Φράγμα “Πετρένια” Γοματίου: όπου η παράνοια επιδοτείται με 15.000.000 ευρώ


PetreniaPanorama
Αναφερθήκαμε αναλυτικά στη σκοπιμότητα κατασκευής του φράγματος “Πετρένια” και στο ιστορικό της με συνοπτικές διαδικασίες προώθησής του (εδώ). Θα παρουσιάσουμε στη συνέχεια το έργο και το περιβάλλον στο οποίο χωροθετείται, για να γίνει σαφής η παράνοια της σύλληψης και της πραγματοποίησής του. Και ταυτόχρονα η αβάσταχτη ελαφρότητα της κατασπατάλησης 15 εκατ. ευρώ για τη συγκάλυψη ενός μη αναστρέψιμου περιβαλλοντικού εγκλήματος με ένα δεύτερο. Τη δολοφονία της μεγαλύτερης υδροφορίας και του σημαντικότερου δασικού συστήματος της Β. Χαλκιδικής, με προκάλυμμα ένα φράγμα ύδρευσης μιας περιοχής που έχει περίσσια νερού.
petrenia petrenia2

Κατάντι του χωριού Γομάτι και σε απόσταση μόλις 1 χλμ., το ρέμα “Πετρένια” έχει δημιουργήσει ένα σημαντικό σε έκταση και ομορφιά πλατανόδασος με τεράστια αιωνόβια δέντρα. Το ρέμα συνεχίζει το δρόμο του προς τη θάλασσα μέσα από ένα βαθύ φαράγγι χαμένο μέσα σε πυκνό δάσος για να καταλήξει στον υδροβιότοπο της εκβολής του δίπλα στον οικισμό Δεβελίκι.

Το φράγμα έχει σχεδιασθεί σε απόσταση 1,5 χλμ από τη θάλασσα. Θα έχει μήκος 150 μ. και ύψος 60 μ. Η χωρητικότητα της λίμνης υπολογίσθηκε σε 5,5 εκατ. κ.μ. Στη λεκάνη κατάκλυσης της λίμνης περιλαμβάνεται το πλατανόδασος και …οι εγκαταστάσεις του βιολογικού καθαρισμού του Γοματίου, με τον καλαμιώνα του και όλες τις εγκαταστάσεις του. Καταστρέφεται ολοκληρωτικά ο υδροβιότοπος της εκβολής του ρέματος αφού θα στερηθεί τα νερά που τον τροφοδοτούσαν. Σε περίπτωση πλημμυρικών φαινομένων, η ευρύτερη περιοχή του σημερινού πλατανόδασους θα μετατρέπεται σε λίμνη, κατακλύζοντας όλα τα χωράφια της, αφού τα νερά δεν θα μπορούν να περοχετευθούν στην κοίτη του κατάντι ρέματος για να καταλήξουν στη θάλασσα.

Η διαδικασία αδειοδότησης προχωράει με ταχείς ρυθμούς και ήδη έχει εξασφαλισθεί η χρηματοδότηση του από το ΕΣΠΑ και εθνικούς πόρους με περίπου 15 εκατ. ευρώ. Το έργο προβλέπεται να υδροδοτήσει ολόκληρη την περιοχή από το Στρατώνι μέχρι την Αμμουλιανή και την Ουρανούπολη (Στρατώνι, Ιερισσός, Ν. Ρόδα, Αμμουλιανή, Ουρανούπολη, ξενοδοχειακά συγκροτήματα) που σήμερα υδροδοτείται επαρκέστατα από τα νερά του Κακάβου με γεωτρήσεις στη θέση Κρυονέρι, ενώ ήδη ο Δήμος Σταγείρων-Ακάνθου προωθεί μελέτη δημιουργίας πρόσθετων αποθεμάτων από το μεγάλο ρέμα συνεχούς ροής Ασπρόλακκας που πηγάζει από τον Κάκαβο. Θα υδροδοτήσει επίσης τη Μ. Παναγία και τα Πυργαδίκια με τον Άγιο Ιωάννη σε επόμενη φάση.

Δεν έχει γίνει όμως μέχρι σήμερα καμία αναφορά στο μόνιμο ενεργειακό φορτίο και επομένως και στο μόνιμο οικονομικό και περιβαλλοντικό κόστος που συγκαλύπτονται κάτω από την εύηχη φράση “ύδρευση της ευρύτερης περιοχής”. Στη δαπάνη κατασκευής του φράγματος δεν περιλαμβάνεται η δαπάνη των έργων μεταφοράς του νερού στις περιοχές που θα υδροδοτήσει. Το φυσικό ανάγλυφο αυτών των περοχών είναι εξαιρετικά έντονο με υψομετρικές διαφορές εκατοντάδων μέτρων. Αυτό πρακτικά σημαίνει δεξαμενές, αντλιοστάσια, καταθλιπτικοί αγωγοί, βοηθητικά έργα, μεγάλες καταναλώσεις ενέργειας με επίσης μεγάλες απώλειες.

Για τη μεταφορά νερού στη Μ. Παναγία η διαφορά στάθμης του σημείου υδροδότησης από το φράγμα (+23) από τη δεξαμενή Μ. Παναγίας (+550) είναι 527 μ.! Το μήκος του καταθλιπτικού αγωγού είναι 25 χλμ.! Συνυπολογίζοντας και το κόστος συντήρησης, το κόστος του νερού για τον κάτοικο της Μ. Παναγίας θα κάνει οικονομικότερη την κατανάλωση …ουίσκυ! Η κατανάλωση ενέργειας σημαίνει κατανάλωση λιγνίτη και πετρελαίου, δηλαδή υψηλό περιβαλλοντικό κόστος περάν του εθνικού οικονομικού κόστους.

Μια λογική πρόταση για την υδροδότηση της Μ. Παναγίας

Το μεγάλο οικονομικό και περιβαλλοντικό κόστος του έργου θα ήταν, ενδεχομένως, αποδεκτό αν επρόκειτο για ένα έργο απολύτως αναγκαίο για την υδροδότηση μιας περιοχής που δεν έχει άλλες πηγές νερού. Όμως μόνο αναγκαίο δεν είναι. Η υδροδότηση της “προ του ‘Αθω” περιοχής του Δήμου Σταγείρων-Ακάνθου είναι απόλυτα εξασφαλισμένη από τις πηγές του Κρυονερίου που τροφοδοτούνται από τον Κάκαβο. Αλλά και η υδροδότηση της Μ. Παναγίας και της ευρύτερης περιοχής της μέχρι τη θάλασσα και τα Πυργαδίκια είναι σήμερα δυνατή από το νερό που υπερχειλίζει από την “ερευνητική” στοα που είχε διανοίξει η TVX στο διάστημα 1997-1999 στη θέση “Σκουριές” του Κακάβου. Η στάθμη υπερχείλισης είναι +450 ενώ με κατάλληλες ρυθμίσεις μπορεί να γίνει σε επίπεδο +500. Επειδή βρίσκεται στην αντίθετη από τη Μ. Παναγία πλευρά του βουνού, το νερό πρέπει με καταθλιπτικό αγωγό να ανεβεί στη στάθμη +620, δηλαδή κατά 120 μ. και από εκεί με αγωγούς βαρύτητας να υδροδοτήσει ολόκληρη την μέχρι τη θάλασσα περιοχή.

Ο καταθλιπτικός αγωγός θα έχει μήκος μόλις 800μ. Και ο αγωγός βαρύτητας μέχρι τη Μ. Παναγία (στάθμη δεξαμενής +550) μόλις 4.000 μ. Η ενεργειακή επιβάρυνση για τα 120 μ. διαφοράς στάθμης και τα 800 μ. μήκους του καταθλιπτικού αγωγού θα είναι αμελητέα. Η απολήψιμη σταθερή παροχή ξηράς περιόδου από τη στοά είναι 200 κ.μ./ώρα ή 55 λίτρα/sec με απώλειες μικρότερες από 3 τοις χιλίοις.. Η συνολική δαπάνη μέχρι τη δεξαμενή Μ. Παναγίας δεν θα υπερβεί το ποσό των 1,2 εκατ. ευρώ, ενώ το κόστος 1 κ.μ. νερού για τους καταναλωτές θα είναι ασήμαντο και η περιβαλλοντική επιβάρυνση μηδενική.

Το μεγάλο ερώτημα που τίθεται στους αρμόδιους που εισηγήθηκαν/προώθησαν το φράγμα “Πετρένια” και εξασφάλισαν τη χρηματοδότηση του αρχικά με 15 εκατ. ευρώ και στη συνέχεια με μερικά εκατομμύρια ευρώ ακόμη για τη διανομή του νερού είναι: Γιατί να σπαταληθούν τόσα εκατ. ευρώ, να καταστραφούν πολύτιμα οικοσυστήματα, να επιβαρύνεται καθημερινά το περιβάλλον με τις επιπτώσεις της κατανάλωσης ενέργειας του συστήματος μεταφοράς του νερού και τελικά γιατί να υποστούν οι κάτοικοι ολόκληρης της περιοχής την επιβάρυνση να πληρώνουν στον αιώνα τον άπαντα το νερό στην τιμή του ουίσκυ, όταν η υδροδότησή τους με ΜΗΔΕΝΙΚΟ κόστος νερού και κόστος έργου μόλις 1,5 εκατ. ευρώ είναι σήμερα και στο μέλλον και εφικτή και εξασφαλισμένη.

Την απάντηση την δίνει το “Παρατηρητήριο” και προκαλεί τους αρμόδιους να την διαψεύσουν:

Όλα γίνονται για να μην υπάρξουν αντιδράσεις για την καταστροφή της υδροφορίας του Κακάβου από τα μεταλλεία “Σκουριές” και “Τσικάρα”. Οι κάτοικοι του Γοματίου έχουν τη διαβεβαίωση των “αρμοδίων” και των τοπικών τους αρχόντων ότι “το έργο θα προσφέρει πλήθος θέσεων εργασίας και θα συμβάλλει αποφασιστικά στην τουριστική ανάδειξη του χωριού τους με την ομορφιά της λίμνης που θα σχηματισθεί”. Ο Δήμος Παναγίας στον οποίο περιλαμβάνεται το Γομάτι τοποθετήθηκε με ενθουσιασμό θετικά στο έργο με την προϋπόθεση υδροδότησης από αυτό και της Μ. Παναγίας! Σήμερα ο Δήμαρχος και το Δ.Σ. Παναγίας έχουν αντιληφθεί την πραγματική διάσταση των λόγων κατασκευής αυτού του έργου και έχουν αναθέσει σε δυο μηχανικούς να αναλύσουν την ΜΠΕ και να εκθέσουν τα συμπεράσματά τους σε επόμενη συνεδρίαση του Δ.Σ.

Οι θέσεις εργασίας για τους κατοίκους του Γοματίου είναι ΜΗΔΕΝ. Η τουριστική προσφορά θα είναι η εξαφάνιση του πανέμορφου πλατανόδασους, του υδροβιότοπου στο Δεβελίκι και η καταστροφή του άριστου βιολογικού καθαρισμού, μοναδικού για ένα μικρό χωριό όπως το Γομάτι. Και το νερό των πηγών που σήμερα τους υδροδοτεί δωρεάν, θα υποκατασταθεί από το χημικά επεξεγασμένο νερό της λίμνης, πανάκριβο και για αυτούς και για όλους όσους θα υδροδοτηθούν από τη λίμνη.


4 απαντήσεις στο “Φράγμα “Πετρένια” Γοματίου: όπου η παράνοια επιδοτείται με 15.000.000 ευρώ”

  1. Πάλι οι γνωστές ανακρίβειες και μισές αλήθειες από το παρατηρητήριο…
    Είναι αδύνατον να μην έχει προβλεφθεί η λεγόμενη “οικολογική” ή “περιβαλλοντική” παροχή όπως λέγεται και η οποία υπολογίζεται στα φράγματα ώστε να μην προκαλείται ανεπανόρθωτη ζημιά στα οικοσυστήματα στα κατάντη.
    Είνια αδύνατον να μην έχει σχεδιαστεί υπερχειλιστής στο φράγμα που θα παροχετεύει τις πλημμυρικές παροχές.
    Γίνατε ειδικοί στη μεταλλευτική, τώρα θα γίνεται και ειδικ (ή)οί στην υδρολογία!!!!

    • Το ρέμα που μαζί με τις βροχές θα υδροδοτεί τον ταμιευτήρα του φράγματος έχει παροχή ξηράς περιόδου μικρότερη από 100 κ.μ./ώρα και συχνά μηδενική.
      Το πρόλημα για τηνν κατάντι του φράγματος κοίτη και ειδικά για τον υδροβιότοπο στο Δεβελίκι προσδιορίζεται ειδικά στην ξηρά περίοδο που συμβαίνει να είναι και η περίοδος με τις μεγαλύτερες απαιτήσεις υδροδότησης, που στην αιχμή τους είναι της τάξης των 220 lt/sec. Οι απαιτήσεις για άρδευση, που δεν έχουν προσδιοριστεί ακόμη, θα είναι επίσης στο σημείο αιχμής. Σε αυτήν την περίοδο δεν περισσεύει νερό για “χάσιμο”!
      Οι πλημμυρικές παροχές στην περιοχή σχηματίζονται σε έναν υδατοκρίτη ορεινό, με λεκάνη απορροής μεγάλων κλίσεων και επομένως έχουν εξαιρετικά μεγάλη ταχύτητα και μεταφέρουν μεγάλο όγκο φερτών υλικών. Η λεκάνη εξάπλωσης της πλημμυρικής παροχής και απόθεσης των φερτών υλικών (λόγω ελάττωσης της ταχύτητάς τους) θα είναι πολύ μεγαλύτερη με τον υδατοταμιευτήρα παρά με ελεύθερη την φυσική κοίτη του ρέματος. Εξ’άλλου, η απόθεση των φερτών σε αυτή τη θέση είναι αναγκαία συνθήκη για το φράγμα βαρύτητας (χωμάτινο) “Πετρένια”.

  2. Σε ότι αφορά στην περιβαλλοντική παροχή:
    Η δημιουργία του φράγματος εξασφαλίζει επάρκεια νερού κατά την ξηρή περίοδο όταν σε φυσικές συνθήκες (άνευ φράγματος) πολλές φορές υπάρχει έλλειμα νερού. Δεδομένου ότι πάντα δίνεται προτεραιότητα στην περιβαλλοντική παροχή, σε αυτή την περίπτωση μάλλον καλό κάνει το φράγμα αφού εξασφαλίζει νερό στα κατάντη όταν ακριβώς χρειάζεται.
    Ένας κακόπιστος και κακοπροαίρετος θα σπεύσει να πει ότι ο φορέας λειτουργίας του φράγματος δεν θα εξασφαλίζει την περιβαλλοντική παροχή αλλά θα στέλνει όλο το νερό για άρδευση ή ύδρευση ή οτιδήποτε άλλο. Αν δεν μπορούμε να λετουργήσουμε σωστά ένα φράγμα, δεν φταίει το φράγμα!

    Σε ότι αφορά στις πλημμυρικές παροχές αδυνατώ να κατανοήσω αυτά που λέτε. Αυτό που δεν αλλάζει σε καμιά περίπτωση είναι η έκταση της υδρολογικής λεκάνης μέσα στην οποία συμβαίνουν τα πλημμυρικά επεισόδια, είτε με είτε χωρίς το φράγμα!

  3. Τη Δευτέρα 19 Ιουλίου συνεδρίασε το Νομαρχιακό Συμβούλιο για να γνωμοδοτήσει για το έργο του φράγματος στην “Πετρένια”.

    Η συζήτηση τελικά ομόφωνα αναβλήθηκε, παρά την θετική εισήγηση όλων των αρμόδιων υπηρεσιών και την προτροπή του Νομάρχη και του Αντινομάρχη κ. Τζίτζιου να πάρει το Ν.Σ. θετική απόφαση γιατί “όλα είναι αποφασισμένα και αυτή είναι απλώς μια τυπική διαδικασία”.

    Οι προβληματισμοί για το σχεδιασμό και τη σκοπιμότητα του έργου που εκφράστηκαν από τον Δημ. Σύμβουλο Σταγείρων-Ακάνθου Τόλη Παπαγεωργίου και το Δημ. Σύμβουλο Παναγίας Χριστόδουλο Γιοβαννάκη από το Γομάτι, έγιναν αποδεκτοί αρχικά από τον επικεφαλής της Αντιπολίτευσης κ. Λαφαζάνη και το Νομ. Σύμβουλο κ. Λαμπράκη και στη συνέχεια από όλο το σώμα.

    Το Ν.Σ. δεν θα λάβει καμία απόφαση αν δεν προηγηθεί πλήρης ενημέρωση των τοπικών κοινωνιών από τους μελετητές του έργου και αν δεν γνωμοδοτήσουν τα Δημ. Συμβούλια. Όπως δηλαδή έπρεπε να έχει γίνει από την αρχή.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.