Τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αψήφησαν τις πιέσεις από τις μεγάλες επιχειρήσεις και έγραψαν ιστορία χθες (20/5), ψηφίζοντας υπέρ ενός ισχυρού και δεσμευτικού νόμου για να αντιμετωπιστεί το θανάσιμο εμπόριο των μετάλλων που προέρχονται από εμπόλεμες περιοχές, είπαν σε κοινή τους ανακοίνωση οι οργανώσεις Διεθνής Αμνηστία και Global Witness [1].
Η πρωτοποριακή αυτή πρόταση απαιτεί από τις Ευρωπαϊκές εταιρείες που εισάγουν τέσσερα σημαντικά μέταλλα – κασσίτερο, βολφράμιο, ταντάλιο και χρυσό – να διασφαλίζουν ότι οι αγορές τους δεν επιδεινώνουν τις συγκρούσεις ή τις καταπατήσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε άλλες χώρες. Το εμπόριο των μετάλλων από περιοχές όπου μαίνονται οι συγκρούσεις έχει χρηματοδοτήσει τη βία και βάρβαρες ένοπλες ομάδες σε όλο τον κόσμο. Στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, την Κολομβία και τη Δημοκρατία του Κονγκό, το εμπόριο των μετάλλων ευθύνεται εν μέρει για τις θανάσιμες συγκρούσεις που έχουν εκτοπίσει 9,4 εκατ. ανθρώπους.
Ένα κρίσιμο στοιχείο είναι ότι ο νέος νόμος θα απαιτεί επίσης για πρώτη φορά από τις Ευρωπαϊκές εταιρείες που εισάγουν μέταλλα μέσα σε προϊόντα, όπως φορητούς υπολογιστές και κινητά τηλέφωνα, να προμηθεύονται τα μέταλλα με υπεύθυνο τρόπο.
Η χθεσινή ψήφος καθορίζει τη θέση με την οποία το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εισέρχεται σε διαπραγματεύσεις με τα 28 κράτη-μέλη και την Επιτροπή για να βρεθεί μια συμφωνία για το νόμο.
Δεν ήταν αυτή η εικόνα μέχρι την προηγουμένη της ψηφοφορίας. Σε προηγούμενο δελτίο τύπου [2], η Διεθνής Αμνηστία περιέγραφε τις τρομακτικές πιέσεις που ασκούσαν στο παρασκήνιο μεγάλες επιχειρήσεις, κυρίως από τους τομείς της αυτοκινητοβιομηχανίας, της αεροναυτικής και των ηλεκτρονικών, για να αποδυναμώσουν την επικείμενη νομοθετική πρωτοβουλία και να εξασφαλίσουν ότι δεν θα υποχρεωθούν να ερευνήσουν ή να αναφέρουν την προέλευση των μετάλλων στα προϊόντα τους..
Οι οργανώσεις των πολιτών κατηγορούσαν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι βάζει τις μεγάλες επιχειρήσεις πάνω από τους ανθρώπους που υποφέρουν από αυτό το εμπόριο. Σύμφωνα με την πρόταση της Επιτροπής προς το Ευρωκοινοβούλιο, μόνο περίπου 20 εισαγωγείς ορυκτών πρώτων υλών θα είχαν τη νομική υποχρέωση να ελέγχουν την προέλευση των υλικών τους. Για τις Ευρωπαϊκές επιχειρήσεις που κατασκευάζουν και πωλούν προϊόντα που περιέχουν αυτά τα υλικά, θα ίσχυε μόνο ένα σύστημα εθελοντικής αναφοράς.
Ομως οι Ευρωβουλευτές κράτησαν πιο σκληρή στάση και ψήφισαν κατά πλειοψηφία (402 προς 118, με 172 αποχές) να γινει υποχρεωτικό για όλες τις επιχειρήσεις να πιστοποιούν την προέλευση των υλικών τους. Oι προδιαγραφές θα καθοριστούν με βάση τις καθοδηγητικές αρχές του ΟΟΣΑ.
Σύμφωνα με το mining.com, “ειδικοί φοβούνται ότι οι Κυβερνήσεις των χωρών της Ε.Ε. θα μπλοκάρουν την αυστηρότερη νομοθεσία, καθώς μπορεί να θεωρηθεί ως μια μη ρεαλιστική επιβάρυνση για τις επιχειρήσεις“.
[2] European Parliament looks set to cave in to big business over conflict minerals trade
[3] Mining.com – EU lawmakers surprise with vote on ‘blood metals’ ban