Των Nick Barnets, Νίκου Τσιραμπίδη, Νικόλα Λεοντόπουλου, από το thepressproject.gr. Mέρος της έρευνας “Το ριφιφί της Eldorado Gold: Από την Ελλάδα στα Μπαρμπέιντος μέσω Ολλανδίας”
Εκτός από το Λουξεμβούργο, και η Ολλανδία αριστεύει στη χρήση των tax rulings, η διαρροή των οποίων οδήγησε στα LuxLeaks. Η εταιρική δομή της Eldorado αποτελεί ισχυρή ένδειξη πως η εταιρεία έχει συνάψει ανάλογη συμφωνία με την ολλανδική κυβέρνηση. Ο λόγος που δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι; Οι συμφωνίες είναι μυστικές…
Αν το δει κανείς υπό στενή έννοια, η έρευνα αυτή για τις πρακτικές φοροαποφυγής της Eldorado δεν αποτελεί μέρος της υπόθεσης των LuxLeaks. Αποτελεί βεβαίως πολύ σοβαρή υπόθεση φοροαποφυγής (αφού αφορά μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα) και ως τέτοια είναι πολύτιμη για να συμπληρώσει το παζλ των πολυεθνικών εταιρείων που ενώ δραστηριοποιούνται στη χώρα μας, κοστίζουν στο ελληνικό δημόσιο πολλές εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ σε διαφυγόντα έσοδα.
Όμως, η περίπτωση της Eldorado αποκαλύπτει ότι εκτός από το Λουξεμβούργο ως κατ’εξοχήν φορολογικό παράδεισο στην καρδιά της Ευρώπης, υπάρχει και η Ολλανδία ως ο πιο σημαντικός φορολογικός μεσάζων στην Ευρώπη – και ίσως στον κόσμο. Το βασικό εργαλείο φοροαποφυγής είναι όπως είδαμε οι mailbox companies (εταιρείες-θυρίδα).
Αλλά δεν είναι το μόνο. Και εδώ έγκειται η πραγματική ομοιότητα με τα LuxLeaks: ΗΟλλανδία κάνει χρήση του ίδιου ακριβώς εργαλείου που χρησιμοποίησε το Λουξεμβούργο στα LuxLeaks: των tax rulings. Πρόκειται δηλαδή για συμφωνίες ανάλογες δηλαδή με αυτές που υπέβαλε η PwC για λογαριασμό των πελατών της στο Λουξεμβούργο.
Σύμφωνα με την έκθεση της SOMO (σελ. 54), είναι πολύ πιθανό μεταξύ της Eldorado να υπάρχουν advanced tax rulings (ΑTR, Φορολογικές Προαποφάσεις) ή Advanced Price Agreements (ATA, Συμφωνίες Προέγκρισης Τιμολόγησης).
Επισήμως, σκοπός ύπαρξης τέτοιων συμφωνιών και αποφάσεων είναι να παράσχουν σιγουριά στην φορολογούμενη εταιρεία ότι το φορολογικό καθεστώς είναι σαφές και ξεκάθαρο και πως δεν πρόκειται να αλλάξει. Όπως είδαμε όμως από τις διαρροές των LuxLeaks, τα tax rulings στην πράξη αποτελούν εγγύηση προς τις εταιρείες που παρέχουν λύσεις φορολογικής βελστιτοποίησης (tax optimisation) πως τα σχήματα φοροαποφυγής που προσφέρουν δεν θα τεθούν σε αμφισβήτηση ούτε θα διωχθούν νομικά — με τη συνενοχή φυσικά των αρχών του κράτους που τα εγκρίνει.
Την υποψία ότι αναλόγως πράττει η Ολλανδία την έχει επισήμως και η Ευρωπαική Επιτροπή, έστω εκφρασμένη με κομψό τρόπο. Τον Ιούνιο του 2014 η Κομισιόν ανακοίνωσε τη διενέργεια έρευνας εναντίον τριών χωρών που εκδίδουν tax rulings, του Λουξεμβούργου, της Ιρλανδίας, της Ολλανδίας. Αφορμή ήταν τρεις διαφορετικές υποθέσεις φοροαποφυγής τριών μεγάλων πολυεθνικών σε κάθε μία από τις τρεις χώρες: Apple (Ιρλανδία) Starbucks (Ολλανδία) και Fiat Finance and Trade (Λουξεμβούργο).
Για το μεν Λουξεμβούργο, είναι γνωστό πως στην ουσία δεν συμμορφώθηκε με το αίτημα της Κομισιόν και παρέδωσε tax rulings με λογοκριμένα τα ονόματα των εταιρειών και τους επίμαχους όρους. Η Ιρλανδία συμμορφώθηκε.
Όσο για την Ολλανδία, ενώ η Κομισιόν εικάζει (;) πως «δεν θα συναντήσει συστηματικές παρατυπίες στα tax rulings», στην περίπτωση του tax ruling για την Starbucks Manufacturing EMEA BV, η Ολλανδία «παρέχει στην εταιρεία ένα επιλεκτικό πλεονέκτημα, καθώς υπάρχουν αμφιβολίες για το αν αυτό είναι συμβατό με την πραγματική τιμή αγοράς των ενδοομιλικών συναλλαγών».
Με άλλα λόγια, το μοναδικό ολλανδικό tax ruling που είναι γνωστό (λόγω της δημοσιογραφικής έρευνας) είναι και προβληματικό.
Ο λόγος που δεν γνωρίζουμε κατηγορηματικά την ύπαρξη ολλανδικών tax rulings για την Eldorado είναι ότι απλούστατα η ολλανδική κυβέρνηση από τη μία τα ενθαρρύνει (βλ. ιστοσελίδα Ολλανδικού Υπουργείου Οικονομικών), ενώ από την άλλη ο ολλανδικός νόμος δεν υποχρεώνει τις εταιρείες να τα αναφέρουν στις οικονομικές τους καταστάσεις. Με άλλα λόγια, το περιεχόμενό τους είναι μυστικό.
Η πραγματική διαφορά των λουξεμβουργιακών tax rulings με τα ολλανδικά, είναι ότι τα ολλανδικά δεν έχουν ακόμα διαρρεύσει.
Διαβάστε επίσης: