Στο άρθρο του με τίτλο “Τα ατυχήματα στον μεταλλευτικό κλάδο και οι εργολάβοι” που δημοσιεύτηκε στη διαδικτυακή εφημερίδα “Telegraph” στις 27/8/2009, με αφορμή τα επανειλημμένα δυστυχήματα στη ΛΑΡΚΟ, o συγγραφέας κ. Πέτρος Τζεφέρης μας δίνει την παρακάτω στατιστική εικόνα:
Στην Ελλάδα κάθε χρόνο συμβαίνουν 250-300 ατυχήματα στον κλάδο, από τα οποία 5-10 περίπου είναι θανατηφόρα (ΜΟ τελευταίας 20ετίας: 7). Λαμβάνοντας δε υπόψιν το σύνολο των απασχολούμενων στον κλάδο, ο οποίος κυμαίνεται μεταξύ 15000-20000 ατόμων, προκύπτει ότι η συχνότητα των θανατηφόρων ατυχημάτων ανά 100.000 εργαζόμενους είναι περίπου 40. Τα παραπάνω αφορούν ατυχήματα στους μεταλλευτικούς και λατομικούς χώρους καθώς και το μεταλλουργικό συγκρότημα της ΛΑΡΚΟ ΓΜΜ. Α.Ε το οποίο εντάσσεται κλαδικά στον ίδιο τομέα εφόσον βρίσκεται εντός μεταλλευτικής παραχώρησης του δημοσίου.
Αν συγκριθούν τα παραπάνω με τα στοιχεία του ΙΚΑ για τα εργατικά ατυχήματα (συχνότητα θανατηφόρων ανά 100.000 εργαζόμενους) όπου η συχνότητα κυμαίνεται μεταξύ 4-5, συμπεραίνει κανείς ότι ένας εργαζόμενος στον εξορυκτικό τομέα έχει 10πλάσια πιθανότητα να πάθει θανατηφόρο ατύχημα από κάποιον που απασχολείται σε άλλη δραστηριότητα στην Ελλάδα.
Βέβαια τα συμπεράσματα αυτά είναι αναμενόμενα, λαμβάνοντας υπόψιν ότι οι μεταλλευτικοί και λατομικοί χώροι ως περιβάλλον εργασίας, παρουσιάζουν σημαντικές ιδιομορφίες, συνήθως χρησιμοποιούνται πολύ μεγάλα οχήματα, εκρηκτικά και μετακινούνται τεράστιες ποσότητες πετρώματος. Αν στα παραπάνω προστεθούν το δυναμικό και διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον καθώς και οι ιδιαιτερότητες της ελληνικής οικονομίας, αντιλαμβάνεται κανείς την σοβαρότητα της κατάστασης αλλά και την ανάγκη για ειδικές παρεμβάσεις.
Ανάλογα είναι τα συμπεράσματα από στοιχεία που αφορούν την ΕΕ. Επισημαίνεται ότι μόνο ο αριθμός των θανατηφόρων ατυχημάτων που αφορούν τον εξορυκτικό κλάδο στην ΕΕ, είναι 5 φορές μεγαλύτερος από τον μέσο όρο των υπολοίπων κλάδων (ΕU, DG Enterprise, 2006). Στις ΗΠΑ ο δείκτης συχνότητας (ανά 100.000 εργαζόμενους) για τα θανατηφόρα ατυχήματα στον εξορυκτικό κλάδο είναι 20-30 για την τελευταία 20ετία, ενώ στην Νότιο Αφρική είναι 70-80.
Στην Κίνα ο δείκτης είναι ακόμη μεγαλύτερος, καθώς κάθε χρόνο χάνουν τη ζωή τους περισσότεροι από 6000 «μεταλλωρύχοι», σε μεταλλεία (συνήθως ανθρακωρυχεία) μικρής κλίμακας. Σύμφωνα με αναφορά του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας (ΔΟΕ), ο κίνδυνος θανατηφόρου ατυχήματος στα μικρά μεταλλεία ορισμένων αναπτυσσόμενων χωρών είναι μέχρι και 90 φορές μεγαλύτερος από αυτόν στα μεταλλεία των αναπτυγμένων χωρών.
9 απαντήσεις στο “Στατιστική για τα ατυχήματα στον μεταλλευτικό κλάδο”
Το πλήρες άρθρο είναι :
ΕΔΩ
ΤΟ ΠΛΗΡΕΣ ΑΡΘΡΟ ΕΙΝΑΙ
http://elladitsamas.blogspot.com/2009/08/blog-post_26.html
Οι αριθμοί είναι άψυχοι. Aλλά όταν τους χρησιμοποιούμε για την ανθρώπινη ζωή και την σωματική ακεραιότητα, απαιτείται σεβασμός και πολύ προσοχή, πριν πάμε να βγάλουμε συμπεράσματα. Δυστυχώς ο κ. Τζεφέρης δεν αποφεύγει την παγίδα και άλλοτε πέφτει σε μια σειρά από λάθη στο άρθρο αυτό, άλλοτε υπεραπλουστέυει τα πράγματα. Και εξηγούμαστε:
1) Τα δυστυχήματα (δηλαδή τα ατυχήματα με απώλεια ζωής) καταρχάς πρέπει να καταγράφονται ξεχωριστά σαν απόλυτος αριθμός. Διεθνής πρακτική πλέον είναι να μην βγαίνουν “δείκτες” για αυτά (σαν τους δείκτες συχνότητας και σοβαρότητας για τα ατυχήματα). Αυτό είναι διεθνής πρακτική και ο λόγος είναι απλός: Εστω και ένα δυστύχημα σημαίνει απώλεια ανθρώπινης ζωής. Αυτό είναι το σημαντικό και το απόλυτο και όχι το τι ποσοστό αντιπροσωπεύει. Ο κλαδος της μεταλλείας έχει ελάχιστα θανατηφόρα ετήσια και την αρνητική πρωτιά την έχει σε όλους τους δείκτες και όλους τους αριθμούς ο κλάδος της οικοδομής.
2) Η σύγκριση με το σύνολο των ασφαλισμένων δεν εξυπηρετεί τίποτε. Πολλώ δε μάλλον όταν τα στατιστικά νούμερα δίνουν ούτως ή άλλως πάρα πολύ χαμηλές πιθανότητες. Προφανώς ένας μεταλλωρύχος έχει συγκριτικά πολύ περισσότερες πιθανότητες να του συμβεί κάτι σε σχέση με μια κομμώτρια ή μιιά καθαρίστρια σε ενοικιαζόμενα δωμάτια. Ομοίως ένας αργόσχολος δεν κινδυνεύει να πάθει κανένα εργατικό ατυχήμα. Δεν χρειάζεται να έχουμε σταστιστικά στοιχεία για να τα καταλάβουμε αυτά. Ολοι αυτοί όμως είναι ασφαλισμένοι και κατεβάζουν το μέσο όρο.
3) “Τυχαία” ατυχήματα δεν υπάρχουν. Κάθε ατύχημα έχει αιτίες, οι οποίες κατατάσσονται σε δύο κατηγορίες: α) Επικίνδυνες συνθήκες β) Επικίνδυνες/ανασφαλείς ενέργειες. Με βάση διεθνείς αναλύσεις είναι γνωστό ότι τα ποσοστά για τις αιτίες ατυχημάτων είναι 20 % και 80 % αντίστοιχα.
4) Συνακόλουθα οι αιτίες των ατυχημάτων (γενικότερα και όχι μόνο στον μεταλλευτικό κλάδο) και οι αντίστοιχες λύσεις δεν σχετίζονται με “κανονιστικά” προβλήματα. Κανένα θέμα δεν λύθηκε ποτέ με αυτόν τον τρόπο. Σίγουρα καλύτεροι ελεγκτικοί μηχανισμοί, ένας σύγχρονος ΚΜΛΕ κλπ βοηθούν, αλλά οι ρίζες των ατυχημάτων και οι λύσεις είναι αλλού.
Από κάποιον με θητεία στην Επιθεώρηση Μεταλλείων δεν θα περίμενε κανείς να πέφτει σε τέτοια λάθη αναλύοντας ένα τόσο ευαίσθητο θέμα. Πιθανολογώ ότι ο κ. Τζεφέρης ενδιαφέρεται περισσότερο για τα συμπεράσματα/θέσεις αυτά καθαυτά και επιθυμεί να εκφράσει την αγωνία του για τη σταδιακή αποδυνάμωση της Επιθεώρησης Μεταλλείων, ενώ αυτή μπορεί σαν υπηρεσία να παίξει σημαντικό ρόλο. Απολύτως σωστή θέση, απολύτως λάθος τρόπος ανάδειξης.
Το άρθρο πάντως σε καμμία περίπτωση δεν είναι αντιπροσωπευτικό των γενικότερων θέσεων του κ. Τζεφέρη για τη μεταλλεία και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Οπότε γιά να μην τον αδικούμε, αφού διευκρινίσω ότι συστήνω κι εγώ το blogg του, παραπέμπω ενδεικτικά σε ένα άλλο εξαιρετικό άρθρο του στο
http://elladitsamas.blogspot.com/2009/09/hywind-statoilhydro.html
που αναφέρεται σε πολλά: ΑΠΕ, σπάνιες γαίες, Κίνα, δυστυχήματα, πράσινη ενέργεια, βιώσιμη ανάπτυξη.
Δέν μας κατεβάζεις και κανα τσιτάτο του ανκδιήγητου
“Ελληνικού Ινστιτούτου για την Υγιεινή και την Ασφάλεια στην Εργασία (ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε.),”
που ίδρυσε ο ΣΕΒ.
Βάλανε τον λύκο να φυλάει τα πρόβατα.
Ο ΔΡ. Τζεφερης είναι απο την μεριά σας.
Αν αυτός λέει αυτά , φαντάσου ποια είναι η ΑΛΗΘΕΙΑ.
κι εγώ ο απλός παρατηρητής που δεν ανήκω στον τομέα αυτό και ούτε ξέρω από τις μεριές, την απ’εδώ και την απ’εκεί, νόμιζα πως γι’αυτό γίνονται οι στατιστικές, για να μπορούμε να εντοπίζουμε προβλήματα και να παίρνουμε μέτρα.
Κι αν τα στοιχεία είναι μόνο για θανατηφόρα, έστω μακάβρια, κάτι σημαίνουν κι αυτά!
Φυσικά έχει σημασία να ξέρουμε ότι ένας μεταλλωρύχος έχει πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο από μια κομμώτρια ή μια καθαρίστρια σε ενοικιαζόμενα δωμάτια. Αν το ξέραμε καλά, και αν του δίναμε και την κατάλληλη σημασία με μέτρα, τότε ίσως τα ατυχήματα να ήταν λιγότερα. Θα φρόντιζαν οι αρμόδιοι να εξηγήσουν στον εργάτη που μπαίνει μέσα στο μεταλλείο ότι δεν μπαίνει σε ζαχαροπλαστείο…ούτε σε κομμωτήριο..
Κι ακόμη το κανονιστικό πλαίσιο παίζει ρόλο όσο κι αν –σωστά το λέτε-αυτός δεν είναι ο κυρίαρχος.
Αλλά νομίζω ότι το πιο βασικό είναι ο ελεγκτικός μηχανισμός που ο συγγραφέας του άρθρου έχει το θάρρος να καταγγείλει, και να ζητήσει την αναμόρφωση και την στελέχωσή του.
Εγώ νομίζω ότι ο κ. Τζεφέρης βλέπει, τουλάχιστον σε αυτό που διάβασα, τα πράγματα καλύτερα από όλους μας, διότι δεν κοιτάζει ούτε από την μια μεριά, ούτε από την άλλη. Οι μεν θέλετε να κλείσετε τα μεταλλεία λες και είναι απολύτως άχρηστα και οι δε απλά κλείνετε τα μάτια σας και δεν βλέπετε τα προβλήματα που δημιουργούν.
Και όταν βρεθεί ένας Τζεφέρης να τα δει πιο συναινετικά με την εξωστρέφεια που χρειάζεται, κοιτάτε να τον κατασπαράξετε και οι δύο….
Μια πολύ πρόσφατη ανεξάρτητη έκθεση για το ίδιο θέμα μάλλον δικαιώνει τον κ. τζεφέρη.
http://news.disabled.gr/?p=25364
Σε αυτήν αναφέρεται ότι το 90% των ατυχημάτων σε μονάδες εξόρυξης οφείλεται σε οργανωτικές ελλείψεις, όπως ασαφείς οδηγίες και εσφαλμένη αξιολόγηση των κινδύνων από τους εργαζόμενους.
Αν είναι λοιπόν κάτι που πρέπει να ξέρει ο εργαζόμενος εξόρυξης είναι οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζει και μάλιστα πολύ καλά. Σύμφωνα με την έκθεση δεν τους γνωρίζει κατά το 90%. Δεν είναι θέμα διενέξεων αλλά θέμα ουσίας.
Τώρα αν ο συγγραφέας υπέπεσε σε λάθη στην εξαγωγή των στατιστικών δεν το γνωρίζω. Αν τα στοιχεία ειναι του ΙΚΑ αλλά και του ΣΕΠΕ υπάρχει πρόβλημα γιατί αυτοί δεν συμφωνούν ούτε ως προς τα θανατηφόρα που καταγράφουν. Αν είναι από δική του πηγή έχει καλώς. Πάντως πολύ καλώς καταπιάνεται μόνο με τα θανατηφόρα, γιατί μόνο αυτά μπορούν να δώσουν κάποια ελάχιστη αξιοπιστία.
Διαβάζοντας ολόκληρο το άρθρο του κ. Τζεφέρη Πέτρου, στο blog elladitsamas, και όχι μόνο το κομμάτι που δημοσιεύτηκε εδώ, το βρήκα κατατοπιστικό, εμπεριστατωμένο και κατά την δική μου άποψη μέσα στο πρόβλημα.
Μακάρι κι άλλοι ειδικοί να μην κρύβονταν πίσω από ψευδώνυμα και να προσπαθούσαν να ενημερώσουν τους πολίτες οχι με υπερβολές αλλά με τα πραγματικά προβλήματα στην σωστή τους διάσταση.
Η φωνή του κ. Τζεφέρη είναι από τις πιο αξιόλογες, αξιόπιστες και μετριοπαθείς που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί από τον χώρο της μεταλλείας αντί να απαξιώνεται από κάποιους επώνυμους ή ψευδώνυμους.
Ορισμένοι από εμάς που παρακολουθούμε τον κλάδο αυτό να απαξιώνεται στο σύνολό του για δεκαετίες τώρα και μαζί με αυτόν και τη δουλειά μας, ψάχνοντας εναγωνίως να βρούμε τις αιτίες, βρίσκουμε την κριτική στο συγκεκριμένο άρθρο υπερβολική, τελείως αναίτια και άσφαιρη. Και φυσικά ανώνυμη.
Οι άνθρωποι που ασχολούνται στον τομέα αυτό πρέπει να βγάλουν το κεφάλι από το υπέδαφος όπου κρύβονται ως στρουθοκάμηλοι και να αποφασίσουν ότι δεν θα κρύβονται πια.. Και ότι δεν έχουν να κρύψουν κάτι. Είτε αυτό είναι ατύχημα είτε είναι περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
Η μεταλλεία υπόκειται σε κριτική χιλιάδες χρόνια τώρα και δεν θα την γονατίσει το antimining rush της εποχής μας ούτε τούτο δω το μονοδιάστατο, blog. Διότι, από τον έλεγχο των κακώς κειμένων σε ένα κλάδο μέχρι την άκριτη, συλλήβδην απόρριψη υπάρχει σημαντική, ενδεχομένως αγεφύρωτη απόσταση.
Εγω συγχαίρω τον κ. τζεφέρη και τον παρακαλώ να συνεχίσει με την ίδια θέρμη.
Kανείς εδώ (κανείς από εμάς τουλάχιστον) δεν καταφέρθηκε εναντίον του κ. Τζεφέρη.
Το πρόβλημα δεν είναι η “ΑΔΥΝΑΜΙΑ της Πολιτείας να θεσπίσει αξιόπιστους ελεγκτικούς μηχανισμούς”. Είναι η ΑΠΡΟΘΥΜΙΑ της. Το κράτος δεν επιθυμεί έλεγχο των εξορυκτικών επιχειρήσεων. Οι Επιθεωρήσεις Μεταλλείων, αν και υποστελεχωμένες, έχουν άξιους επιστήμοντες που όμως δεν αφήνονται να κάνουν τη δουλειά τους.
Στην περίπτωση τη δική μας, των Μεταλλείων Κασσάνδρας, αυτό είναι γνωστό από το 2002, αφού από τότε η Επιθεώρηση Μεταλλείων Β. Ελλάδος μας είχε ενημερώσει ότι “δεν έχει πλέον καμία δυνατότητα ελέγχου της TVX (τότε), γιατί όλες οι αρμοδιότητες έχουν μεταφερθεί στο Υπ. Ανάπτυξης στην Αθήνα” (ένα αρθρο από εκείνη την εποχή: http://antigoldgr.org/blog/2002/09/15/tvxterror/). Αυτό συνιστά ΩΜΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ στο έργο της μοναδικής Υπηρεσίας που είναι υπεύθυνη από το Νόμο να ασκεί έλεγχο σε μεταλλεία και λατομεία!
Τα χρόνια πέρασαν, οι Κυβερνήσεις άλλαξαν και το Φεβρουάριο του 2009 (!) πήραμε ακριβώς την ίδια απάντηση σε νέες καταγγελίες μας για τη λειτουργία του μεταλλείου των “Μαύρων Πετρών”. Ο διευθυντής της ΕΜΒΕ μας είπε ξεκάθαρα (έγγραφο 2430ΠΕ/12.2.09) ότι ο ρόλος τους είναι καθαρά διακοσμητικός και ότι δεν έχουν καμία ουσιαστική αρμοδιότητα. Και τώρα που έγινε το δυστύχημα, η ΕΜΒΕ που τόσα χρόνια δεν είχε κανένα δικαίωμα και καμία αρμοδιότητα, καλείται να προσδιορίσει τα αίτιά του. Σα νεκροθάφτης ή ιατροδικαστής!
Το δυστύχημα στις “Μαύρες Πέτρες” δεν θα είχε συμβεί αν ο εργολάβος της εξόρυξης ΑΚΤΩΡ δεν έστελενε τους εργάτες του να δουλέψουν στις “κακές γεωλογικές συνθήκες που δημιουργούνται από τη συμβολή του κύριου ρήγματος του Στρατωνίου (που το 1932 ισοπέδωσε την Ιερισσό και τη μισή Στρατονίκη κι άφησε πίσω του 150 νεκρούς) και άλλων ρηγμάτων”. Οι καταπληκτικές “σύγχρονες τεχνολογίες” που εφαρμόζονται είναι ένας φορτωτής με τρεις εργαζόμενους φορτωμένους στον “κουβά”, που προσπαθούν να στερεώσουν το καταθρυμματισμένο από τα ρήγματα κοίτασμα που “χωματίζει” – δηλαδή είναι επικίνδυνο να πέσει ανά πάσα στιγμή. Αυτή είναι η “ασφάλεια της εργασίας”;
Εμείς λοιπόν, τα “κοράκια, γύπες, όρνεα” ουρλιάξαμε σε όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες για το επικίνδυνο μεταλλείο των Μαύρων Πετρών, για να προστατεύσουμε και το χωριό, τη Στρατονίκη, αλλά και τους ΔΙΚΟΥΣ ΣΑΣ συναδέλφους.
Εσείς όμως “δεν κωλώσατε όπως εμείς οι φραπεδόμαγκες”. Και στείλατε στο θάνατο ένα παλληκάρι από τη Μ. Παναγία.ΤΟ ΣΠΑΡΤΙΑΤΗ.
Το antimining rush δεν είναι φαινόμενο ελληνικό, είναι παγκόσμιο. Ακόμα και πάμφτωχοι κάτοικοι πάμφτωχων χωρών κάνουν σήμερα αγώνα για να ξεφορτωθούν ή να περιορίσουν τις μεταλλευτικές πολυεθνικές που τους έχουν κάτσει στο σβέρκο.
Το antimining rush είναι αποτέλεσμα του μεγάλου mining rush που ξεκίνησε από τα μέσα της δεκαετίας του ’90 και οδήγησε στην δραματική αύξηση των τεράστιων επιφανειακών, χαμηλού κόστους μεταλλείων, ειδικά στις χώρες του Τρίτου Κόσμου. Δεν πήρε πολλά χρόνια για να αναπτυχθούν αντιδράσεις από τον κόσμο λόγω της τρομακτικής κλίμακας των εκμεταλλεύσεων, τους όγκους των αποβλήτων, την απώλεια γης και νερού, τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων κλπ.
Ο κόσμος τρόμαξε. Ένας όλο και μεγαλύτερος αριθμός εταιρειών σκάβει τη γη των ανθρώπων, με τρελλούς ρυθμούς και με τη σκέψη μόνο στα κέρδη. Δεν υπάρχει άλλη κινητήριος δύναμη για αυτήν την τρέλλα εκτός από τα κέρδη που παρουσιάζουν οι εταιρείες στους μετόχους τους. Δεν είναι εξόρυξη μετρημένη που να βασίζεται στις πραγματικές ανάγκες των ανθρώπων και που να αφήνει και κάτι για το μέλλον. Είναι ότι αρπάξουμε, τώρα!
Χαρακτηριστικότατο παράδειγμα είναι αυτό που πάει να γίνει σήμερα στη Χαλκιδική. Δεν έχει καμία σχέση το μεταλλείο που είχαμε στη Χαλκιδική χιλιάδες χρόνια και που έδωσε ψωμί (και θάνατο) σε χιλιάδες ανθρώπους, με αυτά που προγραμματίζονται να γίνουν από εδώ και πέρα. Οι τάξεις μεγέθους της εξόρυξης μιλάνε από μόνες τους.
Η μεταλλεία υπόκειται σε κριτική χιλιάδες χρόνια τώρα, όμως η μεταλλεία ποτέ δεν ήταν τόσο βάρβαρη.