Η διαβούλευση άγνωστη λέξη για την Κυβέρνηση;

Βλέπουμε λοιπόν ότι για να διαβουλευτείς για κάτι με κάποιους πρέπει πρώτα να συνομιλήσεις και συνεννοηθείς μαζί τους. Πρώτο συνθετικό των δύο προηγούμενων ρημάτων είναι η λέξη «συν-», ένα συνθετικό που λείπει τόσο τραγικά από αυτή την (σοσιαλιστική;) κυβέρνηση. Και όπου δεν υπάρχει διαβούλευση, οι τριβές πολλαπλασιάζονται και το τελικό αποτέλεσμα δεν είναι σχεδόν ποτέ το επιθυμητό.

Τα παραδείγματα πολλά γύρω μας. Από τις προθέσεις της κ. Διαμαντοπούλου για την μεταρρύθμιση (ή μήπως απορρύθμιση;) που θέλει να κάνει στα ΑΕΙ και τα πρόσφατα επεισόδια στην Κερατέα για τον υπό διαμόρφωση εκεί ΧΥΤΑ μέχρι τις προθέσεις του ΥΠΕΚΑ για τα μεταλλευτικά κοιτάσματα της χώρας. Στη Βόρειο Ελλάδα, λέει το ΙΓΜΕ, σύμφωνα με την «Η» (7.12.2010) ότι υπάρχει ένας θησαυρός «€ 20 δις». Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, «η ορθολογική εκμετάλλευση αυτού του φυσικού πλούτου μπορεί να αναζωογονήσει περιοχές υποβαθμισμένες, αλλά πλούσιες σε κοιτάσματα χρυσού και άλλων μετάλλων, όπως η Θράκη και η Βόρεια Χαλκιδική, αλλά και να συμβάλλει συνολικά στην προσπάθεια για επαναφορά της οικονομίας σε τροχιά ανάπτυξης».

Ας δεχθούμε ότι έτσι είναι τα πράγματα. Με μια πρώτη ανάγνωση, λοιπόν, τι χρειάζεται μια κυβέρνηση για να εκμεταλλευθεί «ορθολογικά» αυτόν τον πλούτο; Μα τι άλλο εκτός από την συναίνεση της τοπικής κοινωνίας; Και πώς θα έρθει αυτή η συναίνεση; Με διάλογο και με συνεννόηση όπως  ορίζει η λέξη «διαβούλευση» ή με προσχηματικές διαδικασίες διαλόγου; Καμιά μεγάλη επένδυση (ειδικά μεταλλευτική) δεν έχει προχωρήσει χωρίς την συναίνεση της τοπικής κοινωνίας και αυτό που γίνεται σήμερα στην Χαλκιδική είναι τραγικά κοντόφθαλμο. Από την μία έχουμε το ΙΓΜΕ να βεβαιώνει έναν δυνητικό πλούτο αλλά από την άλλη η τοπική κοινωνία αντιδρά. Μα καλά πώς γίνεται να αντιδρά ένας φτωχός στο ενδεχόμενο να γίνει πλούσιος;

Μήπως θα πρέπει να δούμε και την σκοτεινή πλευρά της εξόρυξης αυτού του «θησαυρού»; Μήπως θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας και τα παραπροϊόντα της εξορυκτικής δραστηριότητας; Τι σημαίνει σήμερα «εξόρυξη χρυσού»; Και τι περιβαλλοντικό φορτία παράγονται κατά την εξόρυξη αυτού του μετάλλου;

Μήπως θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας και την γνώμη ειδικών Νομικών επί του θέματος όπως, για παράδειγμα του κ. Μ. Δεκλερή (Αντιπρόεδρος του ΣτΕ ε.τ.) που δήλωσε στις 4.12.2010 ότι «και αν ακόμα η εξόρυξη χρυσού στη Χαλκιδική ήθελε θεωρηθεί ως «παραγωγική» δραστηριότης – που δεν είναι –  αποκλείεται πάντως να θεωρηθεί ως βιώσιμη λόγω της τερατώδους καταστροφής που επιφέρει στην φύση και το περιβάλον».

Παρά τις αντιδράσεις κατοίκων και τοπικών φορέων και εξέχοντων νομικών, η κυβέρνηση θέλει να προχωρήσει στην εξόρυξη του χρυσού. Θα γίνει λοιπόν μια fast track επένδυση  και συνεπώς ο κ. Μπαμπούκης θα έχει να καταγράψει κάτι θετικό στο ενεργητικό του μέσα στο 2010. Αλλά, προχωρώντας έτσι η κυβέρνηση μακροπρόθεσμα δεν θα έχει κανένα όφελος ούτε η ίδια ούτε η τοπική κοινωνία που διχάζεται γύρω από μια επένδυση τουλάχιστον αμφιλεγόμενη ως προς την περιβαλλοντική της όχληση.

Με ΜΑΤ και fast track διαβουλεύσεις όμως πρέπει να καταλάβουμε όλοι μας ότι δεν μπορεί να αναπτυχθεί η οικονομία ούτε να γίνει καλύτερη η κοινωνία. Η εποχή όπου οι ιθαγενείς με μερικά καθρεφτάκια έδιναν όλα τα υπάρχοντά τους στους κατακτητές έχουν περάσει ανεπιστρεπτί και σήμερα οι ιθαγενείς και στη Χαλκιδική αλλά και στην Κερατέα έχουν και νομικά οπλοστάσια εκτός από πέτρες που είχαν οι Ινδιάνοι την εποχή του Κολόμβου. Οι νέοι «κονκισταδόρες» θα πρέπει να βρουν λοιπόν πιο έξυπνους τρόπους προσεταιρισμού των ιθαγενών.

Μια πιο δίκαιη μοιρασιά επί των κερδών θα ήταν ίσως μια κάποια λύσις αλλά κανείς δεν θέλει να είναι πλούσιος σε ένα κατεστραμμένο τοπίο. Αδιέξοδο λοιπόν; Όχι αν θυμηθούμε ξανά την  πρώτη αράδα του κειμένου τούτου: «συνεννόηση και επιμέρους διαπραγμάτευση» είναι τα ζητούμενα. Για να γίνει κάτι τέτοιο, πρέπει να γίνουν λοιπόν ειλικρινείς συζητήσεις από τα εμπλεκόμενα μέρη. Κάτι δίνεις, κάτι παίρνεις σε μια διαπραγμάτευση. Δεν γίνεται όμως μόνο να δίνεις (νερό, δάση, μεταλλεύματα) χωρίς να παίρνεις (αντισταθμιστικά οφέλη)…

Γιάννης Ζαμπετάκης

Επίκουρος Καθηγητής Χημείας Τροφίμων και Lead Auditor
EKΠΑ

[email protected]