ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ (www.antigold.gr)
ΔΙΑΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΡΟΔΟΠΗΣ-ΕΒΡΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΕΞΟΡΥΞΗΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΙΑΣ ΧΡΥΣΟΥ
ΠΡΟΣ: κ. Σταύρο Δήμα
Επίτροπο Περιβάλλοντος
6 Απριλίου 2006
ΘΕΜΑ: «Τα χρυσωρυχεια Chelopech και Krumovgrad στη Βουλγαρια και η εφαρμογη της Συμβασης Espoo»
Aξιότιμε κύριε Δήμα,
Θα θέλαμε να θέσουμε υπ’όψιν σας κάποιες πρόσφατες εξελίξεις στον μεταλλευτικό κλάδο της γειτονικής μας Βουλγαρίας, οι οποίες εκτιμούμε ότι εγκυμονούν κινδύνους για την ευρύτερη περιοχή.
Λάβαμε γνώση του γεγονότος ότι η Καναδική εταιρεία DUNDEE PRECIOUS METALS (DPM) υπέβαλε αίτηση στα αρμόδια Υπουργεία της Βουλγαρίας για αδειοδότηση της μεθόδου της εκχύλισης με κυάνιο στο μεταλλείο χρυσού-χαλκού στο Chelopech. Aνησυχούμε σοβαρά ότι η χρήση μιας τέτοιας υψηλής επικινδυνότητας μεθόδου στο Chelopech, που βρίσκεται στη λεκάνη απορροής του ποταμού Έβρου, θέτει σε σοβαρό κίνδυνο το περιβάλλον και την υγεία χιλιάδων ανθρώπων, εντός και εκτός των Βουλγαρικών συνόρων.
Η διεθνής εμπειρία έχει δείξει ότι οι αστοχίες φραγμάτων μεταλλευτικών αποβλήτων δεν είναι ασύνηθες φαινόμενο, με την τραγική εμπειρία του «ατυχήματος» της Baia Mare ακόμα ζωντανή στη μνήμη της Ευρώπης. Πολύ πρόσφατα, ο Νομός Έβρου έζησε τις καταστροφικότερες πλημμύρες της
τελευταίας πεντηκονταετίας λόγω των τεράστιων ποσοτήτων νερού από τη Βουλγαρία.
Σύμφωνα με τη Συνθήκη Espoo για την «Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων σε Διασυνοριακό Πλαίσιο», την οποία έχει επικυρώσει η Βουλγαρία, τόσο η Ελλάδα όσο και η Τουρκία είναι «επηρεαζόμενα μέρη» από το έργο και κατά συνέπεια, θα έπρεπε να έχει ληφθεί η άποψή τους πριν από οποιαδήποτε απόφαση αδειοδότησης. Στις κοινότητες που κατοικούν στις επηρεαζόμενες περιοχές, σε οποιαδήποτε από αυτές τις χώρες, πρέπει να δοθεί πλήρης πληροφόρηση για όλες τις πλευρές του έργου και να τους δοθεί η δυνατότητα να λάβουν μέρος στη διαδικασία λήψης αποφάσεων.
Υπενθυμίζουμε ότι στην Ελλάδα το ζήτημα της λειτουργίας χρυσωρυχείων έχει προκαλέσει πρωτοφανή αντίδραση των τοπικών κοινωνιών σε Χαλκιδική, Ροδόπη και Έβρο. Ειδικά στη Θράκη που είναι αυτή που απειλείται άμεσα από τα χρυσωρυχεία της Βουλγαρίας, το σύνολο της κοινωνίας, από τους απλούς πολίτες μέχρι τα Νομαρχιακά και Δημοτικά Συμβούλια, έχει ταχθεί ομόφωνα και με βάση ατράνταχτα επιστημονικά επιχειρήματα κατά της εξόρυξης και επεξεργασίας χρυσού.
Η υπόθεση έχει κριθεί και από το Συμβούλιο της Επικρατείας το οποίο, με την απόφαση 613/2002 της Ολομέλειας, έκρινε ότι η κατασκευή και λειτουργία χρυσωρυχείου στην Ολυμπιάδα Χαλκιδικής
συνιστά παραβίαση της αρχής της βιώσιμης ανάπτυξης.
Ένα δεύτερο χρυσωρυχείο προγραμματίζεται να γίνει στο Krumovgrad, στη Βουλγαρική πλευρά της Ροδόπης, εντός της λεκάνης απορροής του ποταμού Άρδα, από την ίδια εταιρεία, την DPM. Για το Krumovgrad, οι προβλεπόμενες από τη Συνθήκη Espoo διαδικασίες ακολουθήθηκαν και οι αντιρρήσεις που εξέφρασαν εγγράφως οι Νομαρχιακές και Δημοτικές Αρχές της Ροδόπης και του Έβρου φαίνεται ότι ελήφθησαν σοβαρά υπ’όψιν.
Δεν έγινε το ίδιο και στην περίπτωση του Chelopech. Το Ανώτατο Περιβαλλοντικό Συμβούλιο της Βουλγαρίας έχει ήδη εγκρίνει τη χρήση του κυανίου και η απόφαση πρόκειται εντός των ημερών να υπογραφεί από τον Υπουργό Περιβάλλοντος, τον κ. Chakarov. Oι έγγραφες εκκλήσεις του «Παρατηρητηρίου» και της «Διανομαρχιακής Επιτροπής» για τήρηση των διαδικασιών της Συνθήκης Espoo, φαίνεται ότι αγνοήθηκαν και καμία ενημέρωση της Ελληνικής πλευράς για το θέμα δεν έχει γίνει.
Οι εξελίξεις αυτές μας προξενούν ιδιαίτερη ανησυχία. Αυτού του είδους οι εκμεταλλεύσεις έχουν αρνητική επίδραση όχι μόνο στο περιβάλλον και στην υγεία των κατοίκων, αλλά και στην οικονομική ανάπτυξη των περιοχών αυτών, δεδομένου ότι απαξιώνονται πλήθος άλλων υγειών και αειφόρων δραστηριοτήτων.
Λαμβάνοντας υπ’όψιν και τον υπαρκτό κίνδυνο διασυνοριακής ρύπανσης, σας παρακαλούμε να ασκήσετε την επιρροή σας ώστε να εφαρμοστεί η Συνθήκη Εspoo, να γίνουν σεβαστές οι αντιδράσεις των κατοίκων σε Ελλάδα και Βουλγαρία και να σταματήσουν αυτές οι επικίνδυνες δραστηριότητες.
Μετά τιμής,
Μαρία Καδόγλου
Παρατηρητήριο Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων
Τηλ: 6974 371552
Δανιήλ Σεργκελίδης
Διανομαρχιακή Επιτροπής Ροδόπης-Έβρου κατά της Εξόρυξης και Μεταλλουργίας Χρυσού
Τηλ: 6945 951813