H σκοπιμότητα πίσω από το φράγμα “Πετρένια” στο Γομάτι είναι η προώθηση του “Επενδυτικού Σχεδίου” της ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ!

Ο θάνατος του μεγαλύτερου υδατικού πλούτου της Χαλκιδικής ολοκληρώνεται από το ΕΣΠΑ

Προωθήθηκε για γνωμοδότηση στο Νομαρχιακό Συμβούλιο Χαλκιδικής, στο Δασαρχείο Αρναίας και στους Δήμους Παναγίας και Σταγείρων-Ακάνθου η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) του φράγματος “Πετρένια” στο Γομάτι της Β. Χαλκιδικής. Η αρχική χρηματοδότηση του έργου με δαπάνη 15 εκατ. ευρώ, που περιλαμβάνει μόνο την κατασκευή του φράγματος και όχι τα έργα μεταφοράς και διανομής του νερού, από το πρόγραμμα ΕΣΠΑ της Ε.Ε. έχει ήδη εγκριθεί.

Σύμφωνα με τη ΜΠΕ και τις ανακοινώσεις των αρμόδιων, η Πετρένια θα υδροδοτήσει την “Προ του Άθω” περιοχή του Δήμου Σταγείρων-Ακάνθου, δηλαδή την Ιερισσό, τα Νέα Ρόδα, την Αμμουλιανή, την Ουρανούπολη και τις μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες της περιοχής, καθώς επίσης και τη Μ. Παναγία και το Γομάτι του Δημου Παναγίας. Ως εδώ όλα καλά και όλοι θα χειροκροτούσαμε την πραγματοποίηση ενός μεγάλου έργου υδροδότησης μιας περιοχής της Χαλκιδικής.

Όμως το όλως παράδοξον είναι ότι η συγκεκριμένη περιοχή είναι η μοναδική περιοχή της Χαλκιδικής που έχει εξασφαλισμένη υπερεπάρκεια νερών για τον αιώνα τον άπαντα, αν φυσικά για λόγους κλιματικούς δεν ερημοποιηθεί όλη η Ελλάδα. Τα πλούσια νερά του όρους Κάκαβος που είναι σύμφωνα με το ΙΓΜΕ ο μεγαλύτερος υδροφορέας ολόκληρης της Χαλκιδικής, υπερεπαρκούν για να ποτίσουν όχι μόνο τα τα χωριά που βρίσκονται στα πόδια του, αλλά και σημαντικό τμήμα του Νομού Χαλκιδικής. Το φυσικό και αυτονόητο για την περιοχή αυτή είναι να υδροδοτηθεί από τα νερά του βουνού και προς αυτήν την κατεύθυνση ήταν όλες οι προσπάθειες των Δήμων και Κοινοτήτων της περιοχής, εδώ και μια εικοσιπενταετία. Το δαπανηρό έργο του φράγματος στην “Πετρένια” φαίνεται εκ πρώτης όψεως περιττό.

Το δεύτερο παράδοξο είναι ότι τα άλλα δυο φράγματα υδροδότησης που προγραμματίζεται να γίνουν στους ποταμούς Χαβρία και Ολύνθιο βρίσκονται ακόμα σε πρώιμο στάδιο από πλευράς μελετών και σε νεφελώδες τοπίο από πλευράς χρηματοδότησής τους. Αυτά τα δυο φράγματα είναι πράγματι απαραίτητα γιατί θα λύσουν το πρόβλημα της πάσχουσας από βαρύτατη λειψυδρία Νότιας Χαλκιδικής, η οποία συγκεντρώνει το 80% του πληθυσμού και το 90% του τουρισμού του Νομού. Για ποιο λόγο άραγε δόθηκε προτεραιότητα στο έργο ύδρευσης μιας περιοχής που δεν το χρειάζεται;

Για να ξεδιαλύνουμε τα δυο αυτά “υδατικά παράδοξα” της Χαλκιδικής, θα φωτίσουμε την μέχρι σήμερα σκοτεινή πλευρά του φαινομένου.

Το 1999 πραγματοποιήθηκε στην Όλυνθο της Χαλκιδικής διημερίδα από τον τότε Υφυπουργό και “Χαλκιδικάρχη” Χρήστο Πάχτα και το Νομάρχη Βασίλη Βασιλάκη με θέμα “Οι υδατικοί πόροι της Βόρειας Χαλκιδικής”. Εισηγητής της πλειονότητας των τοποθετήσεων ήταν ο καθηγητής του Α.Π.Θ. κ. Διαμαντής Καραμούζης. Για πρώτη φορά στην Ημερίδα αυτή, ο κ. Καραμούζης ανακοίνωσε την πρόθεση της Κυβέρνησης να χρηματοδοτηθεί μελέτη για την κατασκευή φράγματος στη θέση “Πετρένια” του Γοματίου, πατρίδας του κ. Καραμούζη. Το νερό της λίμνης του φράγματος επρόκειτο να υδροδοτήσει κατά την εισήγηση, την “Προ του Άθω” περιοχή του Δήμου Σταγείρων-Ακάνθου.

Την ίδια εποχή, η TVX HELLAS προωθούσε, παράλληλα με την “μεγαλύτερη ξένη επένδυση τα τελευταία 50 χρόνια στην Ελλάδα”, όπως προσφυώς ο κ. Πάχτας βάφτισε τη μεταλλουργία χρυσού της Ολυμπιάδας, και το νέο μεγάλο της project: Το πρόγραμμα “Σκουριές” για την εξόρυξη 150 εκατ. τόνους μεταλλεύματος από το “παγκοσμίου κλάσεως κοίτασμα” (world class deposit) στη θέση Σκουριές του όρους Κάκαβος της ΒΑ Χαλκιδικής. Το κοίτασμα αυτό ήταν ο βασικός λόγος αγοράς των Μεταλλείων Κασσάνδρας από την TVX.

Ήδη από το 1984 είχε συγκροτηθεί ο “Σύνδεσμος Ύδρευσης” από τον τότε Δήμο Ιερισσού και τις Κοινότητες Νέων Ρόδων, Αμμουλιανής και Ουρανούπολης με στόχο την πραγματοποίηση του ζωτικής σημασίας έργου της υδροδότησης από τα νερά του Κακάβου. Μετά από μελέτες του ΙΓΜΕ (Δρ. Παπακωνσταντίνου, Ν. Βεράνης, Πολυζώνης/ 1995) ανοίχθηκαν τρεις γεωτρήσεις στη θέση Κρυονέρι, με απόλυτη επιτυχία και συνολική σταθερή παροχή περίπου 500 κ.μ./ώρα. Συντάχθηκαν οι σχετικές μελέτες υδροδότησης αλλά η πραγματοποίηση του έργου φαινόταν ότι “κολλούσε” στη αδυναμία χρηματοδότησής του. Η πραγματική αιτία ήταν το κοίτασμα “Σκουριές” στον Κάκαβο το οποίο από το 1995 είχε προγραμματίσει να εκμεταλλευθεί η TVX. Το 2004 ο Δήμος Σταγείρων-Ακάνθου προχώρησε με αυτεπιστασία και αυτοχρηματοδότηση κατά το μεγαλύτερο μέρος της σχετικής δαπάνης στην κατασκευή του έργου το οποίο υδροδότησε σταδιακά μέχρι το 2006 ολόκληρη την πρό του Άθω περιοχή και το 2008 και το Στρατώνι με χωριστή γεώτρηση τον Ασπρόλακκα.

Από την υδροφορία του Κακάβου υδροδοτείται και ο οικισμός της Μ. Παναγίας με 3.500 κατοίκους, έδρα του Δήμου Παναγίας. Από το 2000 ήδη οι παροχές του Ασπρόλακκα και των γεωτρήσεων που υδροδοτούν την Μ. Παναγία μειώνονται σταδιακά. Το σύνολο σχεδόν των πηγών του βουνού έχει στερέψει. Από το 2008, η Μ. Παναγία διψάει τα καλοκαίρια. Βρίσκεται σε φάση αποπεράτωσης ένα μικρό φράγμα ανάντι του οικισμού και μια γεώτρηση έχει ήδη λειτουργήσει για να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα.

Το 1997 είχε αρχίσει από την TVX η διάνοιξη μεγάλης “ερευνητικής στοάς” για τη λεπτομερή καταγραφή του κοιτάσματος παράλληλα με την ανόρυξη 150 περίπου γεωτρήσεων. Η σχετική ΜΠΕ που εγκρίθηκε από το ΥΠΕΧΩΔΕ προέβλεπε ότι θα αντλούνται 30 κ. μ. νερού την ώρα (ΜΠΕ σελ. 7-5, 6-14). Όταν η διάνοιξη προσέγγισε τα 450 μ. από τα συνολικά 850 μ. , ένα ορμητικό ποτάμι νερού παρέσυρε τα μηχανήματα που βρισκόταν στη στοά. Είναι ευτύχημα το ότι εκείνη τη στιγμή δεν υπήρχαν μέσα εργαζόμενοι. Η απορροή του νερού σταθεροποιήθηκε αρχικά στα 500 κ.μ./ώρα και σταδιακά έπεσε στα 250 κ.μ./ώρα που είναι η σημερινή ελεύθερη υπερχείλιση νερού από την εγκαταλελειμένη από το 1999 στοά. Μέχρι σήμερα η στοά έχει απομαστεύσει περίπου 28 εκατ. κ.μ. νερού από την υδροφορία του Κακκάβου, που κατά το ΙΓΜΕ είναι η μεγαλύτερη της Χαλκιδικής. Και το στράγγισμα του βουνού συνεχίζεται.

Επιπλέον, σύμφωνα με την Προκαταρκτική Περιβαλλοντική Εκτίμηση του “Επενδυτικού Σχεδίου Ανάπτυξης των Μεταλλείων Κασσάνδρας” (ΠΠΕ) που εγκρίθηκε από το ΥΠΕΧΩΔΕ τις τελευταίες μέρες πριν την αποχώρηση του κ. Σουφλιά, προβλέπεται η κατασκευή αποστραγγιστικής στοάς του ανοικτού κρατήρα της επιφανειακής εξόρυξης (open pit) , με μήκος 2000 μ., από τη στάθμη +220 του πυθμένα του κρατήρα στη στάθμη +200 στο ρέμα Καρατζά. Αυτό σημαίνει ότι η στάθμη αποστράγγισης θα κατεβεί στην ισοϋψή +230, όπου πιθανολογείται ο τελικός πυθμένας του κρατήρα εξόρυξης (βάθος κρατήρα 410 μ.). Παράλληλα θα λειτουργούν οι αποστραγγιστικές γεωτρήσεις που έχουν ήδη ανορυχθεί από την TVX. H καθολική αποστράγγιση της υδροφορίας του Κακάβου θα έχει “επιτευχθεί”!

Η παραγματοποιηση του προγράμματος “Σκουριές” από την ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ που διαδέχθηκε το 2004 την TVX θα τινάξει στον αέρα την υδροδότηση των Δήμων Σταγείρων-Ακάνθου για τα Δημοτικά Διαμερίσματα Ιερισσού, Ν. Ρόδων, Αμμουλιανής, Ουρανούπολης, Στρατωνίου και των ξενοδοχειακών συγκροτημάτων της προ του ‘Αθω περιοχής.

Η αποπεράτωση του φράγματος “Πετρένια” θα συμπέσει με την έναρξη λειτουργίας του προγράμματος “Σκουριές” και θα “εξασφαλίσει” σύμφωνα με την ΜΠΕ την υδροδότηση των περιοχών που σήμερα υδροδοτούνται από τον Κάκαβο! Η αποστράγγιση του Κακάβου θα σημάνει παράλληλα το θάνατο του δάσους δασοκάλυψης 95% και έκτασης 70.000 στρεμμάτων.

Έτσι ερμηνεύεται η απόλυτη προτεραιότητα στην έγκριση, χρηματοδότηση, κατασκευή και λειτουργία του φράγματος “Πετρένια” έναντι των δυο άλλων φραγμάτων στο Χαβρία και τον Ολύνθιο που θα υδροδοτήσουν τη Ν. Χαλκιδική που από ετών αντιμετωπίζει σημαντικό πρόβλημα λειψυδρίας.

Το άλλο παράδοξο όμως είναι ότι ο ποταμός Χαβρίας δημιουργείται από δυο κλάδους, τον ανατολικό και τον δυτικό που συμβάλλουν έξω από το χωριό Πλανά. Ο ανατολικός κλάδος τροφοδοτείται από τα νερά του Κακάβου που θυσιάζονται στο χρυσό/χαλκό των Σκουριών . Και ο δυτικός κλάδος τροφοδοτείται κυρίως από την περιοχή Πιάβιτσα, μεταξύ των χωριών Νεοχώρι, Σατάγειρα, Βαρβάρα. Η Πιάβιτσα “φιλοξενεί” ένα πολύ μεγάλο κοίτασμα χρυσού, μολύβδου, ψευδαργύρου για την έρευνα και περιχαράκωση του οποίου έχει δοθεί το Μάιο 2010 έγκριση από την Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας. Η εκμετάλλευση του κοιτάσματος της Πιάβιτσας θα γίνει παράλληλα με αυτήν της Ολυμπιάδας. Θα θυσιαστούν τότε και τα νερά του δυτικού κλάδου του Χαβρία στο βωμό του χρυσού!

Εκεί όμως που το “παράδοξον” γίνεται “παράνοια” και τελικά “ανοσιούργημα” είναι το γεγονός ότι ταυτόχρονα με την “Πιάβιτσα” εγκρίθηκε ένα πρόγραμμα 45 γεωτρήσεων περιχαράκωσης του κοιτάσματος “Τσικάρα” μεταξύ Γοματίου και Μ. Παναγίας. Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις της ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ, το κοίτασμα αυτό είναι πολλαπλάσιο σε έκταση και ποσότητα από τις Σκουριές. Και από τα πλούσια νερά και τις πηγες της Τσικάρας υδροδοτούνται τα ρέματα που θα σχηματίσουν τη λίμνη του φράγματος “Πετρένια”!

Η παρτίδα Μεταλλεία-Νερά θα λήξει με κίνηση ΜΑΤ των Μεταλλείων και ο Βασιλιάς-Νερό θα πεθάνει. Και δεν θα ακουστεί η κραυγή “Ο Βασιλιάς πέθανε. Ζήτω ο Βασιλιάς”, γιατί δεν θα υπάρξουν νέα νερά. Στον αιώνα τον άπαντα.