Η άπληστος φαντασία #skouries


Του Σαράντη Δημητριάδη, ομότιμου καθητηγή γεωλογίας ΑΠΘ

Πριν μερικές εβδομάδες, στα πλαίσια ημερίδας του Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ, δημοσιοποιήθηκαν τα πορίσματα μιας μελέτης δύο καθηγητών του που έκαναν την καταπληκτική όντως ανακάλυψη ότι ο ορυκτός μας πλούτος, εξαιρουμένων μάλιστα των υδρογονανθράκων, εκτιμάται σε 1,5 τρισεκατομμύρια ευρώ, ακαθάριστα βεβαίως όπως αναγκάζονται να ομολογήσουν. Επίσης, ότι παρόλο που θεωρούμαστε μια χώρα με έντονη εξορυκτική δραστηριότητα, αυτή δεν αφορά παρά μόνο την εκμετάλλευση του 0,15 των δυνητικών της κοιτασμάτων. Σημείωσαν δε επιπροσθέτως ότι πηγές των υπολογισμών τους ήταν και κάποια μυστικά και απρόσιτα στους κοινούς θνητούς στοιχεία, στα οποία κάπως κατάφεραν να έχουν πρόσβαση. Ο ένας εκ των δύο παραπάνω καθηγητών μάλιστα έχει (κατά δήλωση του ιδίου και για άγνωστο διάστημα) διατελέσει ειδικός σύμβουλος του πρώην υπουργού περιβάλλοντος κ. Μανιάτη.

Τα προαναφερθέντα συμπεράσματα των δύο καθηγητών, που αφορούν την εκτιμώμενη αξία και το ποσοστό των ήδη αξιοποιούμενων έναντι των δυνητικά αξιοποιήσιμων κοιτασμάτων, μπορεί να τα αντιμετώπισαν οι περισσότεροι σιωπηλά και με δυσπιστία. Προσωπικά αισθάνθηκα την ανάγκη να παρέμβω δημόσια σχολιάζοντας κριτικά τις επί του θέματος αυτού απόψεις των δύο καθηγητών:

https://antigoldgr.org/blog/2017/04/27/afeleis-kai-parapeistikes-oi-ektimiseis-gia-orykto-plouto/

Θέλω να επανέλθω όμως θίγοντας αυτή τη φορά το θέμα από άλλη σκοπιά: διερωτώμενος συγκεκριμένα για το τι είναι εκείνο που μπορεί να κάνει κάποιους κατά τεκμήριο ορθολογικά σκεπτόμενους να αφεθούν να καταλήξουν σε εξόφθαλμα λανθασμένα συμπεράσματα, τα οποία και ανενδοίαστα ανακοινώνουν σε ειδικά στημένες τελετές, υπό την αιγίδα μάλιστα της Επιτροπής Ερευνών του ΑΠΘ. Νομίζω λοιπόν ότι κάτι τέτοιο μπορεί να είναι συνέπεια μιας μονομερούς και εντελώς μυωπικής αντιμετώπισης των πραγμάτων –στην καλύτερη περίπτωση. Μιας θεώρησής τους σαν μέσα από έναν περιοριστικό της ευρείας όρασης, στενό δε επιπρόσθετα σωλήνα.

Υποψιάζομαι ποιο μπορεί να ήταν το υπόβαθρο που χρησιμοποιήθηκε μεν αλλά δεν αξιοποιήθηκε ορθολογικά από τους δύο καθηγητές. Και αυτό οφείλεται ακριβώς στο ότι παρέβλεψαν κάθε άλλον πλην του υποβάθρου αυτού παράγοντα από τους πάρα πολλούς τέτοιους που υπεισέρχονται σε οποιαδήποτε προσπάθεια αποτίμησης του ορυκτού μας πλούτου. Και κατέληξαν εκεί που κατέληξαν. Το πόσο δε μη ρεαλιστικά είναι τα συμπεράσματά τους φαίνεται ακόμα καθαρότερα αν θελήσει ο οποιοσδήποτε, έστω και μη ειδικός, να διερευνήσει τις άμεσες και απόλυτα προβλέψιμες συνέπειες της υιοθέτησης μιας εκμετάλλευσης και του υπόλοιπου 99,85% του υποτιθέμενου και σχεδόν ανεξάντλητου ορυκτού μας πλούτου.

Σε μια εμπεριστατωμένη εργασία (1) που αφορά τα λεγόμενα κοιτάσματα πορφυρικού χαλκού- χρυσού στην Ευρωπαϊκή ήπειρο (για τα οποία κυρίως έγινε λόγος στην προαναφερθείσα ημερίδα του Τμήματος Γεωλογίας) -σε ότι δε αφορά την Ελλάδα για ένα μέρος μόνο του 0,15 % των κοιτασμάτων που υποτίθεται ότι εκμεταλλευόμαστε- υπάρχουν σχεδιαγράμματα και χάρτες με τα ήδη εκμεταλλευόμενα τέτοια κοιτάσματα, με τα διαπιστωμένα και μη εκμεταλλευόμενα ή και μη εκμεταλλεύσιμα για διάφορους λόγους, καθώς και για τα πιθανολογούμενα με βάση την παρουσία κάποιων γεωλογικών σχηματισμών, υποψήφιων ξενιστών τους. Παραθέτω εδώ, στο τέλος του κειμένου, από την εργασία αυτή δύο χάρτες (2) και (3) που αφορούν τη νότια Βαλκανική και τη χώρα μας, στους οποίους φαίνονται εκτός από τα διαπιστωμένα τέτοια κοιτάσματα, η γεωγραφική τοποθέτηση και κατανομή και εκείνων που πιθανολογούνται και που μπορεί να αποτελέσουν στόχους μελλοντικής έρευνας και πιθανής (αναγκαίας κατά τους δύο καθηγητές για να ξεφύγουμε από αυτό το μίζερο 0,15%) εκμετάλλευσης:

Θα παρατηρήσετε ότι εκτός από τα γνωστά μας της Χαλκιδικής, εκείνα της ευρύτερης περιοχής του Κιλκίς και εκείνα μεγάλου μέρους της Θράκης, δυνητικοί στόχοι έρευνας για εντοπισμό και πιθανή εκμετάλλευση και άλλων τέτοιων κοιτασμάτων πορφυρικού χαλκού-χρυσού αποτελούν και:

μεγάλο μέρος της Σκύρου, όλη η Λήμνος, όλη η Σαμοθράκη, όλη η Λέσβος, τα Ψαρά, όλη η Ικαρία, όλη η Πάτμος, μέρος της Σάμου, το μέγιστο μέρος της Τήνου, όλη η Ρήνεια και η Μύκονος, όλη η Σέριφος, μέρος της Πάρου, το μεγαλύτερο μέρος της Νάξου, όλη η Ανάφη, μικρό μέρος της Κω και όλη η Σαντορίνη. Επίσης η περιοχή Οξύλιθος της Εύβοιας, μια περιοχή κοντά στην Επίδαυρο, τα Μέθανα και ο Πόρος. Βλέπουμε επίσης άλλους παρόμοιους στόχους για έρευνα και πιθανή εκμετάλλευση στην όλη Σιθωνία, στην όλη χερσόνησο του Αγίου Όρους (Χριστέ και Παναγία!!), στο σύνολο του όρους Σύμβολο στο σύνολο του όρους Βροντού και στην περιοχή της Ξάνθης. Αυτά όλα λοιπόν θα πρέπει να ερευνηθούν και να εντοπιστούν τα τυχόν αξιοποιήσιμα εκεί κοιτάσματα ώστε να οδεύσουμε από το 0,15 στο 100% των δυνατοτήτων μας.

Ίσως να αναρωτιέστε πότε ακριβώς προγραμματίζεται να αρχίσουν οι σχετικές έρευνες για τον εντοπισμό και την τυχόν αξιοποίηση τέτοιων κοιτασμάτων στη Μύκονο, τη Σαντορίνη, την Πάρο, την Επίδαυρο, τον Πόρο, τα Μέθανα και σε άλλες από τις πιο πάνω περιοχές. Η απάντηση είναι ότι δεν πρέπει να βιαζόμαστε. Γιατί προηγούνται οι σχετικές έρευνες και η μετέπειτα αξιοποίηση όλων των κοιτασμάτων στις Νέες Χώρες. Είμαστε από την άποψη αυτή τυχεροί εδώ πάνω γιατί όλες οι προηγηθείσες σχετικές έρευνες εστιάστηκαν εδώ. Με την προοπτική της μετατροπής της βόρειας Ελλάδας σε Eldorado, ή κάτι τέτοιο τέλος πάντων. Μια οφειλόμενη παραχώρηση στους ακριτικούς πληθυσμούς της.

Σε αυτούς που θα σπεύσουν να βγάλουν το συμπέρασμα πως η επιθετικότητα της Τουρκίας και το καλοκοίταγμά της για κάποια νησιά μας οφείλεται στο ότι λιγουρεύονται τα τυχόν καλούδια του υπεδάφους τους –κάποια σαν αυτά που κάποτε κάποιος πρώην Διευθυντής του ΙΓΜΕ είχε χαρακτηρίσει ως τα σεντούκια με τους θησαυρούς που πρέπει να ανοίξουν, αναφερόμενος όμως τότε αποκλειστικά στα σεντούκια της βόρειας Ελλάδας- θα ήθελα να πω πως μόνο αφελείς θα θυσίαζαν την αειφορία μιας σωστά δομημένης τουριστικής ανάπτυξης για χάρη μιας εντελώς μη αειφορικής, καταστρεπτικής δε ολοκληρωτικά για τη φυσιογνωμία αυτών των νησιών, εκμετάλλευσης. Και οι γείτονές μας δεν είναι τόσο αφελείς όσο φαντάζονται κάποιοι δικοί μας.

Να μην ξεχνάμε επιπρόσθετα ότι τα κοιτάσματα πορφυρικού χαλκού-χρυσού δεν είναι παρά μέρος μόνο των κοιτασμάτων (χωρίς να υπολογίζονται οι υδρογονάνθρακες) που κατά τους δύο καθηγητές πρέπει να αξιοποιηθούν. Στη σειρά περιμένουν και άλλα, άλλου τύπου, σπουδαία και μεγάλα και αυτά, που τους πρέπει ίσως μια άλλη ημερίδα. Και από σύμπτωση, κατά προτεραιότητα υποψήφια προς εκμετάλλευση εντοπιζόμενα στη βόρεια Ελλάδα επίσης.

Και κάτι τελευταίο. Αν θα πρέπει από το 0,15% της εκμετάλλευσης των ορυκτών μας πόρων (και πάλι πλην υδρογονανθράκων) να μεταβούμε στο 100% για να απολαύσουμε τα τρις μας, κάτι ανάλογο ποσοτικά θα πρέπει να έχουμε κατά νου για τη μετάβαση από τα σημερινά συνολικά υπολογιζόμενα και καθόλου ευκαταφρόνητα απόβλητα εξορύξεων και μεταλλευτικής κατεργασίας προς τα μελλούμενα να μας προκύψουν. Ερευνητέο βέβαια το πού θα έχουν τότε μετοικήσει οι κάτοικοι της χώρας αυτής, πλην του ενός περίπου εκατομμυρίου ατόμων που θα εργάζονται τότε στα μεταλλεία. Όπως προκύπτει από μια αναγωγή των απαιτούμενων εργαζόμενων σ’ αυτά με βάση το ότι τώρα μόνο για τα μεταλλεία της Χαλκιδικής προβλέπονται 1300 εργαζόμενοι σε μια δραστηριότητα που δεν αποτελεί παρά μέρος μόνο του 0,15% της όλης δυνητικής απασχόλησης όταν με το Θεό αξιοποιήσουμε το 100% του (και πάλι πλην υδρογονανθράκων) υπόλοιπου ορυκτού μας πλούτου.

Μέχρι τότε λίγη υπομονή ακόμα.

(1)

https://pubs.usgs.gov/sir/2010/5090/k/sir2010-5090k_text.pdf

 


4 απαντήσεις στο “Η άπληστος φαντασία #skouries”

  1. Υπαλληλάκο μου @paristoteli μην μου πείς ότι εκτός από Κίνα φεύγουν & από Τουρκιά του Erdogan … οι Χρυσοθήρες της El Dorado ? Τυχαίο;Δεν νομίζω …

  2. Ἐπειδὴ μιλᾶμε γιὰ λιγνιτωρυχεία καὶ ἀπασχόληση, καλὸ εἶναι νὰ θυμηθοῦμε κάποιους ἀριθμούς:

    Ἔτσι λοιπόν, στὰ λιγνιτωρυχεία ἀπὸ 6,7 χιλιάδες ἄτομα ποὺ ἐργάζονταν τὸ 1988, τὸ 2000 ὁ ἀριθμός τους ἔφθασε στὶς 6,2 χιλιάδες. γιὰ νὰ μετρηθῇ στὰ 511 ἄτομα τὸ 2010.

    Ἀνάλογο πορεία εἶχε καὶ ὁ ἀριθμός τους:

    Ἦταν 87 τὸ 1963, στὰ 19 τὸ 2000 καὶ …..μόλις 5 τὸ 2010.

    Πρόκειται γιὰ κλασικὴ κατάῤῥευση.

    Ποιά εἶναι ἡ αἰτία;
    Ἡ τεχνολογικὴ πρόοδος, ἡ μείωσις τῆς παραγωγῆς καὶ φυσικὰ οἱ ἀνεπαρκεῖς ἐπενδύσεις, ἐπειδὴ ὁ λιγνίτης θεωρεῖται βρώμικος γιὰ τὸ περιβάλλον.

    Νὰ σημειώσω, ὅτι ἡ μείωσις τῆς παραγωγῆς ἔφερε αὔξηση …εἰσαγωγῆς ῥεύματος, ποὺ σημαίνει νέος χρέος, διότι ἐπιβαρύνεται τὸ ἰσοζύγιο συναλλαγῶν.

    Πηγὴ τῶν στοιχείων τὸ βιβλίο «Οἰκονομία καὶ Κοινωνία» τοῦ Θ.Παπαηλία.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.