «ανάπτυξης», που σας διακατέχει, θέλετε, χωρίς διάλογο με την τοπική κοινωνία, χωρίς διαβούλευση με τους επιστημονικούς φορείς για το τι συμφέρει και τι δεν συμφέρει, όχι μόνο περιβαλλοντικά, αλλά και δημοσιονομικά, να προχωρήσει μια διαδικασία με τα ΜΑΤ και με την καταστολή.
Τα ΜΑΤ στην υπηρεσία μιας επιχείρησης. Όχι για να προστατεύουν τους πολίτες. Να προστατεύουν μια επιχείρηση και τα συμφέροντά της.

Πλαστικές σφαίρες και αγριότητα σε όσους και όσες προσπαθούν να σώσουν το περιβάλλον και τις ζωές τους, για τα παιδιά τους.

Έτσι φαντάζεστε ότι θα προχωρήσει η ανάπτυξη;
Με τις τοπικές κοινωνίες απέναντι και με τα ΜΑΤ και με την καταστολή;

Αυτό είναι το όραμά σας;

Το όραμά σας είναι όλη η Ελλάδα μια ειδική οικονομική ζώνη.
Η απόλυτη καταστροφή του περιβάλλοντος.
Τεράστια κέρδη σε ελληνικές ή ξένες επιχειρήσεις;
Κανένα δημόσιο όφελος;
Και καταστολή σε όσους αντιστέκονται;

Θέλω να κάνω μια υπόθεση εργασίας. Ας πούμε λοιπόν ότι έχουν δίκιο οι επενδυτές και έχουν άδικο οι κάτοικοι, η τοπική κοινωνία. Πώς φαντάζεστε ότι μπορεί να προχωρήσει

Πως φαντάζεστε ότι μπορεί να προχωρήσει μια τέτοια υπόθεση, μια επένδυση..
Χωρίς διάλογο. Χωρίς εμπιστοσύνη. Χωρίς σοβαρές επιστημονικές μελέτες, μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων; Μπορεί να προχωρήσει με σύσσωμη την επιστημονική κοινότητα να διαφωνεί ή να εκφράζει επιφυλάξεις και την τοπική κοινωνία στα κάγκελα;

Αλήθεια επειδή οι σημερινοί ιδιοκτήτες έρχονται από μια χώρα ευνομούμενη, έρχονται από τον Καναδά.. Αλήθεια έτσι θα προχώραγε μια επένδυση στον Καναδά;
Χωρίς διαβούλευση.
Με μηδενικό κέρδος για την τοπική οικονομία και το δημόσιο συμφέρον και με καταστολή των αντιδράσεων; Και με σιγή ασυρμάτου στα ΜΜΕ;

Έτσι προχωρούν οι επενδύσεις στον Καναδά;

Μας κάνετε κριτική γιατί είμαστε, λέτε, υπερευαίσθητοι οικολογούντες. Μας ενδιαφέρει το φυσικό περιβάλλον και δεν μας ενδιαφέρει η εργασία. Το ακούσαμε αυτό.

Κάνετε τεράστιο λάθος όμως αν πιστεύετε ότι το περιβάλλον και η προστασία του είναι ένα δευτερεύον ζήτημα.

Αυτή τη γη, αυτόν τον αέρα που αναπνέουμε, δεν τα κληρονομήσαμε από τις προηγούμενες γενιές, τα δανειζόμαστε από τις επόμενες. Και οφείλουμε να τα παραδώσουμε όπως τα πήραμε.

Αυτή η χώρα έχει περάσει κι άλλες δυσκολίες κι άλλες μεγάλες οικονομικές κι άλλες περιόδους δύσκολες για το λαό της. Αυτός ο λαός έχει περάσει πολλά. Δεν έχασε όμως ένα από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματά της.

Το φυσικό της κάλλος.
Το μοναδικό στον κόσμο φυσικό της περιβάλλον.

Αυτό είναι ένα συντριπτικό πλεονέκτημα γι αυτή τη χώρα. Πώς θα την παραδώσουμε στις επόμενες γενιές, εάν αφήσουμε πίσω μας ανεπίστρεπτες καταστροφές;

Το κύριο επιχείρημα είναι οι περίφημες 1000 θέσεις εργασίας που δίνει η εταιρεία στους κατοίκους της περιοχής.

Προκαλώ λοιπόν τον κύριο υπουργό να σκεφτεί και να μου πει αν έχει υπόψη του, πόσες χιλιάδες θέσεις εργασίας θα χαθούν στη γεωργία, τη μελισσουργία, τον τουρισμό, την κτηνοτροφία, την αλιεία. Ιδίως όταν μιλάμε για μια περιοχή που ένα από τα σημαντικότερα συγκριτικά, ανταγωνιστικά της πλεονεκτήματα είναι ο τουρισμός.

Πείτε μας μεσο-μακροπρόθεσμα πόσες εκατοντάδες χιλιάδες τουρίστες λιγότεροι θα έρθουν στην Χαλκιδική με αυτή την τρομακτική περιβαλλοντική καταστροφή;
Και αν θέλετε να συγκρίνετε την αλήθεια των λόγων μας, δείτε το τελευταίο ντοκιμαντέρ που προέβαλε η δημόσια τηλεόραση, για την καταστροφή από την εξόρυγη χρυσού στη γειτονική χώρα, τη Ρουμανία.

Ποια είναι η πρότασή μας;

Πρότασή μας είναι κατ΄ αρχήν η διαβούλευση με την τοπική κοινωνία, με τους κατοίκους, με τους επιστημονικούς φορείς.

Η πρότασή μας είναι ούτως ή άλλως η επανεξέταση της σύμβασης. Δεν μπορεί να προχωρούν επενδύσεις ακόμα κι αν συμφωνήσουμε ότι βρίσκουμε τρόπους να μην υπάρχει περιβαλλοντική καταστροφή και περιβαλλοντικό κόστος, δεν μπορούν να προχωρούν επενδύσεις δίχως να αφήνουν κέρδος στο δημόσιο ταμείο.

Και βεβαίως δεν μπορεί να προχωράνε μεγαλόπνοα σχέδια με την κοινωνία απέναντι.

Αυτό λοιπόν που μπορεί να είναι λύση, είναι να αποφασίσουν οι ίδιοι οι πολίτες, η ίδια η τοπική κοινωνία. Κάντε λοιπόν ένα δημοψήφισμα στη Χαλκιδική, στην τοπική κοινωνία για να αποφασίσουν οι πολίτες αν θέλουν ή δεν θέλουν μια τέτοια επένδυση;

Στη γειτονική Ιταλία έγινε πριν λίγες μέρες δημοψήφισμα για την ιδιωτικοποίηση του νερού. Και βγήκε αποτέλεσμα. Εμείς εδώ θα προχωράμε, θα παίρνουμε αποφάσεις που αφορούν στις επόμενες γενιές, το φυσικό περιβάλλον, το μέλλον του τόπου, γιατί κάποιοι που κυβερνούν είναι δογματικά προσηλωμένοι σε απόψεις και αδιαφορούν για την άποψη των τοπικών κοινωνιών;”

[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=_l36B2mXWdk&feature=player_embedded]