Η μεταλλευτική τεχνολογία εξελίσσεται, δεν αμφιβάλουμε…
Το 2001, αυτή η πινακίδα έξω από το Στρατώνι διαφήμιζε την “καινοτόμο τεχνολογία” κατασκευής γεωφραγμών ΧΑΜΗΛΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ (και δεν ντρέπονται που το λένε!) για τα απόβλητα του μεταλλείου. “Ερευνητικό” το πρόγραμμα, επιδοτούμενο κατά 50% από όλους εμάς!
«Το Παρατηρητήριο αγνοεί τις τρέχουσες εξελίξεις της Ευρωπαϊκής μεταλλευτικής βιομηχανίας. Οι νέες τεχνολογικοί πρόοδοι που διαρκώς προκύπτουν και οι καινοτόμες τεχνολογίες που εφαρμόζονται σήμερα εγγυώνται ορθολογικές επιλογές και προσεγγίσεις στην διαχείριση και αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών θεμάτων».
Αυτά μας έγραψε ένας “απλός” αναγνώστης. Αυτή είναι η τυποποιημένη φρασεολογία της μεταλλευτικής βιομηχανίας για να μας χαιδέψει τα αυτιά και να μας πείσει ότι δεν χρειάζεται να ανησυχούμε, αφού η μεταλλευτική επιστήμη φροντίζει για όλα και εγγυάται για όλα.
Δεν αντιλέγουμε ότι υπάρχουν πράγματι τεχνολογικές εξελίξεις, ας εξετάσουμε όμως τι αφορούν και πόσο ουσιαστικές είναι. Οι εξελίξεις στη μεταλλευτική τεχνολογία αφορούν κυρίως σε δυο τομείς:
1. Την αποτελεσματικότητα της εξορυκτικής- μεταλλουργικής διαδικασίας. Δηλαδή νέα μηχανήματα ικανά να εξορύσσουν και να επεξεργάζονται όλο και μεγαλύτερες ποσότητες μεταλλεύματος και να επιτυγχάνουν καλύτερη αποληψιμότητα του μετάλλου. Επίσης, μηχανοποίηση της παραγωγικής διαδικασίας στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό, ώστε να απαιτείται λιγότερο προσωπικό. Στόχος αυτών των εξελίξεων είναι η αύξηση της παραγωγής, η μείωση του κόστους και τελικά η κερδοφορία της εταιρείας.
2. Την αντιμετώπιση των «περιβαλλοντικών θεμάτων» ώστε να μη γκρινιάζουμε εμείς οι ιθαγενείς. Προτείνονται λύσεις για την όξινη απορροή, την διαχείριση των αποβλήτων , την “αδρανοποίηση” τους, την εξουδετέρωση του κυανίου, την δέσμευση του θείου, την καταβύθιση του αρσενικού και άλλα τέτοια. Ανοίγουμε κρατήρες στη γη και τους γεμίζουμε μετά με απόβλητα. Αντλούμε νερό από τα υπόγεια των μεταλλείων που είναι δηλητήριο και πρέπει να περάσει από εργοστάσιο χημικής επεξεργασίας για να μπορέσουμε να το πετάξουμε στη θάλασσα. Φτιάχνουμε φράγματα για να αποθέσουμε τα απόβλητα (χαμηλού κόστους για να μη ξοδευτούμε κιόλας…) και ισχυριζόμαστε ότι θα αντέξουν σε κάθε σεισμό και καταποντισμό, τη στιγμή που η φύση μας διαψεύδει διαρκώς και σε κάθε ευκαιρία!
Πολλές από αυτές τις «λύσεις» απαιτούν την κατασκευή νέων εργοστασίων. Πολλές είναι τόσο ακριβές που εφαρμοζονται μόνο «πιλοτικά». Για λίγες έχει αποδειχθεί η μακροπρόθεσμη αποτελεσματικότητά τους. Το όλο οικοδόμημα στηρίζεται στο θεμελιώδες ψεύδος ότι η επιστήμη μπορεί να επιλύσει οποιοδήποτε πρόβλημα. Έτσι «επιστημονικές» μελέτες, πληρωμένες από τις εταιρείες, χρησιμεύουν σαν άλλοθι για την αδειοδότηση κολοσσιαίων έξορύξεων που ισχυρίζονται ότι είναι «βιώσιμα»!
Για την πραγματική ουσία της «βιωσιμότητας», η μεταλλευτική βιομηχανία δεν έχει απάντηση. Οι «τεχνολογικές εξελίξεις» αποσκοπούν στην αύξηση της παραγωγής και ουδείς εξετάζει αν πραγματικά χρειαζόμαστε όλα αυτά τα μέταλλα και αν η εξόρυξή τους ανταποκρίνεται σε κάποια πραγματική ανάγκη της κοινωνίας ή μόνο στα κέρδη της εταιρείας.
Για τις μεταλλευτικές εταιρείες, η αναγκαιότητα εξόρυξης ενός κοιτάσματος δεν τίθεται ποτέ σε αμφισβήτηση, γιατί γι’αυτό υπάρχουν και μόνο έτσι θα συνεχίσουν να υπάρχουν. Με βάση αυτό το αξίωμα, δεν έχει σημασία αν το μετάλλευμα είναι μέσα σε Εθνικό Δρυμό η κάτω από τα σπίτια ενός χωριού. Πάντα θα υπάρχει η κατάλληλη «επιστήμη» που θα υπόσχεται ότι όλα θα γίνουν χωρίς να πονέσουμε…