Έκτη αναβολή για την υπόθεση της Στρατονίκης από το Συμβούλιο Επικρατείας

ΜΕΘΟΔΕΥΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Η ΕΓΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΟΛΙΚΟΥ “ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ”;

Στις 27 Φεβρουαρίου ανακοινώθηκε από τη δικηγόρο των κατοίκων της Στρατονίκης νέα, η έκτη κατά σειρά, αναβολή συζήτησης από την Ολομέλεια του Συμβουλίου Επικρατείας της αίτησης  ακυρώσεως τους για την εξόρυξη κάτω από τον οικισμό. Η επίσημη αιτιολογία είναι ότι ο νέος σύμβουλος/εισηγητής της υπόθεσης δεν είχε χρόνο να ενημερωθεί επαρκώς. Νέα ημερομηνία συζήτησης δεν έχει ακόμα προσδιοριστεί.

Οι πράξεις αδειοδότησης της επαναλειτουργίας της εξόρυξης κάτω από τη κωμόπολη της Στρατονίκης από την ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ εκδόθηκαν τον Απρίλιο 2005. Η λειτουργία του ίδιου μεταλλείου από την TVX είχε διακοπεί τον Ιανουάριο του 2003, χάρη στην απόφαση 3615/2002 της Ολομέλειας του ΣτΕ και τον δυναμικό αγώνα των κατοίκων. Το γεγονός αυτό, μαζί με την ακύρωση του προγράμματος μεταλλουργίας χρυσού της Ολυμπιάδας από την απόφαση 613/2002 του ΣτΕ, οδήγησαν την TVX σε πτώχευση τον Μάιο του 2003.

Το Νοέμβριο 2005 οι κάτοικοι της Στρατονίκης προσέφυγαν ξανά στο Συμβούλιο Επικρατείας ζητώντας την ακύρωση των νέων πράξεων αδειοδότησης της εταιρείας ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ. Μετά από πέντε αναβολές και αλλαγές εισηγητών και βοηθών εισηγητών, η συζήτηση είχε ορισθεί για την 6η Μαρτίου 2009.

Με δεδομένη την θερινή διακοπή μέχρι τη 17η Σεπτεμβρίου 2009 των εργασιών του ΣτΕ, η συζήτηση δεν αναμένεται πριν από αυτή την ημερομηνία και οπωσδήποτε, αν δεν ακολουθήσει και 7η αναβολή, η έκδοση της απόφασης δεν μπορεί να ολοκληρωθεί πριν από τους πρώτους μήνες του 2010.

Το «Παρατηρητήριο» θα προσπαθήσει να ερμηνεύσει την εξέλιξη αυτή, διατηρώντας την πίστη του στο Δικαστήριο που με τις αποφάσεις του έχει δικαιώσει επανειλημμένως όχι μόνο τους αγώνες των κατοίκων της Χαλκιδικής ενάντια στα μεταλλεία, αλλά και άλλους αντίστοιχους αγώνες ανά την Ελλάδα.

Στις 31.12.2009 λήγει η ισχύς και των τριων Διοικητικών Πράξεων αδειοδότησης της εξόρυξης. Όπως έχει καταγγείλει το “Παρατηρητήριο” η εξόρυξη γίνεται συνολικά με εκρηκτικά, ενώ μόνο το 30% σε μηνιαία βάση επιτρέπεται από τις άδειες, δεν έχει γίνει καμία από τις μελέτες που προβλεπόταν για την προστασία του οικισμού, όπως επισημαίνεται και από το ΙΤΣΑΚ, ενώ παραβιάζεται το σύνολο σχεδόν των Περιβαλλοντικών Όρων που επιβάλλουν οι αδειοδοτήσεις.

Είναι εξαιρετικά δύσκολο για την εταιρεία να ζητήσει και να λάβει παράταση ισχύος της αδειοδότησης η οποία κατάφορα παραβιάζεται. Εξ’ίσου δύσκολη είναι και η σύνταξη νέας  Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, χωρίς εκρηκτικά και χωρίς «μετροπόντικα», και η έκδοση νέων Περιβαλλοντικών Όρων. Με τα δεδομένα αυτά, η συνέχιση της δραστηριότητας στις Μαύρες Πέτρες μετά το τέλος του 2009 είναι ιδιαίτερα δύσκολη. Άλλωστε, με τις σημερινές χαμηλές τιμές των μετάλλων και το υπεράριθμο προσωπικό, όχι μόνο κερδοφόρα δεν είναι αλλά αντίθετα εξαιρετικά ζημιογόνα.

Στις 2 Νοεμβρίου, ο Γενικός Διευθυντής της ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ κ. Στρατουδάκης δήλωνε στην εφημερίδα “ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ”: «Μπορώ να προδικάσω την απόφαση. Δεν έχει νόημα. Η άδεια που έχω λήγει το 2009. Τι νόημα έχει η θετική ή αρνητική απάντηση που θα καθαρογραφεί τον Ιούνιο του 2009;».

Το δικό μας συμπέρασμα είναι ότι η εταιρεία έχει αποφασίσει να  εγκαταλείψει τη δραστηριότητα στις Μαύρες Πέτρες που είναι πλέον προβληματική και ζημιογόνα και να πιέσει για την έγκριση του συνολικού «Επενδυτικού Σχεδίου Ανάπτυξης» των Μεταλλείων Κασσάνδρας, η οποία εκκρεμεί εδώ και δυόμιση χρόνια. Την πρόθεσή της να μη ζητήσει ανανέωση της άδειας για τις Μαύρες Πέτρες, η εταιρεία θα  πρέπει να έχει γνωστοποιήσει και στο Συμβούλιο Επικρατείας. Με την προοπτική αυτή, η συζήτηση της υπόθεσης σήμερα στην Ολομέλεια δεν θα είχε πραγματικά κανένα νόημα γιατί όταν εκδοθεί η απόφαση, η ισχύς των προσβαλλομένων πράξεων θα έχει ήδη λήξει.

Θεωρούμε ότι με την απειλή της διακοπής λειτουργίας της «Μαύρης Πέτρας», η εταιρεία θα προσπαθήσει να πετύχει  την αποδοχή του «Επενδυτικού Σχεδίου Ανάπτυξης» το οποίο μέχρι σήμερα βρίσκει αντίθετους τους Δήμους Σταγείρων-Ακάνθου και Παναγίας.

Επισημαίνεται ότι ολόκληρη η μεταλλευτική περιοχή με διαπιστωμένο μεταλλευτικό πλούτο 20 δις ευρώ, ανήκει στην μικρού μεγέθους πολυεθνική εταιρεία EUROPEAN GOLDFIELDS που είναι εισηγμένη στα Χρηματιστήρια του Τορόντο  (TSX) και Εναλλακτικών Επενδύσεων του Λονδίνου (AIM). Το Ελληνικό Δημόσιο έχει μηδενική ιδιοκτησία και μηδενικά δικαιώματα (royalties)  από τα μεταλλεία και την επένδυση. Δηλαδή στο μεταλλευτικό πλούτο και τα περιουσιακά στοιχεία των Μεταλλείων Κασσάνδρας σε έκταση 317.000 στρεμμάτων, σε ολόκληρη σχεδόν τη Β. Χαλκιδική, το Ελληνικό Δημόσιο και οι πολίτες του δεν έχουν απολύτως κανένα δικαίωμα.

Το Επενδυτικό Σχέδιο της ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ για την Αναπτυξη των Μεταλλείων Κασσάνδρας (ΕΣΑ) κατατέθηκε στα συναρμόδια Υπουργεία τον Ιανουάριο 2006 και ήδη στις 20 Απριλίου η εταιρεία ανακοίνωσε ότι «με επίσημη επιστολή του προς την εταιρεία το Υπουργείο Ανάπτυξης εξέφρασε την θετική του άποψη για το συνολικό σχεδιασμό…». Τους πρώτους μήνες του 2007 κατατέθηκε και η Προκαταρκτική Περιβαλλοντική Εκτίμηση-Αξιολόγηση (ΠΠΕΑ). Η ΠΠΕΑ έχει επίσης εγκριθεί από το Υπουργείο Ανάπτυξης και πιθανόν και από άλλα Υπουργεία, όμως έχει κολλήσει στο Υπουργείο Πολιτισμού.

Η ΠΠΕΑ αποκαλύπτει το συνολικό στρατηγικό σχέδιο της εταιρείας για τα Μεταλλεία Κασσάνδρας: Εξόρυξη/εμπλουτισμό και μεταλλουργία, όχι μόνο για το χρυσό, αλλά για όλα τα βασικά και τα πολύτιμα μέταλλα που περιέχονται στα 317.000 στρέμματα της μεταλλειοκτησίας.

Εν όψει αυτού του γιγαντιαίου για τα Ελληνικά δεδομένα προγράμματος,  η Ολομέλεια του ΣτΕ καλείται να αποφασίσει για ένα ελάχιστο τμήμα του: την εξόρυξη του κοιτάσματος Μαύρες Πέτρες κάτω από τη Στρατονίκη. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με την πάγια πρακτική του Δικαστηρίου που  είναι να κρίνει τους συνολικούς σχεδιασμούς και όχι τα επί μέρους έργα. Αν εγκριθεί το «Επενδυτικό Σχέδιο Ανάπτυξης», το βέβαιον είναι ότι θα ακολουθήσουν κι άλλες προσφυγές.

«Ελάχιστο τμήμα του σχεδίου» η εξόρυξη κάτω από τη Στρατονίκη, όμως μέγιστο ζήτημα ύπαρξης για τη Στρατονίκη και τους κατοίκους της. Η ζωή τους μέρα-νύχτα, από το  2000 και μετά, συντροφεύεται από φουρνέλα κάτω από τα πόδια τους. Ο Νομάρχης και ο Πρόεδρος του Νομαρχιακού Συμβουλίου, δικηγόροι υποστηρικτές τους στις δεκάδες των ποινικών δικαστηρίων όπου τους οδήγησε ο αγώνας τους, έγιναν υπέρμαχοι των φουρνέλων και της «ευεργέτιδας» εταιρείας. Ο Δήμαρχος και ο Πρόεδρος του χωριού τους έναντι 25 θέσεων εργασίας για ψηφοφόρους τους και επιδότησης «τριάκοντα αργυρίων» για τουριστική ανάπτυξη, εγκατέλειψαν το χωριό στις εκρήξεις και τους κατοίκους του στη μοίρα τους.

Και το ΣτΕ στο οποίο στήριξαν τις ελπίδες τους, αναβάλει επί τρισημιση χρόνια την εκδίκαση της προσφυγής τους, με διάφορες αιτιολογίες. Όμως η προηγούμενη αναβολή, του Νοεμβρίου 2008, ήταν πραγματικά επιβεβλημένη λόγω της αλλαγής του εισηγητή και της σοβαρότητας της υπόθεσης. Αφού λοιπόν φτάσαμε  στο Μάρτιο του 2009, θεωρούμε ότι η χθεσινή νέα  αναβολή  της συζήτησης είναι  αρνητική σε ψυχολογικό επίπεδο και μόνο, γιατί στην ουσία δεν θα είχε βοηθήσει τον αγώνα των κατοίκων.